۱۵ تحلیلگر بازار سهام به نظرسنجی «دنیای اقتصاد» پاسخ دادند
عبور از تله رکود ؟
عكس: صبا طاهریان
به اعتقاد آنها عبور از سیاست‌های دستوری، دخالت در سازوکار بازار و شوک‌های پی‌در‌پی به دنبال اخبار ناگهانی، بازار سهام را از روند مثبت ابتدای سال بازداشته و ناکامی نسبی سهامداران را رقم زده است. اگرچه بازار سهام طی سه سال گذشته بارها متاثر از رفتار سیاستگذار و تدابیر اقتصادی دولت از ریل تعادلی خارج شده است اما تداوم این وضعیت شرایطی را فراهم آورده که طی آن خروج پول حقیقی و تضعیف بنیه خرید سرعت بیشتری به خود گرفته است. در نظرسنجی مذکور، ۱۵ کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص امکان صعود پایدار بورس در راستای رشد ۹درصدی شاخص کل از ابتدای شهریور اظهاراتی را بیان کردند.
۷ نفر از این کارشناسان از میان ۴ گزینه «بله»، «خیر»، «احتمالا» و «نمی‌دانم» با اشاره به عدم پایداری روند صعودی فوق (گزینه «خیر») عوامل مختلفی را برای این ادعا مطرح کردند. ۵ نفر نیز با برگزیدن گزینه «احتمالا» ثابت کردند تا چه میزان بازار سهام پیش‌بینی‌ناپذیر است. در این میان تنها یک نفر گزینه «بله» را انتخاب کرد. این مساله به‌وضوح از تردیدهای بازار سهام نسبت به افق روشن معاملاتی حکایت می‌کند. دو نفر نیز گزینه «نمی‌دانم» را انتخاب و بیان کردند که برخی شروط می‌تواند صعود پایدار، متعادل ساختن بورس و فرآیند ورود پول به بازار مذکور را تسهیل بخشد.
بورس تهران در روزهای اخیر روند درخشانی داشته است، به طوری که شاخص کل بورس تهران در شهریورماه با افزایش ارتفاع ۹درصدی همراه شده است .با ثبت این عملکرد در بازار سهام نگاه‌های مختلفی میان اهالی این بازار نسبت به روند جاری شکل گرفته است. گروهی به تداوم روند کنونی و صعود قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای امیدوارند و ارتفاعات بالاتری برای نماگرهای سهامی متصور هستند، و برخی دیگر از تحلیلگران نیز صعود قیمتی را صرفا واکنش مثبت بازار به فرموله شدن نرخ خوراک قلمداد می‌کنند و آن را موقتی و مقطعی در نظر می‌گیرند.
فقدان محرک جدی
حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. بازار برای حرکت در مسیر صعودی، نیازمند محرک جدی و قدرتمند است. این محرک جدی می‌تواند خبری مثبت باشد که منجر به ورود پول قدرتمند به بازار شود. با عنایت به این مهم که بازار عاری از این متغیر است، نمی‌توان انتظار ورود پول بزرگ را داشت. به این ترتیب می‌توان بیان کرد رشد 8روزه شاخص موقتی خواهد بود. به همین دلیل نشانه‌ای متقن از بازگشت بورس به مدار تعادلی، اکنون مشاهده نمی‌شود. برآیند سیاستگذاری‌های اقتصادی نیز به‌روشنی بر این موضوع دلالت دارد. رفتار ضدونقیض سیاستگذار در مباحث مرتبط با قیمت‌گذاری نرخ خوراک نمونه واضحی است از آنچه در بازار سهام رخ داده است. در شرایط کنونی اخبار مثبت در خصوص عرضه خودرو می‌تواند محرک جدی در راه رشد پایدار شاخص بورس و خیز به ارتفاعات بالاتر باشد. در چنین شرایطی وضعیت سیاست خارجی کشور نیز از عوامل تعیین‌کننده در مسیریابی بازار سهام است. بنابراین روند هفته گذشته بازار سهام را نمی‌توان به عنوان چشم‌اندازی روشن در روزها و هفته‌های آتی برشمرد.
نبض کند بورس
علی عصاری، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. در حال حاضر بازار فاصله بسیاری با روند تعادلی دارد. 8 روز مثبت شاخص در حالی رقم خورده است که تداوم این روند منوط به وضعیت متغیرهای اثرگذار بر بازار است. با توجه به اینکه سیاستگذاری‌های کلان اقتصادی کشور بر اساس کنترل نرخ تورم انجام خواهد شد، به نظر می‌رسد این مهم سد راه رشد مداوم نماگرهای سهامی خواهد شد. بررسی رفتار سیاستگذار طی ماه‌های گذشته و سیاستگذاری‌های انجام‌شده در مباحث مرتبط با قیمت‌گذاری برخی کالاها به‌وضوح بر این نکته تاکید می‌کند. شواهد نیز حاکی از آن است که تدابیر سیاستگذار در خصوص مهار تورم به نبض کند بازار سهام خواهد انجامید. سناریوی رشد شاخص در شهریورماه «سناریویی غیر‌محتمل» محسوب می‌شود. به طور سنتی نیز روند بازار سهام در شهریور روندی خنثی و به دور از حرکت در مدار صعودی بوده است. این عوامل نشانگر آن است که بازار از بازگشت به فاز صعودی فاصله معناداری دارد.
کلید قفل شاخص
حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. یکی از نکات قابل‌تامل در این میان آن است که رشد اخیر در مقایسه با ریزش 16 اردیبهشت، رشدی ناچیز محسوب می‌شود. به نظر می‌رسد با توجه به اینکه بازار با سطح اردیبهشت‌ماه (540/ 2) فاصله بسیاری دارد، برای روند صعودی پایدار نمی‌توان قضاوت کرد. بازار اصلاح زیادی را به خود دیده است و آماده ورود سرمایه‌گذار است. اما با بی‌اعتمادی شکل‌گرفته در بازار، سرمایه‌گذاران تمایلی به ورود دوباره پول به بازار سهام ندارند. به این ترتیب به نظر می‌رسد سمت تقاضا همچنان در شرایط شک و تردید به سر می‌برد. افزون بر آن شاخص کل بازار سهام در وضعیت غیر‌قابل‌پیش‌بینی قرار دارد. شروع ناامیدکننده بورس از تابستان با ورود به شهریور تا حدودی متوقف شده است اما آنچه مسلم است آن است که بازار از لحاظ وضعیت متغیرهای اثرگذار همچنان با ابهاماتی مواجه است. رفت و برگشت نرخ خوراک منجر به بی‌اعتمادی مجدد سرمایه‌گذاران به بازار سهام شده است. به همین دلیل و با توجه به این عامل، پیش‌بینی می‌شود بازار سهام با نوسان همراه باشد. در ماه‌های گذشته و به دلیل رفتار نامشخص از روند قانون‌گذاری‌ها، پیش‌بینی مسیر داد‌وستدها برای معامله‌گران به امری سخت تبدیل شده است. چرخه نامعلوم معاملات در حالی وارد فاز پیچیده‌ای شده که عوامل متعددی را می‌توان نسبت به سرکشی بازار در مقابل محرک‌هایی همچون ارزندگی قیمت و ثبات عملکرد سایر بازارها عنوان کرد. اگرچه بازار سهام پس از چند ماه رکود، در دو هفته اخیر رشد را به خود دید اما سطوح ناچیز ارزش معاملات راه را برای به تعادل نرسیدن بازار و بی‌رغبتی سرمایه‌گذاران فراهم کرده است. از این‌رو معاملات آتی بازار درحالحاضر با اماواگرهای بسیاری همراه است. مقاومت بازار در راه کانال‌های بالاتر به برخی محرک‌ها گره خورده است. اما پیشروی قیمت دلار به سمت سقف‌های بی‌سابقه نیز از عامل اصلی باز کردن قفل شاخص در این بازه زمانی است.
۲ عامل تعیین‌کننده
احمد اشتیاقی، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. در اینکه بازار به‌تدریج وارد فاز افزایشی شود، شکی وجود ندارد. اما به‌جرات می‌توان گفت که 8 روز مثبت شاخص کل بورس نمی‌تواند نشانگر تداوم روند صعودی باشد. اگرچه عبور نماگر اصلی بازار از کف کانال 2میلیون و 100هزار واحد نشان‌دهنده آن است که کف جدیدی در این سطح ساخته شده است و بعید به نظر می‌رسد شاهد روند نزولی جدی و اصلاح مجدد قیمت‌ها باشیم؛ اما نکته قابل‌تامل در این بخش این است که هم اکنون ارزش معاملات خرد سهام و خریدهای صورت‌گرفته در بازار از قدرت چندانی برخوردار نیست. بر این اساس در شرایط کنونی نمی‌توان به عملکرد مثبت بورس تهران و تداوم شرایط مذکور در آینده خوش‌بین بود. اما به نظر می‌رسد با ورود به نیمسال دوم 1402 و انتشار گزارش عملکرد 6ماهه بنگاه‌های بورسی، به‌تدریج تا پایان سال شاهد ورود پول حقیقی به بازار باشیم. برخی گمانهزنیها نیز از قرار گرفتن شاخص کل بورس تا پایان سال در محدوده 7/ 2میلیون واحد حکایت می‌کند. اما این موضوع ارتباطی با روند 8 روز گذشته ندارد. روند 8 روز گذشته نماگرهای سهامی اگرچه می‌تواند به طور موقت بازار را در نقاط تعادلی حفظ کند اما قدر مسلم پیش‌زمینه رشد جدی بازار نخواهد بود. سرعت کنترل نرخ ارز در بازار آزاد نیز از عوامل موثر بر سمتوسوی بازار سهام است. با توجه به سیاست‌های کنترلی دولت در راستای مهار تورم، سرعت این مهم بر روند رشد شاخص از اهمیت فراوانی برخوردار است. روز گذشته نیز قیمت دلار آزاد افزایشی بود. اگر دلار بتواند حتی برای مدت کوتاهی به کانال 50 هزار‌تومان سرک بکشد، پس از آن با پررنگ شدن خوش‌بینی‌ها امکان حرکت دلار به سمت مقاومت‌های بالاتر نیز وجود دارد. قیمت دلار مهم‌ترین عامل رشد بازار است که درحالحاضر وضعیت مشخصی ندارد.
حجم اندک ارزش معاملات
محمد‌صادق میرزایی، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. در پاسخ به این سوال به طور قاطع می‌توان گفت خیر. ارزش معاملات همراه با رشد بازار در محدوده کنونی گویای آن است که بازار از روند مثبت پایدار فاصله دارد. اگر شاخص کل افزایشی باشد و ارزش معاملات همگام با شاخص افزایشی نباشد، بین این دو واگرایی مشاهده خواهد شد. یعنی از منظر زمانی بازار نیازمند است تا بتواند خود را با روند شاخص همراه کند. اگر ارزش معاملات بتواند خود را با شاخص وفق دهد و این دو با یکدیگر رشد کنند، می‌توان انتظار داشت روند رشد بازار مستمر باشد. اگر این اتفاق رخ ندهد رشد بازار پایدار نخواهد بود. در حال حاضر ارزش معاملات خرد بورس (سهام و حق‌تقدم) در سطوح مورد انتظار نیست. این مهم بر تردیدهای رشد بورس می‌افزاید. روند 8 روز گذشته شاخص کل بورس و سبز‌پوشی آن را می‌توان تا حدود زیادی به حرکت صعودی نرخ دلار در بازار آزاد نسبت داد. این موضوع از اصلاح بازار جلوگیری کرد. از سوی دیگر کاهش ریسک‌های تحمیل‌شده به پتروشیمی‌ها سبب شد تا اهالی بازار از جو منفی حاکم بر بازار فاصله بگیرند. بازگشت نسبی اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار سهام طی روزهای گذشته اگرچه سیگنال مثبت در جهت ورود پول محسوب می‌شود، اما واقعیت امر آن است که نمی‌تواند محرک جدی در مسیر رشد بورس محسوب شود. از منظر تکنیکال نیز گرچه بازار در محدوده جذابی برای آغاز رشد قرار دارد، اما حجم ناچیز ارزش معاملات، سناریوهای مثبت در این زمینه را با تردید همراه می‌کند. همین امر بیانگر آن است که در این مقطع بازار آماده رشد جدی نیست.
شرط صعود پایدار
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه:
بله. روند کنونی بازار سرمایه می‌تواند بیانگر بازگشت بورس به مدار صعودی و رشد پایدار قیمت‌ها در این بازار باشد. البته این موضوع شروط چندگانه‌ای دارد. محرک‌های رونق در کوتاه‌مدت به برخی مسائل از جمله رفع تحریم‌های اقتصادی و سیاستگذاری‌های اقتصادی در کوتاه‌مدت برمی‌گردد. اگر سیاستگذار مجددا وارد فازی از قانون‌گذاری‌های ذینفعانه شود، بازار سهام از مسیر صعودی باز خواهد ماند. تجربه نشان می‌دهد در مواقعی که بازار به سمت روند صعودی خیز برداشته است، برخی از سیاستگذاری‌های اقتصادی رشد نماگرها را از مسیری که در پیش گرفته بودند، بازداشته است. برخی از قوانین اقتصادی، منفعت سهامداران را مورد هدف قرار می‌دهد. درحالحاضر نشانه‌هایی مبتنی بر بازگشت رونق به بورس قابل‌مشاهده است. بازار در سطوح ارزنده‌ای قرار دارد و قابل‌اثبات است. اگر بازار شاهد ثبات در سیاستگذاری‌های انجام‌شده باشد به‌‌التبع این امر منجر به افزایش ارزندگی سهام خواهد شد. از نگاه بنیادی نیز با سقوط نسبت متوسط قیمت به درآمد به کانال 8/ 7واحدی، وضعیت ارزندگی سهام در محدوده‌ای قرار گرفته که فارغ از جذابیت‌هایی که داراست، می‌تواند بازدهی معقولی را نصیب خریداران در میان‌مدت و بلند‌مدت کند.
اوج بلاتکلیفی
مرتضی کاظم‌پور، کارشناس بازار سرمایه:
احتمالا. بازار روند خنثی به خود گرفته است. به همین دلیل روزهای آینده روزهای سرنوشت‌سازی برای بازار محسوب می‌شود. طی روزهای آینده اگر بازار با افزایش تقاضای سهامی روبه‌رو شود قطعا می‌توان به رشد پایدار خوش‌بین بود. این در حالی است که با تشدید عرضه‌ها روند کنونی نیز متوقف خواهد شد. به این ترتیب رفتار معامله‌گران متاثر از متغیرهای اثرگذار بیرونی می‌تواند تا حدود زیادی به این پرسش پاسخ دهد. بازار در بلاتکلیفی به سر می‌برد که ورود پول حقیقی تعیین‌کننده مسیر آتی بازار است. اگر مسیر ورود پول تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذار مسدود شود امکان از دست رفتن سطح فعلی نیز وجود دارد. بنابراین پیش‌بینی روند بازار بر اساس روزهای گذشته سمتوسوی منطقی ندارد. آن‌طور که به نظر می‌رسد جریان دادوستدهای بورسی همراه با استراتژی احتیاط همراه است؛ به همین منظور هم تعدیلات منفی و هم تعدیلات مثبت تحت تاثیر عوامل مختلف در روند آتی بازار قابل‌پیش‌بینی است.
سرکشی متغیرها
مهدی افنانی، کارشناس بازارسرمایه:
احتمالا. چرخش سیاستگذار از اعمال قوانین شتاب‌زده سبب بازگشت سرمایه‌گذار به بازار خواهد شد. اما این موضوع نیازمند زمان است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت بازار در کوتاه‌مدت به روند صعودی پایدار گام بردارد. اگر حواشی منفی دست از سر بازار بردارد در کنار ثبات نرخ ارز می‌تواند وضعیت نسبتا متعادلی را برای بازار سهام رقم بزند. اما برای میان‌مدت این عوامل نمی‌تواند اثرات چشمگیری بر جای بگذارد. ورود پول در قیمت‌های مناسب به صورت مقطعی انجام خواهد شد. سیاست‌های تیم اقتصادی دولت تا حدود زیادی نقش تعیین‌کننده در این مسیر ایفا می‌کند. ماه‌های گذشته برخی ناهماهنگی‌ها در بخش سیاستگذاران دیده شده که باعث بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران برای ورود بی‌دغدغه به بازار شده است. نرخ بهره، سیاست‌های دستوری در خصوص قیمت‌گذاری کالاها و عرضه خودرو در بورس کالا از جمله عوامل اثرگذاری هستند که مسیر بازار سهام را مشخص می‌کنند.
سناریوی کم‌طرفدار
میلاد نصیری، کارشناس بازار سرمایه:
نمی‌دانم. روند مذکور یادآور اتفاقاتی است که در بهمن سال قبل رخ داد. بنابراین بعد از یک روند صعودی 8روزه می‌توان انتظار داشت بازار حتی وارد فاز اصلاحی شود. به این ترتیب بازار وارد فاز پیچیده‌ای شده است اما این موضوع که مسیر اخیر بازار «روند» است یا «نوسان» از مسائل قابل‌بحث است. به همین دلیل به نظر می‌رسد شاخص کل بتواند تا محدوده 200/ 2میلیون بالا بیاید و بعد از آن متوقف شود. در چنین شرایطی اگر روند فوق متوقف شود، سرمایه‌گذاران احتمالا تغییراتی را در استراتژی معاملاتی خود ایجاد خواهند کرد. کما اینکه اگر در این میان اتفاقاتی خارج از بازار رخ دهد نیز می‌تواند در نوع مسیر بازار اثرگذار باشد. بازار سهام درحالحاضر در بلاتکلیفی به سر می‌برد، بااین‌حال انتظار رشد شارپ در کوتاه‌مدت از سناریوهای کم‌طرفدار است.
چشم‌انداز مبهم
ایمان رئیسی، کارشناس بازار سرمایه:
نمی‌دانم. وضعیت بازار سهام از میانه‌های اردیبهشت وارد فاز جدیدی از نوسان شد. این در حالی است که به نظر می‌رسید نماگرها بتوانند سطوح بالاتری را لمس کنند. به همین دلیل است که وضعیت بازار را نمی‌توان به‌درستی پیش‌بینی کرد. بورس تهران نسبت به اخبار اقتصادی و سیاسی معمولا واکنش‌های جدی نشان می‌دهد. همان‌طور که ملاحظه کردیم اخبار مرتبط با نرخ خوراک، بازار را از مسیر صعودی بازداشت. به همین دلیل نمی‌توان چشم‌انداز روشنی از آینده معاملات به تصویر کشید. علاوه بر آن، بورس تهران در سال‌های اخیر حساسیت بالایی نسبت به نرخ دلار نشان داده است. برخی گمانهزنیها نیز رشد دلار را از مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر روند صعودی اخیر بازار سهام عنوان می‌کنند. اما از سوی دیگر زمانی که دلار از جهش قابل‌‌‌‌‌‌‌توجهی در جریان معاملات بازار آزاد ارز برخوردار نباشد، نمی‌توان به تداوم روند صعودی در بازار سهام امیدوار بود. بنابراین می‌توان این طور استنباط کرد که رشدی که در چند روز اخیر در جریان معاملات به وقوع پیوسته است، واکنش سهامداران نسبت به اخبار امیدوارکننده در زمینه نرخ خوراک بوده است. برخی اخبرا پیرامون حذف دلار 28500تومانی نیز اثرات مثبتی بر روند برخی گروه‌ها به ویژه پتروپالایشی‌ها خواهد داشت. اما گروه‌های دارویی و غذایی اگر افزایش نرخ نگیرند، با این اتفاق در جهت مثبت حرکت نخواهند کرد. داستان واگذاری بلوک‌های خودرویی نیز از مواردی است که می‌تواند منجر به ورود پول به بازار شود. ارزش معاملات نیز با وجود آنکه از رشد برخوردار بوده است اما به اندازه‌ای نیست که نوید ورود بورس به فاز رونق را بدهد. ورود پول‌های پارک‌شده در خارج از بازار اتفاق مثبتی بود که در سال 99 رخ داد و بعید است در این شرایط وارد بازار سهام شود.
نقش متغیرهای اثرگذار
محمد خبری‌زاد، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. تنها مثبت بودن شاخص دلیلی بر تغییر روند بازار سرمایه نیست و باید در این خصوص به آیتم‌های دیگری از جمله ارزش معاملات روزانه، میزان تغییر مالکیت، میزان ورود پول حقیقی‌ها و میزان افزایش اعتبارگیری مشتریان نزد کارگزاری‌ها نیز توجه کرد. وضعیت ارزش معاملات و ورود پول حقیقی در سه روز ابتدایی خوب بود و این برای بازار امیدی به تغییر روند ایجاد کرد. علاوه بر این در روزهای ابتدایی رشد، یعنی پنجم و ششم شهریور، حدودا روزانه 500میلیارد تومان ورود پول داشتیم اما از 6 شهریور به بعد ارزش معاملات رو به افول رفت و شاهد خروج پول از بازار بودیم. در این مدت 1200میلیارد تومان ورود پول داشتیم و 900میلیارد تومان خروج. این دو آیتم نتیجه‌گیری را برای گفتن اینکه روند تغییر کرده سخت کرده است. اما با توجه به اخبار مثبتی که به بازار مخابره شده، رشد قیمت‌های جهانی و نوع معاملات روزهای اخیر می‌توان گفت بازار کف جدیدی ساخته است.
ناحیه مقاومتی
امیررضا اعلاباف، کارشناس بازار سرمایه:
احتمالا. با بررسی نموداری هم در سطح شاخص کل و هم‌وزن خواهیم دید خط روند نزولی میان‌مدتی که در سه‌ماهه گذشته تشکیل شده بود با شکست مواجه شده و نمودار از این کانال نزولی میان‌مدت خارج شده است. اما نکته‌ای که وجود دارد این است که ممکن است این شکست خط روند نزولی صرفا تغییر شیب نزولی بازار باشد و بازار در ادامه وارد روند ساید شود. در این میان با توجه به مولفه‌های بنیادی می‌توان گفت کف بنیادی بازار حفظ شده و انتظار ریسک افت قیمت زیادی نداریم. از لحاظ ریسک بازار در سطح مناسبی قرار گرفتیم و قیمت‌ها از لحاظ بنیادی خصوصا در برخی از صنایع و شرکت‌ها بسیار جذاب است. اما مهم‌ترین محرک بازار یعنی تورم که یکی از مولفه‌های آن نرخ ارز است، فعلا روند باثباتی دارد و از این جهت تشکیل یک روند صعودی شارپ فعلا محتمل نیست. باید مهم‌ترین خصوصیت روند صعودی یعنی تشکیل کف‌هایی بالاتر از کف‌های قبلی رعایت شود و این را به‌وضوح روی نمودار شاهد باشیم تا بتوانیم به‌قطعیت بگوییم که بازار از این روند خارج شده است. نقطه فعلی که در بازار قرار گرفتیم یک ناحیه مقاومتی خصوصا در شاخص هم‌وزن است. اگر از این ناحیه عبور کنیم معاملات بهتر دنبال خواهد شد. به طور کلی در بازه کوتاه و میان‌مدت می‌توان به بازار خوش‌بین بود و روند بازار احتمالا صعودی خواهد بود.
صعود موقتی
ابراهیم سماوی، کارشناس بازار سرمایه:
خیر. در 8 روز معاملاتی اخیر حدود 7 روز کندل‌ها مثبت بود. طول کندل‌ها در خروج از روند بسیار مهم است اما در سه کندل آخر طول مثبتی مشاهده نمی‌کنیم. علاوه بر کندل‌ها، موضوعی که باید در تکانه‌های قیمتی در نظر گرفت، ارزش معاملات است که در روز گذشته مجددا کمتر از 10هزار میلیارد تومان بود. تا زمانی که میانگین بالای این عدد تثبیت نشود انتظار فرار از رکود و خروج از وضعیت سابق را نداریم. علاوه بر این تعداد نمادهای منفی روز گذشته نسبت به مثبت‌ها بیشتر بود و شاهد خروج پول حقیقی به میزان 125میلیارد تومان بودیم. از طرفی اخباری که برای بنیاد بازار تکان‌دهنده باشد نیز هنوز مخابره نشده است. بنابراین نمی‌توان گفت مثبت‌های روزهای اخیر نشان‌دهنده روند جدید است.
برگشت از ناحیه مهم
مهدی رضایتی، کارشناس بازار سرمایه:
احتمالا. کندل‌های صعودی در روزهای اخیر به همراه افزایش حجم و ارزش معاملات در بازار، نشان‌دهنده شروع یک روند صعودی است. همچنین این موضوع توسط سایر ابزارهای تکنیکالی نیز تایید می‌شود؛ اما نکته مهم اینجاست که احتمالا یک اصلاح در ادامه مسیر داشته باشیم و تا عبور از سطح 2/ 2میلیون (مهم‌ترین مقاومت پیش رو) شاخص، این احتمال وجود دارد. همچنین سطح 9/ 1میلیون شاخص کل نیز حمایت بسیاری مهمی است که بارها شاهد حمایت و برگشت از این ناحیه بوده‌ایم.
رقابت متغیرهای مبهم
علیرضا فرشید، کارشناس بازار سرمایه:
احتمالا. وضعیت بازار سهام منوط به برخی متغیرهاست. درحالحاضر ابهام در برخی از سیاستگذاری‌ها سبب شده سرمایه‌گذاران چشم‌انداز مثبتی در خصوص روند این بازار نداشته باشند. همین امر سبب شده روند مثبت نماگرها با اماواگرهای فراوان همراه باشد. اگر در روزهای آینده بازار با اخبار مثبتی روبه‌رو شود بدون شک وارد فاز صعودی خواهد شد. برخی اخبار در مورد وضعیت عرضه خودرو در این زمینه بسیار اثرگذار است. رفع کامل ابهامات حول محور نرخ خوراک و شفافیت در مورد نرخ بهره تا حدود زیادی تعیین‌کننده مسیر بازار سهام است. اما اگر این اتفاقات رخ ندهد به‌زودی جلوی هیجانات منفی سد خواهد شد.
