کمدیهای سیاه
برداشتهای بلند و حرکتهای دوربین بهدقت کرئوگرافیشده که پیوسته در تعقیب این مردمان است، تماشاگر را در زندگی و سرنوشتهای سترونشان درگیر میکند. این داستانها که نفرین آغازگر آنها است، عمدتا به قلم نویسنده بلندآوازه مجارستانی، لاسلو کراسناهورکای، نوشته شدهاند که جملات بیپایان و هزارتوی رمانهایش به اندازه حرکتهای دوربین تار بسیار کند، آرام و طاقتفرساست. بلا تار در میان علاقهمندان سینمای هنری جایگاهی مستحکم و تزلزلناپذیر دارد. شیوه تار در تصویرسازی (بهویژه برداشتهای بلند)، روایت (خاصه روایتهای مینیمال در دوره متاخر فیلمسازیاش) و استفاده از زمان و فضاسازیهای منحصربهفرد، او را به فیلمسازی اصیل در سینمای معاصر بدل کرده است. کمبود منابع فارسی پیرامون آثار این فیلمساز مجار - چه در قالب ترجمه، چه نقد و تحلیل تالیفی - سبب شد کتاب حاضر را برای درک بهتر سینمای او تدارک ببینیم؛ کتابی که بی ادعای جامعیت بتواند ابعاد مختلف فیلمهایش را مورد بررسی قرار دهد. کتاب «بلا تار» عمدتا شامل نقدها، مقالات و جستارهای تحلیلی است و در این میان از نوشتههایی با رویکردهای بینارشتهای (نظیر زیباییشناسی شناختی) نیز غافل نشدهایم. علاوه بر این، متونی همچون نوشته سیلوی روله درباره مکبث (از ایستایی تا ایستادگی: ریتمشناسی حرکت موجود زنده)، ژانماری ساموکی (اینهمه شب) و ژاک رانسیر (بلا تار: کار زمان) به سبب رویکرد خلاقانهشان به سینمای تار و همچنین اهمیت نویسندگانشان در تحلیل آثار این فیلمساز، در کتاب گنجانده شدهاند. برخی عناوین کتاب به ترتیب به این شرح است: «گفتوگو: تمامی آثار بلا تار» آر. امت سوئینی، «مردی از بوداپست: گفتوگو با بلا تار» کریستین فیگلسون، «در جستوجوی حقیقت» فیل پالارد، «زمین خوردن، راه رفتن، نابود کردن، فکر کردن: گفتوگویی با بلا تار» جاناتان رزنبام، «در انتظار شاهزاده: گفتوگویی با بلا تار» فرگس دیلی و ماکسیمیلیان لوکین، «دلسوزی، بیدلسوزی» مانوئل بوردو و سیریل نیرا، «بلا تار در گفتوگو با فیون مناده» و «گفتوگو با بلا تار درباره اسب تورین» پل اسبریتزی.
ارسال نظر