به دنبال پناهگاه امن
در ماههای گذشته و بهدنبال استمرار خروج سرمایهگذاران حقیقی و خرد از بازارسهام برخی از سرمایهگذاران از بورس تهران با عنوان مهرهای سوخته برای سرمایهگذاری نام میبردند. عدمورود نقدینگی به این بازار و بستنشینی سهامداران مقابل صفوف خروج به درستی بر این ادعا صحه میگذارد. این مهم با تشدید مداخله سیاستگذار در کنترل دستوری قیمت برخی کالاها در بورسکالا به اوج رسید. واقعیت امر آن است که بخش بزرگی از سهامداران که از خردادماه عزم خود را برای خروج از بازار سهام جزم کردند، استراتژی مداخلهگرانه دولت و برخی وزارتخانهها در بازار را مسبب خروج تحمیلی از گردونه معاملات بورسی عنوان میکردند. در این میان همانطور که به کرات مشاهده شده، سیاستگذار در ابتدا با هدف کمک به مصرفکننده وارد وادی کنترلگری و مداخله مستقیم توسط اهرمهای مختلف شده اما در نهایت زیان مصرفکننده، سهامدار و خروج منابع مالی گسترده از بازارهای مولدی از جمله بورس را رقم زده است.
دخالت چکشی در امر قیمتگذاری کالاها که در یک سالگذشته با پافشاری عجیبی از سوی سیاستگذاران کلان اقتصادی دنبال شده، نوسانات چشمگیری در بازارسرمایه ایجاد کرده است. در این میان فارغ از اثرگذاری متغیرهای کلان اقتصادی و غیراقتصادی بر بازارسرمایه، تداوم جدال بر سر تدابیر سیاستگذاران، جایگاه این بازار را درمیان سرمایهگذاران متزلزل و ناکارآمد کرده است. در چنین شرایطی سهامداران با توجه به اینکه بر اساس برخی سیاستگذاریها از کسب سود شرکتهای موردنظر محروم میشوند، رغبتی برای ورود سرمایه خود به بازار ندارند و ترجیح میدهند پول خود را وارد بازارهایی کنند که با حداقل دخالت در امر سیاستگذاری دست و پنجه نرم میکنند. این بازارها که معمولا از جنس غیرمولد خود را عرضه میکنند در دوئل با بازار سهام نشان دادند که میتوانند حتی برنده نیز باشند.
کاهش تقاضا که از اواسط اردیبهشتماه توانست دماسنج بازار سهام را به سطوح پایینتر سوق دهد، در نتیجه این رخداد منفی بهوقوع پیوست. امری که مرتبا از سوی تحلیلگران بورسی هشدار داده شد و نگرانیهایی از چشمانداز آتی معاملات را بههمراه داشت، اما همانطورکه قابلمشاهده است کشمکشها میان سرمایهگذاران و سیاستگذاران کلان اقتصادی همچنان نتوانسته از روند فرسایشی مداخلهگری متولیان امر بکاهد. همین امر سببشده تا بهرغم وجود برخی موقعیتها، سرمایهگذاران به دلیل مواجهشدن با انواع و اقسام ریسکها، مجال ورود به بازار سهام را پیدا نکنند. ادامه این وضعیت همراه با آینده مبهم از وضعیت اقتصادی و سیاست خارجی کشور، نقش کمرنگ بازیگران بورسی در اقبال از نهادهای مالی و افت بازدهی این مجموعهها را بهدنبال خواهد داشت.