مثلث بی‌انگیزگی بورس‌بازان
معاملات روز سه‌شنبه و چهارشنبه که بدون تغییر قابل‌توجهی در شاخص اصلی بازار دنبال شد، تداعی‌گر همین مقاومت خریداران سهام است که در سطوح ارزندگی فعلی مانع از ریزش بیشتر قیمت‌ها می‌شود. به‌رغم این مقاومت از نگاه تحلیلگران و سهامداران آنچه بازار در شرایط فعلی با آن مواجه است، نبود انگیزه برای فعالیت در بازار سهام است. جایی که ابهامات در عرصه کلان اقتصادی و سیاسی در طولانی‌مدت به بازار تحمیل شده است و همچنین برخی اقدامات و اخبار درست و نادرست از سوی سیاستگذار با غلبه ترس بر سهامداران آنها در سمت خرید بی‌رغبت کرده است. از طرفی حجم و ارزش معاملات سهام بسیار پایین است و معاملات بسیار محدود دنبال می‌شود و این دیگر عاملی است که جسارت تقاضا را از سهامداران سلب می‌کند. همین عوامل موجب شده است که غالب تحلیلگران و سهامداران حاضر در نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» روند کم‌نوسان را در بازار پیش‌بینی کنند.
بورس هفته از دوربین کارشناسان
صعودی: ۲۷ درصد تحلیلگران حاضر در نظرسنجی برای معاملات سهام در هفته جاری روند صعودی را پیش‌بینی کرده‌اند. این کارشناسان معتقدند قیمت در سهام به ارزش ذاتی و در بیشتر آنها حتی به کمتر از ارزش ذاتی خود رسیده است و این امر با کاهش هیجانات موجود در بازار و دیگر مولفه‌های اقتصادی می‌تواند به تقویت مجدد تقاضا منجر شود. از نگاه این دسته از کارشناسان با گزارش‌های آذرماه شرکت‌ها که وضعیت نسبتا مطلوبی را ارائه کرده‌اند، نسبت قیمت به درآمد سهام رقمی جذاب است و این امر از منظر بنیادی مانع افت بیشتر قیمت سهام است. انتظار می‌رود انتشار گزارش سه‌ماه سوم سال شرکت‌ها در روزهای آتی بر جذابیت سهام بیش از پیش تاکید شود. افزایش نرخ ارز نیمایی و کاهش فاصله آن با بازار ارز نیز موضوعی است که نمی‌توان از اثر آن در بهبود وضعیت سهام به راحتی گذشت. هرچند نگرانی از اصلاح نرخ ارز ناشی از به نتیجه رسیدن برجام برای بورس وجود دارد اما سهامداران به تدریج متوجه اثر مثبت افزایش ارزش پول ملی و کاهش تحریم‌ها در عرصه اقتصاد کلان کشور می‌شوند. امری که موجب افزایش سودآوری شرکت‌ها می‌شود. در عرصه اقتصاد جهانی، بازار کالایی در وضعیت مناسبی به سر می‌برد و انتظار تداوم این روند نیز وجود دارد. از این منظر بورس هم خواهد توانست به مسیر صعودی بازگردد، چرا که میزان این دسته از سهام در بازار قابل‌توجه است. همچنین از نظر تکنیکال چه برای شاخص و چه غالب سهام، تحلیلهای نموداری حاکی از بازگشت سهام به مسیر صعودی است. بر این اساس انتظار می‌رود بورس در هفته جاری در مسیر صعودی حرکت کند.
کم‌نوسان: ۵۳ درصد از کارشناسان مزبور روند شاخص کل را کم‌نوسان ارزیابی کرده‌اند. این افراد معتقدند هرچند نزول بیشتر قیمت سهام چه از نظر تکنیکال و چه از نظر بنیادی توجیه ندارد با این حال به دلیل هیجانی که در بازار وجود دارد و به دلیل ابهامات و نقاط کور بسیار در بازار در شرایط فعلی، ریسک تقاضا نزد سهامداران افزایش یافته و به همین دلیل به نظر می‌رسد در روزهای آتی همچنان معاملات اندکی در بازار انجام شود و این تقابل عرضه و تقاضای سهام منجر به نوسان اندک قیمت‌ها شود. از طرفی بخشی از این احتیاط برای رصد دقیق‌تر تغییراتی است که احتمالا سرانجام برجام یا هر نوع توافق هسته‌ای در صورت عملی شدن در فضای سیاسی و اقتصادی به وجود خواهد آورد. به هر ترتیب از دید این عده از تحلیلگران تا زمان رفع ابهامات کلان در عرصه اقتصادی و سیاسی و مادامی که اعتماد مجدد سهامداران را به دست نیاورد و تقاضای جسور‌تر و بالطبع ارزش معاملات بالاتری را به خود نبیند، حتی در این سطوح جذاب قیمتی، با نوسان اندک قیمت‌ها مواجه خواهد شد.
نزولی: ۲۰ درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی روند شاخص کل را نزولی ارزیابی کرده‌اند. به اعتقاد این افراد هیجان و ترس در بازار همچنان بالاست و بعید است که فعلا فشار از سمت عرضه برداشته شود یا عطش خروج نقدینگی از بازار فرو نشیند. از طرفی انتظار اصلاح بیشتر نرخ ارز و تورم در اقتصاد وجود دارد. حجم و ارزش معاملات نیز کاهش شدیدی را تجربه کرده و امید بسیاری برای بهبود وضعیت سهام و بازگشت سرمایه از بین رفته است. بر همین اساس از نگاه این دسته در مجموع هفته جاری بازار باز هم با افزایش فروش مواجه خواهد بود.
سهامداران چه می‌گویند؟
صعودی: ۲۰درصد از سهامداران حاضر در نظرسنجی این هفته «دنیای‌اقتصاد» روند شاخص بورس را صعودی ارزیابی کرده‌اند. این افراد، افت اخیر قیمت سهام را فرصت تازه سرمایه‌گذاری در بورس می‌دانند که می‌تواند بار دیگر توجهات را به سمت بورس بازگرداند. از طرفی تحلیلهای نموداری نیز بازگشت قیمت غالب سهام را از محدوده فعلی پیش‌بینی می‌کنند. علاوه بر این انتظار حمایت دولت از بورس و ساماندهی برخی اقدامات مناسب در بازار نیز وجود دارد که در تازه‌ترین اخبار آن موافقت رئیس‌‌‌جمهور با ابلاغ برخی بندهای مصوبه حمایتی از بورس در لایحه بودجه می‌تواند زمینه تحریک تقاضای سهام را فراهم آورد. از این رو از نگاه این افراد بازگشت قیمت‌ها چندان دور از انتظار نیست.
کم‌نوسان: ۴۶درصد از سهامداران مزبور روند نماگر بازار در شرایط فعلی را کم‌نوسان پیش‌بینی کرده‌اند. به اعتقاد این افراد برای بازگشت بورس به مسیر رونق باید ابهاماتی در مورد وضعیت اقتصادی-سیاسی کشور روشن شود و مادامی که این ابهامات روشن نشود، سطح فعالیت در بازار در محدوده فعلی باقی می‌ماند که این موضوع با افت محسوس ارزش معاملات روند کم نوسان شاخص کل را رقم خواهد زد.
نزولی: ۳۴درصد از سهامداران شرکت‌کننده در نظرسنجی، روند شاخص بورس را نزولی عنوان کرده‌اند. انتظار افت نرخ ارز با آزاد شدن منابع ارزی در صورت رسیدن به توافق هسته‌ای و هیجان و بی‌اعتمادی موجود در بازار مهم‌ترین دلایل افت قیمت سهام عنوان می‌شود.
