در راستای اقتصاد دستوری به دلار و ابرها هم دستور بدهید
در اینستاگرام هم وضع به همین شکل بود اما نه به داغی فضای توییتر. در این شبکهاجتماعی کاربران با بازنشر خبرهای صفحههای خبری در اینستاگرام، در استوریهای خود درباره دورشدن از برنامههای زندگیشان مینوشتند. در کل مسالهای که در شبکههای اجتماعی خیلی بهچشم میخورد فضای مهاجرت، ناامیدی و سرخوردگی از پیشنرفتن کارهاست. انگار که کوه یخی به واسطه اوضاع و احوال اقتصادی حاکم بر کشور در حال شکلگرفتن است که به یاس و ناامیدی کاربران بیش از هر زمان دیگری دامن میزند، اما در یک نگاه کلی و در کنار این فضای پر از بیامیدی، فضای نوشتههای اکثر کاربران توییتر فارسی با رصد نوشتههای کاربران درباره قیمتگذاری دستوری، دولت سیزدهم، اقتصاد و بورس و وضعیت معیشت مردم، به یک فضا منتهی میشد که در روزهای گذشته در اکثر نوشتههای کاربران بهچشم میخورد و هر روزی که میگذرد بیشتر هم اوج میگیرد؛ اقتصاد کشور دچار بحران است و مسوولان سردرگم. تمام این تصمیمهایی که یکشبه گرفته میشود و فردای آن لغو میشود، نشاندهنده عدمثبات و تصمیمات لحظهای است. تصمیماتی که انگار در یک آزمایشگاه گرفته میشود و تمام کارها با آزمون و خطا پیش میرود. تصمیماتی که باعثشده و میشود که سرمایهگذاران و همچنین مردم در زندگی اقتصادی خود، ثبات و پایداری را نتوانند حس کنند.
اما اعتراضات مردم اصفهان همراه با کشاورزان نسبت به وضعیت بیآبی در این استان و بالارفتن قیمت دلار و پیگیری لحظهای قیمت آن توسط کاربران، هم دو موضوع دیگری بودند که دیروز در توییتر موردتوجه قرار گرفته بود. دو موضوعی که انتقاد و کنایههای کاربران را به مسوولان کشور در پی داشت. آنها درباره بالا رفتن قیمت دلار و بحران بیآبی در کشور، خطاب به مسوولان اینطور مینوشتند؛ که چرا به دلار دستور نمیدهند که قیمتش بالا نرود و با مردم ایران راهبیاید. یا در مساله بحران آب، خطاب به وزرا و دیگر مسوولان مینوشتند؛ که چرا به ابرها دستور نمیدهند که بیشتر بر سر ایران ببارند تا با بحران آب مواجه نشویم. این کنایهها از وقتی شروع شد که تصمیم دولت برای افزایش نرخ فروش خودروسازها لغو شد و قیمتها به روال گذشته برگشت. در رابطه با افزایش قیمت دلار، سیامک قاسمی، فعال حوزه اقتصاد در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «دیروز برای ایجاد شوک منفی در بازار ارز اعلام کردند ۵/ ۳میلیارد دلار از منابع کشور در دولت جدید آزاد شده و قیمت دلار بیاعتنا به این خبر امروز به ۲۸هزار و۵۵۰ تومان رسید. این یک معنی بیشتر ندارد! حنای حرف و شعار و وعده دیگر رنگی ندارد و بازار در انتظار اتفاقات واقعیست! واقعی!» اما حسن سبحانی، استاد اقتصاد دانشگاه تهران در ماجرای افزایش قیمت دلار به موضوع دیگری اشاره کرد و آنهم عملکرد صداوسیما در این ماجرا بود. او در صفحه توییتر خود نوشت: «رویکرد رسانه ملی در آمادهکردن افکار عمومی بر لزوم افزایش قیمت دلار که هیچیک از معادلهای ریالیاش متکی بر مفهوم اقتصادی «بازار» نیست، سقوط در چاهویل «اقتصادسیاسی» برای کسب درآمد است.
کفاره این رویکرد هم، توجیه رفتار فردای «اقتصاد سیاسی»، نسبت به جان و مال معترضان خواهد بود.» اما در رابطه با قیمتگذاری دستوری و اعتراض فعالان و چهرههای حوزه اقتصاد و بورس نسبت به لغو قیمتگذاری دستوری در حوزه خودرو، دیروز یکی از توییتهایی که موردتوجه کاربران شبکهاجتماعی توییتر و پیامرسان تلگرام قرار گرفت، نوشته محمد فاضلی، جامعهشناس بود.
او در صفحه توییتر خود نوشت: «صدوبیست سال درجا زدن؟ سیاستمدار ایرانی از زمان چوبزدن و فلککردن تاجر قند مشهور تهران در زمانه انقلاب مشروطه به بهانه گرانشدن قند و در سودای کنترل قیمت آن، تا ایام تورم میانه دهه ۱۳۵۰ و تا به امروز دست از این میل به کنترل دستوری قیمت نکشیده است. آخه صدوبیست سال توهم؟!» رضا خانکی، فعال حوزه بورس هم در رابطه با این موضوع در توییتر خود نوشت: «میگوید چهار تا سهامدار خرد برای دو زار سود در بورس شلوغش میکنند که قیمتگذاری دستوری نباید باشد. واقعا کار به کجا رسیده است. چند دههزار میلیارد تومان از جیب سهامداران برداشتند و رانت توزیع کردند. اعتراض که بکنی، میگویند حرف نزن!»
توییت او در جمع توییتری بورسیها موردتوجه قرار گرفت و تا لحظه تنظیم این گزارش توسط بیش از ۵۰۰ نفر از کاربران پسندیده شد، اما کاربران توییتر در رابطه با این مساله اینطور مینوشتند که بین سهامدارها و آنچه آنها آن را قرعهکشی بازها میخواندند، یک دو قطبی درست کردهاند و در نتیجه آنهایی که با افزایش قیمتها از سود ۱۰۰درصد قرعهکشی جا میمانند، ناراحت هستند و سهامدارها هم از اینکه چرا باید یک کارخانه ضررده بشود بهخاطر قیمت دستوری، متعجب هستند و البته به این نکته اشاره میکردند که دود قیمتگذاری دستوری در چشم همه میرود.
پیام الیاسکردی، فعال حوزه بورس هم در توییتر خود با استفاده از هشتگ قیمتگذاری دستوری نوشت: « فرض بفرمایید بایدن به مدیرعامل اپل نامه بنویسد و بگوید حق فروش محصولات بیشتر از ۲۰۰ دلار را ندارید! باید ارزون بدید دست مشتری!!!»
توییت الیاسکردی هم از جمله توییتهایی بود که در جمع توییتری بورسیها موردتوجه قرار گرفت و بیش از ۳۰۰ نفر از کاربران توییتر آن را پسندیدند. فربد زاوه، فعال حوزه اقتصاد هم در توییتر خود در رابطه با قیمتگذاری دستوری نوشت: «حکایت امروز دولت، حکایت پدر ورشکستهای است که از دارایی فرزندان هزینه جاری زندگی را میدهد، نهایت تمام دست و دلبازیهای این پدر؛ شدیدتر شدن فقر فرزندانش است نه بیشتر!» رضا کاشف هم در توییتر خود نوشت: «در هر صورت خودروسازیها جیب ملت را میزنند، مستقیم با افزایش قیمت یا غیرمستقیم با افزایش تورم.»
علی کلاهی
رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران
برای اولینبار پس از پایان جنگ شاهد خاموشی در زمستان خواهیم بود. با اولین موج سرما گاز نیروگاهها قطع خواهد شد و حداکثر ١٠روز ذخیره مازوت و گازوئیل در نیروگاهها وجود دارد. در کشوری که نرخ موفقیت در حفاری گاز بدون مطالعه (Wildcat drilling) بالای ۶۵درصد است، کمبود گاز باورنکردنی است.