گره‌گاه‌های جنسیت

مريم نورائي نژاد کتاب «مجموعه مقالاتی درباره گره‌گاه جنسیت و دیگر نظام‌های سلطه» دربردارنده مقالاتی از کیمبرلی کرنشاو، آنجلا دیویس، پاتریشیا کالینز، اونجلینا هالوینو، چاندرا موهانتی و آدری لرد، صاحبنظران معاصر و برجسته فمینیسم است. گروهی از مترجمان به سرپرستی فرانک فرید، مقالات برجسته این صاحبنظران را به فارسی ترجمه کرده‌اند.

متفکرانی که مقالات آنها در این کتاب گردآمده؛ شماری از برجسته ترین نظریه پردازان و فعالان مطالعات زنان هستند. برخی مانند پاتریشیا کالینز و چاندرا موهانتی عمدتا در حوزه نظریه پردازی جای می‌گیرند. برخی دیگر، علاوه بر آن، کنشگر سیاسی نیز هستند؛ مانند کرنشاو و آنجلا دیویس که در فعالیت‌های جمعی همچون تظاهرات علیه انواع تبعیضات به خیابان‌ها می‌آیند و پشت تریبون‌های بسیج نیروی خیابانی زنان هم حاضر می‌شوند. این صاحبنظران عمدتا سیاه و رنگین پوست بوده و نماینده گروهی از زنانی هستند که در جوامع سرمایه داری امروز از انواع تبعیض‌ها رنج می‌برند.  چنین تنوعی در انتخاب صاحبنظران و مقالات آنان، به‌طور نسبی طیف متنوعی از نظریه‌ها و موضوعات قابل بحث را در این کتاب گردآورده است. گروه مترجمان شامل لیلا اسدی، جلوه جواهری، معصومه زمانی، نیکزاد زنگنه، سارا شاه محمدی، شمیم شرافت، فریبا شهلایی، فرانک فرید، کاوه مظفری و ستاره هاشمی تلاش قابل احترام و تحسینی در ارائه ترجمه‌ای روان و قابل فهم به خرج داده‌اند و این چنین؛ گامی ماندگار در طرح و آشنا‌سازی مخاطبان فارسی زبان مطالعات زنان با نظریات صاحبنظران برجسته فمینیسم سیاه و نظریه اینترسکشنالیتی (درهم تنیدگی روابط اجتماعی) برداشته‌اند. از جمله امتیازات این ترجمه می‌توان به ارائه توضیحات مفصل و تکمیلی مترجمان به شکل پاورقی و در تکمیل اندیشه‌های مولفان اشاره کرد.

«نژاد پرستی، جلوگیری از آبستنی و حقوق باروری» نام یک مقاله در این کتاب است. آنجلا دیویس با طرح تاریخچه بحث «مادری داوطلبانه» بر این باور است که هرچند بهره مندی از سلامت و بهداشت کامل و تصمیم کاملا شخصی در پذیرش یا رد بارداری، حق همه زنان است و این موضوع توانسته زنان با خاستگاه‌های متفاوت را گردهم آورد اما در واقعیت، جنبش جلوگیری از آبستنی در گردهم آوردن زنان با خاستگاه‌های اجتماعی مختلف، موفق عمل نکرده و رهبران جنبش نتوانسته‌اند تمامی نگرانی‌های واقعی زنان را عمومیت بخشند. در حقیقت پیشینه تاریخی این جنبش در قلمرو به چالش کشیدن نژادپرستی و استثمار طبقاتی چندان رضایتبخش نبوده است.

دیویس در پایان مقاله خود یادآور می‌شود که کمپین‌های مدافع منافع زنان سفید پوست، رغبت چندانی برای حمایت از ضرورت تشکیل کمپین علیه سوءاستفاده از عقیم‌سازی زنان رنگین پوست از خود نشان نمی‌دهند و در حالی که در تمامی موارد به زنان رنگین پوست نازایی دائمی توصیه می‌شود، بر زایش بیشتر زنان سفید پوست متعلق به طبقات بالاتر اصرار ورزیده می‌شود.