دیروز هم ۱۶۴‌میلیارد ‌تومان دیگر از گردونه دادوستد‌‌‌‌‌‌‌های بازار سهام خارج شد و پول‌های داغ بدون درنظر داشتن مأمنی در راستای سرمایه‌گذاری جدید به‌صورت کاملا سردرگم وارد فضای کلان اقتصاد کشور شدند.

روز چهارشنبه نهمین روز متوالی خروج پول از بازار سهام به ثبت رسید. در آخرین روز معاملاتی بورس در هفته‌جاری شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل هم‌‌‌‌‌‌‌وزن در پی تشدید تحرک متقاضیان خرید سهام با رشد ۳۷/ ۰درصدی به‌کار خود پایان داد. نماگر اصلی تالار شیشه‌ای نیز با توجه به درنظرگرفتن ضریبی بالاتر برای شرکت‌های عمدتا سنگین‌وزن بازار سهام بیش از ۶‌هزار واحد رشد را تجربه کرد.

در صورتی‌که ۳ صنعت خودرو و ساخت قطعات، بانک و حمل‌ونقل را در گروه‌ ریالی‌‌‌‌‌‌‌های بازار سهام در نظر بگیریم؛ به روایت خالص تغییر مالکیت صنایع بورسی در ۲۰ مهر‌ماه ۱۴۰۱ صنعت نخست در زمره بیشترین خالص فروش از سوی معامله‌گران حقیقی و دو صنعت دیگر در گروه صنایعی با بیشترین میزان خالص‌‌‌‌‌‌‌ خرید از سوی سهامداران خرد قرارگرفتند.

در این میان برخی صنایع دلاری بازار سرمایه نیز اعم از فلزات اساسی با اقبال از سوی معامله‌گران حقیقی همراه بودند و گروه‌هایی نظیر فرآورده‌های نفتی، کانه فلزی و کانی غیر‌فلزی از سوی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران خرد عرضه شدند.

اینکه گردش پول سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران در صنایع فوق بر اساس چه پارامتری بوده و با چه متر و معیاری می‌توان آن را سنجید، قابل‌تشخیص نیست. به‌نظر می‌رسد اتفاقا نبود استراتژی معاملاتی از سوی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران را می‌توان از جمله دلایل گردش نقدینگی در صنایع مختلف عنوان کرد.

در آن‌سوی بازار اما میانگین ارزش معاملات خرد بورس از ابتدای هفته‌جاری تا پایان روز چهارشنبه از رقم یک‌هزار و ۳۰۱‌میلیارد‌ تومانی حکایت داشت. رقمی که پویایی بازار را ندارد و تحرک اندک معامله‌گران بورسی را به تصویر می‌کشد.

به هر ترتیب در ۱۳۱ روز معاملاتی سپری شده از ابتدای سال‌جاری تاکنون تنها ۲۶ روز ورود پول حقیقی به بورس صورت گرفت و ۱۰۵ روز معاملاتی دیگر بازار خروج پول را تجربه کرده است. با توجه به اینکه به‌تازگی سازمان بورس و اوراق‌بهادار با برخی از هلدینگ‌‌‌‌‌‌‌های بازار جلساتی را در راستای حمایت از سهام زیرمجموعه برگزار کرد و درست در همین چند روز گذشته بود که ۵۰۰‌میلیارد ‌تومان از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه جهت حمایت از سهام شرکت‌ها تزریق شد، اما نباید فراموش کرد که حمایت‌های مالی هر چند موثر برای کوتاه‌مدت اما پایدار نخواهد بود. به باور کارشناسان، بازار برای بازگشت به روند صعودی نیازمند پیگیری موضوعات دیگری از جمله بازگشت آرامش به فضای اقتصادی کشور، شفاف‌شدن آینده برنامه جامع اقدام‌مشترک (برجام)، تعامل با دنیا در بستری امن جهت سرمایه‌گذاری و به‌عبارتی تسهیل نقل و انتقال پول در حوزه صادرات و واردات و مواردی از این قبیل است.

در شرایط فعلی با توجه به نا‌‌‌‌‌‌‌آرامی‌‌‌‌‌‌‌های اخیر در کشور متاسفانه روزبه‌روز شاهد رنگ‌باختن موضوعی تحت‌عنوان پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌‌ پذیر شدن اقتصاد هستیم. در شرایطی که قیمت اغلب سهام شرکت‌ها در سطوح ارزنده جای گرفته‌‌‌‌‌‌‌اند و P/ E بازار از موقعیت مطلوب برای ورود نقدینگی سرگردان جامعه حکایت دارد، اما متاسفانه به دلیل فراگیر‌شدن واهمه نسبت به چشم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انداز آتی بازار سرمایه، معامله‌گران موقعیت فعلی را برای تزریق منابع مالی مطلوب ارزیابی نمی‌کنند.

به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه تغییر مسیر معاملات در بورس طی چند روز گذشته به هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌عنوان به مثابه تغییر روند بازار نیست، چراکه برای تغییر روند باید حداقل چند روزی بازار در مسیر صعودی گام بردارد که این مهم با توجه به شرایط فعلی تاحدودی دور از انتظار ارزیابی می‌شود.

آن‌طور که به‌نظر می‌رسد در حوزه سیاست خارجه و موضوعات پیرامون برجام چشم‌‌‌‌‌‌‌انداز مشخصی از سوی دیپلمات‌‌‌‌‌‌‌های کشور ترسیم نشده است. رفت‌و‌آمد‌‌‌‌‌‌‌ها به حداقل خود رسیده‌‌‌‌‌‌‌اند و موجی از بی‌‌‌‌‌‌‌ثباتی در تعیین سرنوشت آتی مذاکرات هسته‌‌‌‌‌‌‌ای به‌چشم می‌خورد.  به هر ترتیب روز چهارشنبه‌ نماد معاملاتی یکسری از شرکت‌ها اعم از «فولاد» با ۱۱۱۵واحد، «شپدیس» با ۸۱۵واحد، «فملی» با ۷۵۶ واحد و «نوری» با ۵۶۵ واحد افزایش توانستند در کانالیزه‌کردن شاخص‌‌‌‌‌‌‌کل بورس اوراق‌بهادار به سمت صعود نقش داشته باشند. این‌ها شرکت‌هایی هستند که عمدتا انعکاس رشد و نزول آنها در حرکت شاخص به‌وضوح نمایان می‌شود.  در هفته منتهی به ۲۰‌مهر‌ماه صنایعی نظیر محصولات شیمیایی با ۱۲‌میلیارد ‌تومان، انبوه‌‌‌‌‌‌‌سازی با ۶‌میلیارد ‌تومان، فلزات اساسی و حمل‌ونقل هر کدام به‌طور مجزا با ۴‌میلیارد ‌تومان در صدر فهرست بیشترین ورود پول حقیقی جای‌گرفتند. در نقطه مقابل بیشترین خروج پول سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران خرد به گروه‌هایی از جمله فرآورده‌های نفتی با ۲۲‌میلیارد ‌تومان، خودرو و ساخت قطعات با ۱۵‌میلیارد‌تومان و غذایی به‌جز قند با ۹‌میلیارد‌تومان اختصاص پیدا کرد.

روز گذشته ‌نماد معاملاتی «وخاور» با ۱۷‌میلیارد ‌تومان، «شپدیس» با ۹‌میلیارد‌تومان، «وآذر» با ۶‌میلیارد ‌تومان و «فملی» با ۴‌میلیارد‌تومان در صدر فهرست بیشترین ورود سرمایه‌‌‌‌‌‌‌گذاران خرد بودند و جذب نقدینگی قابل‌ملاحظه‌‌‌‌‌‌‌ای نسبت به سایرین داشتند. در این میان شرکت‌هایی نظیر «غزر» با ۱۱۹‌میلیارد‌ تومان، «شپنا» با ۹‌میلیارد‌ تومان، «خودرو» با ۸‌میلیارد‌ تومان و «میدکو» با ۷‌میلیارد‌تومان عنوان بیشترین خروج پول حقیقی را به خود اختصاص دادند.