با تقویت انتظارات تورمی، سرمایه‌ها به‌سوی کدام بازار می‌روند؟
مأمن جذاب پول‌های داغ
در همین رابطه حامد مددی، کارشناس بازارسرمایه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: در اواخر پاییز سال‌گذشته و پس از مشخص‌شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، انتظارات تورمی فاز جدیدی را تجربه کردند. احتمالاتی درخصوص به نتیجه رسیدن مذاکرات دو کشور، نتیجه‌ای جز کاهش قیمت دلار از قله ۳۲هزارتومان به ۲۱هزارتومان نداشت، به‌طوری‌که اصلاح ۳۰درصدی قیمت دلار در زمستان گذشته، رکوردزنی عجیب معاملات در صندوق درآمدهای ثابت طی اسفندماه را رقم زد، اما حالا با قوت گرفتن عدم‌حصول نتیجه مطلوب به مذاکرات بین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌المللی، امید می‌رود نقدینگی واردشده به بانک‌ها و صندوق‌های با درآمد ثابت، خارج و به سمت بازارهای موازی سرازیر شوند. وی افزود: تجربه نشان می‌دهد روسای‌جمهور در ابتدای کار برای کنترل نرخ تورم، معمولا سیاست‌های انقباضی و حتی رکودی را در دستور کار قرار می‌دهند اما چرا با وجود این فرضیه، قیمت‌ها در بازارهای سرمایه‌گذاری رو به فزونی گرفته است؟ در پاسخ به این پرسش می‌توان به شرایطی سیاسی کشور و ناامیدی سرمایهگذاران از احیای برجام اشاره کرد.
وی ادامه داد: وضعیت اقتصادی کشور نویدبخش روزهای روشن نیست. اگر به این شرایط، درآمد ارزی محدود، بلوکه‌شدن منابع ارزی کشور و عدم‌چشم‌انداز مثبت نسبت به برداشته‌شدن تحریم‌ها را اضافه کنیم، وضعیت نامطلوبی برای اقتصاد کشور ترسیم می‌کند که خبر از افزایش انتظارات تورمی می‌دهد. این انتظارات کاهشی‌شدن نرخ تورم را با ابهامات زیادی مواجه کرده، از این‌رو همان‌طور که قابل پیش‌بینی بود شاهد خروج سرمایه‌ها از بانک‌ها خواهیم بود. به گفته این کارشناس، فاصله نرخ بازدهی بدون ریسک با تورم کماکان زیاد است. این عامل دلیل مهمی است که سرمایه‌ها از بازارهای بدون‌ریسک همچون اوراق و صندوق‌های بادرآمد ثابت خارج و روانه بازارهایی شوند که همگام با تورم در حرکتند. وی در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط فعلی چه بازارهایی برای سرمایه‌گذاری از ریسک کمتری برخوردارند نیز توضیح داد: از آنجا که بازارهای کالایی همانند خودرو و چند بازار دیگر با قیمت‌های کاذب در حال معامله‌اند از ریسک زیادی برای سرمایه‌گذاری برخوردارند. این بازارها با توجه به اینکه همانند بازار سرمایه اصلاح و ریزش قیمت را تجربه نکردند، هر لحظه ممکن است با نوسانات قیمت ارز فرو بریزند، اما داستان بورس با سایر بازارها متفاوت است.
این کارشناس تاکیدکرد: اگر روند تعادلی بازار ادامه یابد سرمایه‌گذارانی که از بورس خارج شدهاند مجددا به این بازار بازمیگردند. حامد مددی با اشاره به نقش دولت در پیشگیری از اتفاقات تلخ سال‌گذشته بازار سرمایه گفت: در این میان دولت می‌تواند با تدابیری کارشناسانه جلوی اتفاقات منفی سال‌گذشته بازار سهام را بگیرد. اجبار شرکت‌ها به اجرای طرح‌های توسعه‌ای کسب‌وکار و در دستور کار قراردادن افزایش سرمایه شرکت‌ها از محل آورده می‌تواند تا حد زیادی نقدینگی واردشده به بورس را به‌سوی شرکت‌ها سوق دهد به‌طوری که در نهایت به باروری اقتصاد منجر شود. در چنین شرایطی و با صعود قیمت سهام، سرمایهگذاران از حباب و ریزش قیمت‌های بورسی در امان خواهند ماند.
شکل جدیدی از انتظارات تورمی
«با توجه به اینکه انتظارات تورمی در شرایط فعلی از دیدگاه فعالان اقتصادی و حتی مردم به افزایش نرخ تورم در آینده بازمی‌گردد، نمی‌توان اثرگذاری تحولات اقتصادی و سیاسی در مسیریابی انتظارات تورمی را نادیده گرفت. اتفاقاتی که در بازار ارز درحال رخ دادن است برای بنگاه‌های اقتصادی یک سیگنال دارد و آن‌هم افزایش انتظارات تورمی است به‌طوری که در صورت تداوم شرایط فعلی باید شاهد جهش‌های قیمتی به مراتب بالاتر از قبل در همه بازارها باشیم.» این بخشی از صحبت‌های حسن رضایی‌پور، کارشناس بازارسرمایه در مورد افزایش انتظارات تورمی و تاثیر آن بر آینده بازارهای سرمایه‌گذاری است. وی در همین رابطه به «دنیای‌اقتصاد» گفت: افزایش نرخ ارز، کاهش ارزش ریال و رشد قیمت‌ها در برخی بازارها می‌تواند به افزایش انتظارات تورمی منجر شود.
وی با بیان اینکه کسری‌بودجه شدید دولت و سیل نقدینگی همه بازارها را تحت‌تاثیر قرارخواهد داد، به ریسک سرمایه‌گذاری در برخی بازارها اشاره و عنوان کرد: بررسی بازارهای مختلف سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد برخی از این بازارها با محدودیت‌هایی دست به‌گریبانند. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود اغلب سرمایهگذاران به سمت بورس رغبت بیشتری داشته باشند. برخی سرمایهگذاران سنتی دائما در حال تغییر بازار هستند و با توجه به محدودیت‌های موجود در بازارهای مختلف می‌چرخند تا سود بیشتری برداشت کنند. به هر روی با افزایش محدودیت‌ها در بازارها به‌نظر می‌رسد پول‌های سرگردان سر از بازارسهام درآورند.
به گفته این کارشناس، در حال‌حاضر بازارسهام از پتانسیل بالایی برای بازگشت سرمایه برخوردار است و سرمایهگذاران بورسی امسال با سال۹۹ متفاوتند. او درهمین رابطه تصریح کرد: همان‌طور که مشاهده کردیم از ابتدای سال‌تاکنون فعالان بورسی تازه‌وارد پخته‌تر از سال‌قبل عمل کردند و خبری از هیجانات کاذب و حباب قیمتی نیست. روند حرکتی شاخص‌کل نیز نشان می‌دهد پیشروی شاخص معتدل‌تر و با شیبی ثابت منطبق با تورم در حال حرکت است. هرچه تورم افزایش یابد رشد قیمت در بازارسهام از لحاظ محاسبات ریالی همانند سال‌قبل خواهد بود و به‌نظر می‌رسد با تداوم این شرایط عددهای سال‌قبل تکرار شود. با همه این اوصاف فعالان بورسی همچنان محتاط و دست‌به‌عصا معامله خواهند کرد.
حسن رضایی‌پور تاکیدکرد: بازارسرمایه نسبت به بازارهای موازی با تحولات نرخ ارز همبستگی بیشتری پیدا کرده است. نوسانات نرخ ارز در مقایسه با هفته قبل‌تر از آن متفاوت بود و روند صعودی به خود گرفت. در همین راستا شاخص نیز به روند صعودی خود ادامه داد. جهش گروه‌های شاخص‌ساز که اکثرا دلارمحور نیز هستند از رابطه مستقیم افزایش انتظارات تورمی با افزایش قیمت سهام خبر می‌دهد؛ گرچه اکثر نمادهای بورسی نیز همراه با رشد شاخص در مدار صعودی قرارگرفتند.
