صدای پای تامین مالی جمعی ارزی در واپسین روزهای سال
این روزها با توجه به تنگناهای مالی موجود نظام بانکی و کاهش قدرت تسهیلات‌دهی بانک‌ها، عدم تطابق سررسید میان منابع کوتاه‌مدت بانکی و مصارف بلندمدت پروژه‌های کلان، تامین مالی از بازار سرمایه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و گذشت زمان نشان‌دهنده این مهم بوده است که موضوع تامین مالی و نیاز بنگاه‌های اقتصادی به منابع مالی سالیانی است که همواره جزء مهم‌ترین دغدغه‌های صاحبان کسبوکار بوده است و روش‌های دستیابی به منابع مالی پایدار و در عین حال کم‌هزینه و بدون بروکراسی‌های پیچیده همواره توجه صاحبان کسبوکارها را به خود معطوف کرده است.
گرچه در بازارهای مالی، ابزارها و نهادهای مالی مختلفی وجود دارند که باتوجه به نیازهای بنگاهها و خصوصیات رفتاری طیف مختلفی از سرمایه‌گذاران طراحی شده‌اند (که هم به نظام تامین مالی عمق می‌بخشند و هم این فرصت را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند تا بتوانند در طیف وسیعی از دارایی‌ها سرمایه‌گذاری کنند و همچنین این امکان را به شرکت‌ها می‌دهند تا سرمایه مورد نیاز خود را برای راه‌اندازی، فعالیت و حتی خروج از بحران شرکت فراهم کنند)، اما نباید از نوآوری‌های مالی غافل ماند و بهتر است تا جای ممکن قابلیت‌های بالقوه ابزارهای مالی را به بالفعل تبدیل کرد.
تامین مالی جمعی که بنگاهها به‌وسیله آن تمام یا بخشی از منابع مالی مورد نیاز شروع یا توسعه کسبوکار خودشان را تامین می‌کنند، به عنوان یکی از ابزارهای نوین تامین مالی با قابلیت‌های بسیاری که از خود نشان داده است، این روزها با مقبولیت خوبی مواجه شده و به‌خوبی جای خود را بین متقاضیان تامین مالی پیدا کرده است. این ابزار تامین مالی قابلیت‌های بسیاری دارد، به‌طوری‌که در واپسین روزهای سال 1402 چهره‌ای دیگر از خود را به نمایش گذاشته و با رونمایی از یکی دیگر از ویژگی‌های بالقوه خود، امکان تامین مالی ارزی را برای بنگاهها فراهم کرده است، موضوعی که بی‌شک تحولی شگرف برای متقاضیان تامین مالی و گامی رو به جلو به جهت تعمیق نظام تامین مالی کشور خواهد بود.
در تامین مالی جمعی ارزی، منابع موردنیاز ارزی راه‌اندازی یا توسعه یک کسبوکار صرفا برای پروژه‌های دانش‌بنیان و فناورِ صادراتی ارزآور که ضمانت‌نامه معتبر برای اصل سرمایه دارند، تامین شده و تامین‌کننده منابع نقش مشارکت‌کننده در طرح را دارد. حوزه جغرافیایی اجرای طرح داخل کشور بوده و منابع ارزی برای سرمایه‌گذاری در این طرح‌ها صرفا از طریق سرمایه‌گذاران خارجی با منشأ ارز خارجی قابل‌‌تامین است. آن‌طور که در ضوابط تامین مالی جمعی ارزی آمده است، حداکثر مبلغ قابل تامین از طریق تامین مالی جمعی ارزی برای هر طرح معادل یک‌میلیون دلار است. مجموع طرح‌های باز نزد عامل در هر زمان، نمی‌تواند بیشتر از 2میلیون دلار یا معادل آن باشد و گفتنی است که ارز دریافتی از تامین‌کنندگان و ارز پرداختی بابت تسویه اصل و سود طرح، یکسان خواهد بود.
تامین‌کنندگان منابع مالی مورد نیاز پروژه صرفا سرمایه‌گذاران خارجی هستند (موضوع ماده 1 قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی) که دارای مجوز معامله (موضوع دستورالعمل اجرایی آیین‌نامه سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس مصوب مورخ 1390.07.11 شورای عالی بورس و اوراق بهادار) هستند و شرایط متقاضی به شرح زیر است:
الف- محصول یا خدمات موضوع طرح باید دارای مجوز «دانش‌بنیان از معاونت علمی ریاست‌جمهوری» یا «فناور از پارک علم و فناوری» باشد؛
ب- دارای کارت بازرگانی معتبر باشد؛
پ- توانمندی صادراتی آن به تایید عامل و نهاد مالی برسد.
با رونمایی از قابلیت بالقوه تامین مالی جمعی در واپسین روزهای سال 1402، برای اولین بار در بازار سرمایه امکان تامین مالی ارزی برای متقاضیان منابع مالی فراهم خواهد شد. امید است با توسعه ابزارها و نهادهای مالی و استفاده بهینه از ظرفیت‌های ابزارهای مالی بتوان گامی رو به جلو در راستای کمک به تامین مالی بنگاهها و کسبوکارها برداشت.
