دریای آبی و موشک‌هاو کلاهک‌ها

درک آلتون والکات در ۱۹۳۰ در شهر کاستریس در سنت لوشا (کارائیب) به دنیا آمد و در ۲۰۱۷ درگذشت. وضعیت جغرافیایی و تاریخی منطقه کارائیب در شعر و زندگی والکات تاثیر شگرفی داشته است. کارائیب بازتاب‌دهنده تاریخ استعمار است و آینه‌ای تمام نما از چهره‌های گوناگون استعمار به دست می‌دهد. یکی از ویژگی‌های اصلی فرهنگی در این منطقه مساله اختلاط فرهنگ‌های گونه گون است. والکات خود نمونه اعلای این اختلاط فرهنگی است. هر دو پدربزرگ او سفیدپوست و هر دو مادربزرگ او سیاه پوست بودند. در نتیجه او نوعی اقلیت خاص محسوب می‌شد. نه سیاه بود نه سفید. هم سیاه بود و هم سفید. از نظر مذهبی هم اقلیت بود. شعر او از دل این وضعیت اسکیزوفرنیک بیرون می‌آید، از درون کشمکشی بین دو میراث فرهنگی متفاوت که او مهار کرده تا سبک یگانه ترکیبی خود را ایجاد کند.

جایزه ادبی نوبل در سال ۱۹۹۲ به والکات تعلق گرفت. آکادمی نوبل «پاسخ هنری شگفت‌انگیز به پیچیدگی وضعیت خود» را به‌عنوان یکی از ویژگی‌های کار والکات برشمرد. زندگی و کار او، وی را تبدیل به چهارراه نیروهای فرهنگی متفاوتی کرده است. فضایی که دوست شاعرش، ایوسیف برودسکی، به این شکل توصیف می‌کند: و اینک او این جاست، مردی قرن بیستمی که در هندغربی و بوستون زندگی می‌کند، بین دریای آبی و ماهی واقعی‌اش از یکسو و بین موشک‌ها و کلاهک‌ها از سوی دیگر، بین فرهنگی مستعمراتی و منسوخ شده و شمال صنعتی، بین آفریقا و غرب، بین بردگی و روشن فکرگرایی، بین زبان بومی کارائیب و انگلیسی آموخته از کتاب ها، بین سیاه و سفید بدن خودش، بین صدای اقیانوس وطن و اغوای فرهنگ اروپایی.

شعر والکات سرشار از ارجاعات به تاریخ و اسطوره است و زبان پیچیده و دشوارخوانی دارد. به همین دلیل ترجمه این کتاب در نوع خود چالش انگیز بود. برای کمک به درک بهتر شعر والکات، بیش از ۱۵۰۰ صفحه نقد و بررسی شعر او را خواندم و بارها ترجمه را بازنویسی کردم. برای کمک به خواننده فارسی زبان در درک شعر والکات، دو شعر را به زبان ساده شرح کردم. امیدوارم علاقه‌مندان شعر، این کتاب را بخوانند و با این شاعر کم نظیر آشنا شوند.