دیروز سکه توانست خود را بالای مرز ۱۱ میلیون تومانی نگه دارد و با ۳۰ هزار تومان رشد به بهای ۱۱ میلیون و ۴۰ هزار تومان برسد. با ثبت این رشد،‌ بازدهی سالانه سکه به بیش از ۸۳ درصد رسید. افزایش ارزش سکه در روز گذشته در شرایطی رخ داد که دلار ۸۰ تومان افت قیمت را به ثبت رساند و به بهای ۲۴ هزار و ۸۲۰ تومان رسید. به‌رغم این افت جزئی، دلار در سالی که گذشت، بیش از ۵۴ درصد افزایش قیمت را تجربه کرد.

 به گفته فعالان، یکی از دلایلی که موجب شد، سکه در سال ۹۹ افزایش معنادارتری را نسبت به دلار تجربه کند،‌ افزایش بهای طلا در بازارهای جهانی بود. طلا در آخرین روزهای سال قبل در کانال هزار و ۵۰۰ دلاری معامله می‌شد،‌ ولی در اواخر سال جاری بالای مرز هزار و ۷۰۰ دلار آرام گرفت. صعود ۲۰۰ دلاری اونس طلا موجب شد که در سال ۹۹، سکه‌بازان سود بیشتری را نسبت به بازیگران دلار به دست بیاورند.

سال ۹۸ نیز رشد سکه از دلار بیشتر بود ولی در آن زمان تنها ۷ درصد بین بازدهی دو دارایی فاصله وجود داشت. سکه در حدود ۲۹ درصد در سال ۹۸ رشد کرد‌، حال آنکه افزایش دلار در محدوده ۲۲ درصدی قرار داشت.

کاهش در آخرین ماه سال

با اینکه روند سالانه بازارها به صورت کلی صعودی بود،‌ در برخی ماه‌ها، سکه و دلار افت قیمت را نیز تجربه کردند. به عنوان مثال، در همین اسفندماه، دلار بیشتر در جاده کاهشی حرکت کرد و بیش از ۴ درصد از ارزش خود را از دست داد. دلار در انتهای بهمن ماه در محدوده ۲۵ هزار و ۹۳۰ تومان قرار داشت،‌ ولی در اسفندماه عمدتا در کانال ۲۴ هزار تومانی نوسان کرد و در نهایت نیز در محدوده ۲۴ هزار و ۸۰۰ تومان به کار خود پایان داد.

در بازار موازی، سکه  افت سنگین‌تری را در دوازدهمین ماه سال تجربه کرد. فلز گران‌بهای داخلی در انتهای بهمن ماه،‌ نزدیک به ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان قرار داشت، ‌ولی در اسفندماه حتی به کانال ۱۰ میلیون تومانی سقوط کرد و اگر رشد روزهای انتهایی اسفندماه نبود، فلز گران‌بهای داخلی افت سنگینی را تجربه می‌کرد. سکه در آخرین هفته اسفندماه توانست به کانال ۱۱ میلیون تومانی بازگردد و خود را بالای آن تثبیت کند. البته سکه با وجود روند افزایشی روزهای آخر حدود ۶/ ۶ درصد از ارزش خود را در اسفندماه از دست داد. تحلیلگران فنی بازار سکه باور دارند در صورتی  که فلز گرانبهای داخلی بالای محدوده ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی تثبیت شود، موج جدیدی از خریدها شروع خواهد شد. با این حال، سکه برای شکست محدوده یاد شده حداقل به دلار بالای ۲۵ هزار تومان نیاز دارد.

رشد روزهای آخر اسفندماه سکه‌بازان را به روند افزایشی در سال ۱۴۰۰ امیدوار کرده است. با این حال، در صورتی که اتفاقی رخ دهد و بخشی از تحریم‌ها لغو شوند، احتمال نزول سکه تا زیر ۱۰میلیون تومان وجود خواهد داشت.

دو نیمه متفاوت در بازارها

دلار و سکه نیم سال اول ۹۹ را عمدتا در مسیر افزایشی س‍پری کردند. سکه که در ابتدای سال در کانال ۶ میلیون تومانی قرار داشت، به سرعت کانال‌های ترقی را پشت سر گذاشت تا اینکه در میانه تیرماه مرز ۱۰ میلیون تومانی را فتح کرد. با عبور سکه از مقاومت سنگین ۱۰ میلیونی،‌ موج جدیدی از خریدها وارد بازار شد. تحت تاثیر این اتفاق،‌ فلز گرانبهای داخلی در انتهای تابستان محدوده ۱۳ میلیون تومانی را به چشم دید. شروع سکه در پاییز نیز بسیار تند بود و این فلز گرانبها طی ۲۴ روز حدود ۲۴ درصد افزایش قیمت را به ثبت رساند و وارد  کانال ۱۶ میلیون تومانی شد.

از ‌۲۷ مهرماه، سکه وارد مدار نزولی شد و دیگر هرگز نتوانست به کانال ۱۶ میلیون تومانی برگردد. شدت نزولی سکه در نیمه دوم سال به اندازه‌ای بود که در مقطعی فلز گرانبهای داخلی زیر مرز ۱۰ میلیون تومانی نیز معامله شد. با این حال، از بهمن ماه کمی میزان خریدها در بازار بیشتر شد تا فلز گرانبهای داخلی نه تنها به بالای مرز ۱۰ میلیونی بازگردد، ‌بلکه به دنبال تثبیت بالای خط ۱۱میلیون تومانی باشد. قیمت انتهای سال سکه ۳۲ درصد کمتر از سقف سال بود که در اواخر مهرماه رقم خورد. می‌توان گفت برندگان بزرگ بازار سکه در سال ۹۹ کسانی بودند که در همان اواخر مهرماه از بازار خارج شدند.

دلار نیز در سال ۹۹ روند مشابه با بازار سکه داشت، با این حال، نوسانات اسکناس آمریکایی محدودتر از فلز گران‌بهای داخلی بود. دلار در محدوده ۱۶ هزار تومانی کار خود در سال ۹۹ را آغاز کرد و به صورت تدریجی توانست خود را بالای مرز ۲۰ هزار تومانی برساند.

موج بزرگ نوسان افزایشی دلار در شهریورماه کلید خورد و در اواخر مهرماه به پایان رسید. دلار در بیست و چهارمین روز مهر بالای محدوده ۳۲ هزار و ۱۰۰ تومان قیمت خورد که تقریبا دو برابر قیمت اسکناس آمریکایی در انتهای سال ۹۸ بود. پس از ثبت چنین افزایشی،‌ بازار با افزایش فروش‌ها مواجه شد و در چند مرحله ریزش قیمتی را تجربه کرد.

در مرحله اول، هر چقدر بازار به زمان انتخابات آمریکا نزدیک شد،‌ معامله‌گران مشاهده می‌کردند که شانس  بایدن برای پیروزی در انتخابات کاهش پیدا نکرده است. تحت تاثیر این موضوع بود که دسته‌ای از معامله‌گران تصمیم گرفتند ریسک نکنند و بخشی از ارزهای خریداری شده خود را به فروش برسانند. این اتفاق موجب شد که دلار به سرعت مرز ۳۰ هزار تومانی را از دست بدهد و حتی در ۱۰ آبان تا کانال ۲۷ هزار تومانی پایین بیاید. با اعلام پیروزی بایدن دلار تا محدوده ۲۴ هزار تومانی نیز عقب‌نشینی کرد، ولی موج بزرگ ریزشی در دی ماه اتفاق افتاد، جایی که اسکناس آمریکایی تا کانال ۲۱ هزار تومانی پایین رفت. با تایید پیروزی بایدن توسط کنگره و صحبت روحانی مبنی بر احتمال بازگشت دلار به کانال ۱۵ هزار تومانی، ریزش بزرگ دلار اتفاق افتاد. دلار در دی ماه بیش از ۱۳ درصد از ارزش خود را از دست داد، ‌امری که از آذر ۹۷ سابقه نداشت. در حالی که در دی ماه انتظارات برای دلار زیر ۲۰ هزار تومان به بالاترین سطح خود رسیده بود، به یکباره پرده آخر دلار کلید خورد و بازار به مسیر افزایشی برگشت؛ بهمن ماه صحنه افزایش قیمت بود و فروشندگان تنها در ماه انتهایی سال بود که بار دیگر به بازار بازگشتند. به گفته فعالان، بازارساز تلاش کرده است که با نگه داشتن دلار زیر مرز ۲۵ هزار تومانی، انتظارات بازار را مدیریت کند، ولی در صورتی که گشایش خاصی در اقتصاد رخ ندهد، دشوار است که روند کاهشی اسفندماه ادامه پیدا کند.