«دنیای اقتصاد» گزارش‌های ۹ماهه شرکت‌های بورسی را بررسی می‌کند
برندگان و بازندگان صنایع پاییز
از طرف دیگر افزایش نرخ سوخت شرکت‌ها، صنایع تولیدی را نیز با مشکل مواجه کرده، اما در صنایع ریالی مانند بانکی‌ها، صنایع غذایی و دارویی‌ها شرکت‌ها عملکرد نسبتا مناسبی ثبت کردند. کاهش فشار قیمت‌گذاری دستوری به واسطه عرضه دو مدل از محصولات خودروسازان در بورس کالا نیز سبب شده اندکی از زیان‌سازی این شرکت‌ها کاسته شود. در یک برآیند کلی شرکت‌ها آنچنان که مورد انتظار بازار سرمایه بود ظاهر نشدند و این گزارش‌های نه‌چندان مطلوب اثر خود را در هفته جاری بر بازار سهام نیز گذاشتند. با‌این‌حال برخی از کارشناسان معتقدند گزارش‌های ماهانه فصل زمستان و گزارش‌های 12ماهه گزارش‌های بهتری هستند و فصل پاییز را جبران خواهند کرد.
چوب نرخ سوخت لای چرخ شرکت‌ها
کامل ابراهیمیان، تحلیلگر بازار سهام، در این خصوص گفت: گزارش‌های 9ماهه و فصل پاییز شرکت‌ها از هفته گذشته در کدال منتشر شد و تا کنون حدود 522 شرکت اطلاعات پاییز خود را منتشر کرده‌اند. از این تعداد 78 شرکت در پاییز زیان‌ده و 444 شرکت سودده بوده‌اند. این در حالی است که پاییز سال گذشته تعداد شرکت‌های زیان‌ده 70 شرکت بود. مجموع سود 9ماهه امسال این شرکت‌ها بیش از 490همت بوده. این در حالی است که در 9ماهه ابتدایی سال 1400 سود این شرکت‌ها 389همت بود و رشد 28درصدی را تجربه کردند. این موضوع نشان می‌دهد بهبود وضعیت بازار در 2ماهه اخیر ناشی از خوش‌بینی بازار سهام به تحقق سودهای خوب در فصل پاییز بوده است.
وی ادامه داد: علاوه بر این، مجموع فروش شرکت‌ها در 9ماهه امسال بیش از دوهزار و 500 همت بوده؛ در حالی که در 9ماهه سال گذشته این عدد بیش از هزار و 682همت بود و از این حیث نیز شرکت‌ها رشد حدود 53درصدی را تجربه کردند. در‌حال‌حاضر نسبت P/ E گذشته‌نگر بازار در سطح هفت واحد قرار گرفته و این نسبت تقریبا پایین است. بر این اساس می‌توان گفت بازار سهام کماکان در سطح ارزنده‌ای قرار دارد.
ابراهیمیان بیان کرد: اگر بخواهیم این گزارش‌ها را به صورت صنعت به صنعت بررسی کنیم، باید گفت ما در برخی از گروه‌ها و صنایع شاهد افت سودآوری بودیم که این افت بیشتر ناشی از اعمال عوارض صادرات و نیز افزایش نرخ سوخت شرکت‌ها بوده است. در صنعت الفین ما شاهد افت 44درصدی سود خالص شرکت‌ها بودیم. در فولادسازان نیز افت 23درصدی را در فصل پاییز داشتیم که ناشی از افزایش هزینه‌های این شرکت‌ها از بابت سوخت و اعمال عوارض صادراتی بوده است.
این تحلیلگر بازار سهام اضافه کرد: در صنعت بانک‌ها رشد حدود 100درصدی در درآمدها را شاهدیم که بیشتر به دلیل رشد نقدینگی در اقتصاد و جذب سپرده‌ها بوده است. درآمدهای عملیاتی بانک‌ها نیز رشد خوبی داشته است. در این بین درآمدهای بیمه‌ای‌ها هرچند 300درصد رشد کرده ولی سود آنها در پاییز امسال تنها پنج‌درصد رشد داشته است. این موضوع ناشی از افزایش ضریب پرداخت خسارت‌ها در بیمه‌ای‌هاست.
رشد 55درصدی داروسازان
وی اظهار کرد: دارویی‌ها نیز گزارش‌های خوبی ارائه کردند. رشد 55درصدی در سود خالص داشتند که ناشی از حذف قیمت‌گذاری دستوری و اثر آن بر افزایش تولید و فروش در صنعت داروسازی بوده است. در صنعت پتروشیمی نیز اوره‌سازان وضعیت خوبی داشتند و با رشد 75درصدی سود خالص در پاییز امسال نسبت به پاییز سال قبل همراه بودند. هرچند نرخ خوراک و سوخت این صنعت افزایش داشته، ولی به دلیل رشد قیمت‌های جهانی و همچنین رشد نسبی نرخ ارز اوره‌سازان پاییز خوبی را رقم زدند.
ابراهیمیان اظهار کرد: سیمانی‌ها که به دلیل عرضه محصولات در بورس کالا و کنار رفتن قیمت‌گذاری دستوری پس از سالیان متمادی از زیر فشار قیمت‌گذاری دستوری رها شدند، در پاییز امسال رشد 45درصدی در سود خالص ثبت کردند. متاسفانه ما در بودجه سال 1402 افزایش عجیبی در نرخ سوخت سیمانی‌ها را شاهد بودیم. چنانچه این نرخ برای سوخت صنعت سیمان و سایر صنایع در بودجه سال آتی تعدیل نشود اکثر صنایع تحت فشار هزینه‌ای زیادی قرار خواهند گرفت.
این تحلیلگر بازار سهام گفت: پالایشی‌ها نیز در 9ماهه امسال 87هزار میلیارد تومان سود ساختند که نسبت به 9ماهه پارسال با رشد بیش از صددرصدی همراه بود. پالایشی‌ها همواره مورد توجه بازار سهام بوده‌اند و متاسفانه در پاییز امسال نسبت به پاییز سال قبل با 10درصد افت سودآوری در برخی از شرکت‌ها همراه بودند، البته در این بین برخی از آنها نیز گزارش‌های خوبی ارائه دادند. این افت سودآوری به دلیل کاهش قیمت نفت و افت اسپرد فراورده‌های نفتی بوده است.
ابراهیمیان عنوان کرد: قطعه‌سازان در 9ماهه امسال بیش از هزارمیلیارد تومان سود ساختند که با رشد 120درصدی نسبت به 9ماهه سال قبل همراه بودند. در بین هفت شرکت خودروسازی که گزارش ارائه دادند در 9ماهه سال قبل با توجه به قیمت‌گذاری دستوری، لاتاری خودرو و اعمال فشارهای مختلف بر این صنعت حدود 6500میلیارد تومان زیان ساخته بودند که پس از عرضه محصولات در بورس کالا طی سه ماه اخیر، این زیان به نصف کاهش یافته و در 9ماهه امسال خودروسازان حدود 3200میلیارد تومان زیان ثبت کردند. وی ادامه داد: بر خلاف اینکه زیان‌دهی این صنعت کاهش یافته، کماکان به دلیل قیمت‌گذاری دستوری روی محصولات و تعریف انواع طرح‌هایی مانند طرح جوانی که باعث می‌شود خودروسازان حداقل نصف محصولات خود را با 30درصد و در برخی از مواقع تا 50درصد پایین‌تر از قیمت بازار به مصرف‌کننده‌های خاص ارائه دهند، این زیان کماکان احتمالا ادامه خواهد داشت. امیدواریم طراحی طرح‌های مختلف برای دارایی سهامداران و سرمایه‌گذاران از طرف قانون‌گذاران کنار گذاشته شود.
این تحلیلگر بازار سهام در خصوص وضعیت صنعت نیروگاهی نیز گفت: نیروگاهی‌ها تحت فشار شدید قیمت‌گذاری دستوری هستند. فرسودگی نیروگاه‌ها ناشی از استفاده از سوخت‌هایی مانند مازوت و اعمال قیمت‌گذاری دستوری روی قیمت برق، این صنعت را با افت 30درصد سود خالص همراه کرده است. باید توجه داشت که کاهش سودآوری این صنعت تهدیدی است برای اینکه سرمایه‌گذاران وارد سرمایه‌گذاری در این صنعت نشوند.
تعدیل بازار با گزارش‌های زمستان
نوید خاندوزی، دیگر تحلیلگر بازار سهام، نیز در نگاهی کلی به گزارش‌های 9ماهه، آنها را نامطلوب ارزیابی کرد و گفت: در بررسی صنعت به صنعت گزارش‌های 9ماهه می‌بینیم صنایع مرتبط با بازار جهانی جذاب نبودند. برای مثال عمده فولادی‌ها و پتروشیمی‌ها حاشیه سودهای قوی نداشتند. البته در این میان استثنا نیز وجود داشت؛ مثلا در پتروشیمی‌ها وضعیت اوره‌ای‌ها بهتر از سایرین بود. در بین سایر صنایع پالایشی، به واسطه اعمال نرخ پایین صادراتی توسط دولت،گزارش‌های خوبی ارائه نشد. شتران که در این گروه گزارش بهتری داشت نیز به واسطه سود غیرعملیاتی و مالیات بود. این تحلیلگر بازار سهام ادامه داد: در مورد خودرو باید توجه داشت که این گروه هیچ‌وقت با گزارش سنجیده نمی‌شود؛ اما تقریبا می‌توان گفت تغییر خاصی نسبت به دوره قبل نداشت، اما قطعاتی‌ها وضعیت بهتری داشتند و گزارش‌های خوبی ارائه دادند.
سبقت رشد قیمت‌ها از گزارش‌ها
خاندوزی بیان کرد: نکته‌ای که در مورد کلیت بازار و گزارش‌ها وجود دارد این است که سرعت رشد قیمت‌ها در این دوره از وضعیت گزارش‌ها مقداری بیشتر بود و این باعث شد گزارش‌های ارائه‌شده مقداری بازار سهام را ناامید کند و بدین سبب ما شاهد عقب‌نشینی بازار پس از ارائه گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها بودیم. به نظرم با ارائه گزارش‌های ماهانه زمستان و گزارش‌های عملکرد 12ماهه‌ای که منتشر خواهد شد این انتظار تعدیل و جبران می‌شود و جو کلیت بازار سهام نیز به سمت بهتری تغییر می‌کند. وی بیان کرد: در خصوص افزایش نرخ دلار نیز ذکر این نکته ضروری است که افزایش نرخ دلار در بازار آزاد تا زمانی که خود را به شکل جدی در بورس کالا نشان ندهد در گزارش‌ها و وضعیت شرکت‌ها تاثیر نخواهد داشت. در مقایسه صنایع ریالی و دلاری نیز باید گفت در صنایع ریالی مانند بانکی‌ها که خیلی با موارد دلار و ... مرتبط نیستند تراز عملیاتی به‌خصوص در بانک‌هایی مانند ملت، اقتصاد نوین، سامان، پاسارگاد و پست بانک مثبت بوده و گزارش‌های بهتری داشتند و سایر بانک‌ها مقداری وضعیت عملیاتی پایینی داشتند.
این تحلیلگر بازار سهام گفت: از دیگر صنایع ریالی می‌توان به گروه غذایی اشاره کرد که گزارش‌های خوبی ارائه دادند و وضعیت بهتری داشتند. در برخی از سیمانی‌ها نیز گزارش‌های خوبی دیده شد و نسبت به سایر صنایع به طور کلی وضعیت بهتری داشتند. این اتفاق در دارویی‌ها نیز افتاد و در پنج سهم دارویی گزارش‌های نسبتا خوبی داشتیم. خاندوزی با اشاره به اینکه اثر ارائه گزارش‌های عملکرد 9 ماهه و گزارش‌های پاییز بر بازار سهام اثر منفی گذاشت، گفت: گزارش‌ها اثر کاهنده بر بازار داشت، چرا که انتظار بازار مقداری بیشتر بود، ولی زهر این اثر کاهنده نیز گرفته شده و آن جو منفی به واسطه گزارش‌های 9ماهه که به وجود آمده بود در حال حاضر در بازار دیده نمی‌شود.
