افت هر سه شاخص اصلی بازار سهام در مهرماه
باخت بورس در مهر
آمار نخستین ماه پاییز
دو ماه ابتدایی تابستان در بازار سهام با کاهش همه‌‌‌‌‌‌‌‌جانبه کلیه نماگرهای مهم بازار سهام توام شد، اما شهریور در بازار سهام رنگ و بویی دیگر داشت و هر سه نماگر اصلی بازار سهام، رشد‌‌‌‌‌‌‌‌های خوبی را در مقیاس ماهانه ثبت کردند. همین موضوع سبب شد تا در بازار سهام، بارقه‌هایی از امید نسبت به آینده شکل بگیرد، اما رشد نماگرهای سهامی به همان یک ماه محدود شد و در مهرماه مجددا، شاخص‌های سهامی در مدار نزولی قرارگرفتند. آمار مذکور در حالی به‌ثبت رسید‌که بازارهای موازی نیز از روند صعودی یا نزولی قدرتمندی برخوردار نبودند و دلار به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازارهای دارایی که به سایر بازارها سیگنال می‌دهد، معاملات مهر را با رشد 1.87درصدی به پایان رساند. افزون بر این، سکه امامی نیز در معاملات مهر، با افزایش 3.05درصدی همراه شد، بنابراین همان‌طور که مشاهده می‌شود، بازار سهام در نخستین ماه پاییز، قافیه را به سایر بازارهای دارایی واگذار کرده‌است.
بازنمایی رکود در مهرماه
بررسی میانگین ارزش معاملات خرد بازار (سهام، حق‌‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌های سهامی) در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که میانگین این متغیر در کف چند ماه اخیر خود قرارگرفته‌است. به بیانی ساده‌‌‌‌‌‌‌‌تر، فعالیت خرید و فروش توسط معامله‌گران در ماه‌های اخیر در کمترین میزان ماه‌های اخیر خود قرارگرفته‌است. این موضوع از دو ناحیه نشات می‌گیرد؛ اول اینکه بسیاری از خریداران با توجه به اینکه در ماه‌های آتی برای بازار سهام چشم‌‌‌‌‌‌‌‌انداز صعودی متصور نیستند، از تقاضای سهام و ثبت‌سفارش خرید اجتناب کردهاند و از طرفی دیگر در سمت عرضه نیز مالکان سهام هم با توجه به اینکه سهام تحت تملک آنها با افت معناداری همراه شده‌است، حاضر به واگذاری سهام خود در هر قیمتی نیستند و این موضوع سبب‌شده تا شاخص‌کل بورس تهران همچنان به نوسانات محدود خود در حوالی کانال دو‌میلیون‌واحدی ادامه دهد. میانگین ارزش معاملات خرد (سهام، حق‌‌‌‌‌‌‌‌تقدم و صندوق‌های سهامی) در مهر به 3هزار و 773میلیارد‌تومان رسیده‌است که نسبت به ماه قبلی افت معناداری را در این متغیر آماری شاهد هستیم.
قهر ادامه‌دار حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌ها
بررسی آمار ورود و خروج پول حقیقی به گردونه معاملات سهام در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که در 4 ماه اخیر، خروج پول از صحنه معاملات تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌ای، روند غالب بوده‌است و در اکثر روزهای معاملاتی، فروشندگان حقیقی در جریان معاملات دست بالا را داشته‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در تیر ماه 7هزار و 700میلیارد‌تومان پول از بازار سهام خارج شد، در مرداد ماه این رقم به 5هزار و 929میلیارد‌تومان رسید. با توجه به‌عملکرد امیدوارکننده بازار در شهریورماه، شتاب خروج پول از بازار سهام، کاهش یافت، اما بازهم 3هزار و 69میلیارد‌تومان پول از بازار خارج شد. در ماه گذشته نیز 6هزار و 363میلیارد‌تومان از بازار خارج شد. همان‌طور که از آمار بازدهی شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز پیداست، بازار سهام در ماه‌های اخیر، به استثنای شهریور ماه عملکرد مناسبی نداشته و کسانی که اقدام به خروج پول از گردونه معاملات بازار سهام کردهاند، حداقل در بازه کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌مدت، تصمیم درستی اتخاذ کردهاند.
نقش بی‌‌‌‌‌‌‌‌بدیل دلار
بررسی قیمت نفت‌برنت در ماه‌های اخیر نشان می‌دهد که در چهار ماه اخیر، قیمت مهم‌ترین شاخص قیمت‌گذاری نفت‌خام در سطح بین‌المللی با افزایش ارتفاع همراه بوده و میانگین قیمت نفت‌برنت در مهرماه به 90 دلار در هر بشکه رسیده‌است، اما بازار سهام در این اثنا به این موضوع واکنش درخور و مناسبی نشان نداده است.
بازار ارز نیز در ماه‌های اخیر، روند باثباتی را تجربه‌کرده و به‌جز روندی که اخیرا به‌خاطر درگیری‌های منطقه‌ای در بازار ارز ایجاد شد، برآیند معاملات بازار، روند خاصی را نشان نداده است. بررسی اعداد و ارقام بازار ارز نشان می‌دهد که میانگین قیمت اسکناس آمریکایی در ماه‌های تیر و مرداد و شهریور سال‌جاری در کانال 49هزار‌تومان قرار داشته‌است و بعد از روندی که اخیرا تجربه شد، در مهرماه، میانگین قیمت دلار وارد کانال 50هزار‌تومان شود. به هر روی، آرامش حاکم بر بازار ارز سبب‌شده تا بازارهای دارایی و به‌خصوص بازار سهام نیز از شکل‌دهی به روند صعودی در بطن و متن خود عاجز باشند.
بازار سهام چه خواهد شد؟
همان‌طور که در گزارش روز گذشته «دنیای‌اقتصاد» تحت‌عنوان «بورس جامانده از مسکن» گفته شد؛ به نظر می‌رسد که انتشار گزارش‌های شرکت‌ها در کدال و جنگ غزه، دو مورد از مهم‌ترین مسائلی است که در ماه جاری، قیمت‌های بازار سهام را تحت‌‌‌‌‌‌‌‌تاثیر قرار خواهد داد. معامله‌گران ارزی، با حساسیت خاصی، جریان درگیری‌های خاورمیانه را زیرنظر گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند تا در صورت صدور سیگنال‌هایی مبنی بر فعال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن آژیر خطر در باب درگیری ایران، تصمیمات مقتضی را در بازار اتخاذ کنند. بازار سهام نیز که به‌صورت سنتی با بازار ارز، همبستگی مستقیمی دارد، نوسانات قیمت اسکناس آمریکایی را در تعیین مسیر آتی خود مدنظر قرار خواهد داد. افزون بر این، چیزی که در مقطع کنونی استنباط می‌شود این است که فعلا سایه این ریسک، هرچند به طور موقت از بازار سهام رخت بر بسته است و سهامداران در محاسبات ذهنی خود از وزن قابل‌‌‌‌‌‌‌‌توجه این فاکتور و ریسک سیاسی کاسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. به‌علاوه عامل دومی که سهامداران در خرید و فروش‌های خود در روزهای آتی مدنظر قرار می‌دهند، گزارش‌های منتشره شرکت‌های سهامی و بورسی در سامانه جامع اطلاع‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسانی ناشران (کدال) است که سهامداران عملکرد و روند پارامترهای بنیادی ۶ماهه شرکت‌ها را به دقت بررسی می‌کنند تا در صنایع و سهم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که عملکرد بهتری ثبت شده‌است، واکنش مقتضی را نشان دهند. طبیعتا افزایش در سود خالص شرکت‌ها در صورت‌های مالی ۶ ماهه، موجبات تعدیل نسبت قیمت به درآمد شرکت‌ها را در بازار سهام فراهم خواهد کرد و بازار به همین دلیل در مقطع کنونی در برخی صنایع خاص از این ناحیه، محرک مثبت دریافت کرده و در مسیر مثبت حرکت می‌کند.
