«دنیای اقتصاد» وضعیت بازار سرمایه در هفته پیش رو را بررسی می‌کند
چشم بورس به دست سیاستگذار
لبه تیغ
احمد اشتیاقی، تحلیلگر بازار سهام، در این خصوص گفت: هفته گذشته فضایی که به دلیل حمله پهپادی به اصفهان به وجود آمد از لحاظ سیاسی بر بازار سهام سایه انداخت و بعد از آن حادثه، ریزش سنگینی در بورس داشتیم. متعاقب این اتفاق، با توجه به اینکه موضوع عرضه خودرو در بورس کالا کماکان در حالت ابهام باقی ماند بازار سهام برگشت نداشت. بازار سهام روز چهارشنبه نیز در نقاط تعادلی مورد معامله قرار گرفت و نشان داد بازار برای خرید نقدینگی کافی نداشته و به دنبال یک خبر است تا بتواند پتانسل رشد خود را عیان کند.
وی ادامه داد: این روند احتمالا در هفته جاری نیز ادامه می‌یابد و تا زمانی که یک خبر قوی به بازار سهام مخابره نشود، با لحاظ کردن این نکته که قیمت کامودیتی‌ها در بازار جهانی در انتهای هفته گذشته نیز با کاهش مواجه بود، بازار سهام برای هفته آینده نیز توان حرکت رو به بالا را ندارد. اما چنانچه خبری از عرضه خودرو در بورس کالا، تصمیمات جدید بانک مرکزی در مورد دلار، یا اصلاح قیمت سوخت پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و معدنی‌ها در بودجه ۱۴۰۲ توسط مجلس به بازار مخابره شود، بازار مجددا روند صعودی خود را در پیش خواهد گرفت چرا که کاملا پتانسیل رشد دارد.
اشتیاقی در خصوص کف حمایتی شاخص کل بورس عنوان کرد: در دو هفته اخیر با وجود مخابره اخبار سیاسی و اقتصادی منفی، بازار در کانال ۵/ ۱میلیون واحد فروشنده نداشت و به نظر می‌آید محدوده یک‌میلیون و ۵۲۰هزار واحد کف محکمی برای شاخص کل بورس است. وضعیت بنیادی شرکت‌ها در‌حال‌حاضر به‌رغم تمام فشارهای هزینه‌ای که از ناحیه لایحه بودجه ۱۴۰۲ و محدودیت دلار نیما به آنها تحمیل شده، مطلوب بوده و P/ E شرکت‌ها میانگین روی محور ۶ قرار گرفته است. این تحلیلگر بورس در ادامه عنوان کرد: کماکان انتظار تورم در بازار موجود است. بازارهای موازی نیز از رشد خوبی برخوردار بودند که این موضوع به این معناست که بازار سرمایه همچنان در مقایسه با بازارهای موازی عقب‌ماندگی دارد.
با این تفاسیر، احتمال اینکه شاخص کل این سطوح را حفظ کند بالاست. اما در مورد اینکه بتواند جاماندگی را جبران کند یا حرکت رو به بالا داشته باشد، باید گفت با فضای حال حاضر این اتفاق امکان‌پذیر نیست. وی گفت: در این میان باید توجه داشت که بازار سرمایه به طور سنتی در سه سال اخیر زمانی که پتانسیل رشد نداشته و چند روز در نقاط تعادلی مورد معامله قرار گرفته، میل بیشتری به کاهش نشان داده است. بحث نوسان‌گیری در بازار جدی است و تعداد افرادی که به صورت کوتاه‌مدت و روزانه سهامداری می‌کنند نسبت به افرادی که سهامدار میان‌مدت هستند بیشتر است. طبیعتا این افراد در این سطوح سهام خود را می‌فروشند و بازار میل به کاهش پیدا می‌کند. این موضوع در این شرایط معضلی است که بازار باید با آن دست‌وپنجه نرم کند. بنابراین اگر بازار برای چند روز متوالی در نقاط تعادلی مورد معامله قرار بگیرد و اخبار مدنظر به بازار مخابره نشود، امکان اینکه بازار یک گام کاهشی در کانال ۵/ ۱میلیون واحد داشته باشد نیز هست.
اشتیاقی افزود: ما انتظار داریم تا آن زمان خبر خوبی به بورس مخابره شود تا بازار این سطح را نشکند. اما نمی‌توان با اطمینان گفت کانال ۵/ ۱میلیون واحد قطعا از دست نمی‌رود، چون متاسفانه اکثر معامله‌گران حاضر در بازار روزانه هستند، خیلی به نقاط تعادلی عادت ندارند و در این هنگام فشار فروش وارد می‌کنند. اگر تا آخر هفته جاری اخبار مثبت نیاید و بازار در نقاط تعادلی باشد، می‌توان انتظار داشت که بازار کف حمایتی موجود را نیز بشکند. اما خوش‌بین هستیم که اتفاقات بنیادی که بازار در انتظار آن است بیفتد و بازار حرکت رو به بالایی داشته باشد. به طور کلی در چهار روز معاملاتی پیش رو می‌توان انتظار داشت کف حمایتی یک‌میلیون و ۵۲۰هزار واحد حفظ شود.
مشکل چندصدایی سیاستگذار
علی عصاری، دیگر تحلیلگر بازار سهام، نیز در این مورد بیان کرد: طی دو هفته اخیر بازار منفی بوده. یکی از عوامل این ریزش‌ها تصمیماتی بود که اجرایی نشد و سیاستگذار نتوانست تصمیم واحدی برای برخی مسائل - مخصوصا خودرو به عنوان یکی از لیدرهای مهم بازار - بگیرد و مرز روانی یک‌میلیون و ۶۰۰هزار واحد نیز عددی بود که سهامداران ناخواسته به آن واکنش نشان دادند. در این مدت بازار حجم‌های زیادی خورد و دو هفته تقریبا اصلاح داشتیم؛ اما برای هفته پیش رو با توجه به اینکه زمزمه‌هایی در خصوص عرضه مجدد خودرو در بورس کالا به گوش می‌رسد، احتمال بازگشت مجدد اعتماد به بازار هست، اما باید با احتیاط بیشتری رفتار کرد.
عصاری در ادامه خاطرنشان کرد که پیش‌بینی مثبت یا منفی بودن برای بازار سهام در هفته جاری دشوار است، چرا که وضعیت این بازار در‌حال‌حاضر تا حدود زیادی در گرو تصمیم‌گیری سیاستگذاران است. علاوه بر موضوع خودرو، سیاستگذار باید در خصوص نرخ بهره که افزایش داشت و تثبیت نرخ ارز موفق عمل کند که تا کنون در این خصوص موفق نبوده است. در‌حال‌حاضر ارزش بازار سهام به نقاطی رسیده که حالت مال‌دزدی و فراموش‌شده به خود گرفته است و قیمت‌ها به نرخ‌های سال ۹۸ و حتی قبل از آن رسیده است. این بازار با دلار ۲۰هزار تومانی هم دیگر قابل‌توجیه نیست.
وی ادامه داد: بنابراین خواه ناخواه ما به‌زودی حرکت رو به بالایی را در بازار سهام شاهد خواهیم بود و این حرکت نه به واسطه مسائل بنیادی شرکت‌ها بلکه به واسطه ارزندگی حال حاضر بازار سهام رخ می‌دهد. قیمت‌های پایین بسیار جلب‌توجه می‌کنند و در این میان فقط باید منتظر ثبات نسبی، آرامش و اعتماد در بخش اقتصادی باشیم، چرا که بورس به تلاطم‌های سیاسی و اجتماعی عادت کرده است. چنانچه در بخش اقتصادی ثبات ببینیم، شاهد رشد بازار سهام خواهیم بود. در‌حال‌حاضر به‌جد می‌توان گفت بازار سرمایه دیگر از سایر بازارها عقب نیست، بلکه کاملا فراموش شده و نمی‌توان آن را با بازارهای رقیب مقایسه کرد. رشد در بورس دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد، چون ممکن نیست این بازار تا ابد در این حوالی بماند.
این تحلیلگر بازار سهام بیان کرد: به نظر من مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر بازار سهام در هفته جاری نرخ ارز و تصمیمات شورای رقابت در خصوص عرضه خودرو در بورس کالاست. یک تصمیم واحد و تک‌صدایی سیاستگذار می‌تواند بسیار به بازار سهام کمک کند. در‌حال‌حاضر ما مشکل چندصدایی و شلختگی گفتاری در اظهار نظرات سیاستگذاران داریم و این مساله بازار را اذیت می‌کند. اگر این مساله حل شود دیگر زمان آن است که بازار سهام راه خود را پیدا کند، چرا که این حوالی به هیچ عنوان برای بازار سهام توجیهی ندارد.
وی همچنین عنوان کرد: در دو ماه پایانی سال همواره به صورت سنتی فشار فروش داریم. اما احتمال این وجود دارد که با توجه به سطوحی که در‌حال‌حاضر بازار سهام در آن قرار گرفته، فشار فروش سنتی نیز از بین برود. بنابراین به نظر من بازار در آینده نه چندان دور چشم‌انداز مثبتی خواهد داشت و اگر ثبات و آرامش نسبی در جامعه و بخش‌های سیاسی و اقتصادی داشته باشیم، بازار سهام نیز راه خود را پیدا خواهد کرد.
