مدیرعامل هلدینگ دارویی شستا:
نگران تامین مواد اولیه برای سال آینده نیستیم
پویا فرهت در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» بر رشد سودآوری ۱۱۷ درصدی شرکت‌های دارویی این مجموعه در شش‌ماه نخست سال‌جاری تاکید کرد و گفت: تولید برخی دیگر از محصولات استراتژیک دارویی نیز در بخش‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های دارویی شستا درحال انجام است که پس از طی مراحل قانونی و آزمایشی، وارد مرحله تولید خواهند شد. مدیرعامل تی‌پی‌کو در این گفت‌وگو از اقدامات انجام‌شده برای تامین مواد اولیه شرکت‌های دارویی شستا خبر داد و گفت: برای تدارک مواد اولیه شرکت‌های هلدینگ در سال ۹۹ برنامه‌ریزی کرده‌ایم؛ این تدارک مواد اولیه هم در بخش واردات و هم تولید انجام گرفته است و با این تمهیدات امیدواریم که مشکل کمبود دارویی از سبد تی‌پی‌کو برای کشور به‌وجود نیاید. فرهت درباره برنامه‌ها و اقدامات تی‌پی‌کو برای تولید داروهای اولویت‌دار و استراتژیک در شرایط تحریم نیز اعلام کرد: درحال‌حاضر، برخی از محصولات استراتژیک را در سبد تولیدات خود داریم و سعی کرده‌ایم امنیت تولید این محصولات را که هم برای خودمان و هم برای کشور اهمیت زیادی دارد، حفظ کنیم و مواد اولیه و ملزومات ادامه تولید این محصولات را تامین کنیم و درحال‌حاضر، برای تولید این محصولات نگرانی نداریم. فرهت در این زمینه از تولید داروهای حاجب در کارخانجات داروپخش خبر داد و گفت: تولید این داروها در شش‌ماهه اول سال آینده آغاز می‌شود و تا پایان سال آینده، کل نیازهای کشور را تامین خواهد کرد. وی با بیان اینکه تولید برخی دیگر از محصولات استراتژیک دارویی نیز در بخش‌های تحقیق و توسعه شرکت‌های دارویی شستا درحال انجام است که پس از طی مراحل قانونی و آزمایشی، وارد مرحله تولید خواهند شد، افزود: ایجاد خطوط تولید جدید در مجموعه تی‌پی‌کو برای تولید داروهای بیماری‌های خاص از زمستان امسال آغاز خواهد شد. همچنین برخی خطوط تولید دارو در مجموعه شستا که پیش از این با ظرفیت پایین فعالیت می‌کردند، درحال تکمیل است. فرهت همچنین اعلام کرد: در مجموع ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای جمع‌بندی و تعیین‌تکلیف پروژه‌هایی درنظر گرفته‌ایم که بعضا ۷ تا ۸ سال قبل تعریف شده بودند و هنوز به مرحله تولید محصول نرسیده‌اند؛ با اقدامات انجام‌شده بسیاری از این پروژه‌ها تا پایان سال‌جاری راه‌اندازی خواهد شد و از این طریق، مشکل خواب سرمایه شرکت‌ها در این پروژه‌ها برطرف خواهد شد.
سهم سود شرکت‌های بورسی دارویی شستا
مدیرعامل تی‌پی‌کو در ادامه این گفت‌وگو، درباره عملکرد سوددهی شرکت‌های تابعه تی‌پی‌کو در ۶ماهه نخست امسال گفت: در هلدینگ تی‌پی‌کو دارای ۲۵شرکت مدیریتی هستیم که از این تعداد، ۱۸ شرکت بورسی و یک شرکت در آستانه ورود به بورس هستند. از ۱۸ شرکت بورسی تی‌پی‌کو، ۱۵ شرکت در زمینه تولید مواد اولیه و محصولات تمام شده فعالند و سهم این شرکت‌ها از صنعت دارو در بازار سرمایه معادل ۵/ ۴۸ درصد است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، ۵/ ۳ درصد افزایش یافته است. به گفته فرهت، اتفاقی که در بخش سودآوری شرکت‌های بورسی تابعه تی‌پی‌کو رخ داده، این است که در ۶ماهه نخست سال ۱۳۹۷، این شرکت‌ها ۱/ ۳۸ درصد از سود خالص صنعت دارویی کشور را کسب کردند که این رقم در ۶ماهه نخست امسال به ۴/ ۵۰ درصد افزایش یافته است. به‌عبارت دیگر، سودآوری شرکت‌های بورسی تی‌پی‌کو افزایش ۳/ ۱۲ واحد درصدی را نشان می‌دهد و پیش‌بینی می‌شود این روند با سرعتی بیشتر در ۶ماه دوم سال ادامه یابد. وی یادآور شد: ما در محاسبات سود خود، فقط سود خالص عملیاتی را حساب کرده‌ایم و این آمار، درآمد استثنایی (ناشی از عرضه اولیه سهام شرکت‌ها به بازار بورس) را دربرنمی‌گیرد.
رشد ۱۱۷ درصدی سود
مدیرعامل تی‌پی‌کو میزان فروش ۶ماهه کل شرکت‌های دارویی بورسی شستا را در سال‌جاری، شش‌هزار و هشتصد و پنجاه میلیارد تومان اعلام کرد؛ درحالی‌که میزان فروش این شرکت‌ها در مدت مشابه سال گذشته چهارهزار و پانصد میلیارد تومان بوده است. فرهت از رشد سود ۱۱۷درصدی مجموع شرکت‌های بورسی و غیربورسی دارویی شستا در شش‌ماه نخست سال‌جاری هم نکاتی مهم را یادآور شد و درعین‌حال تاکید کرد: تلاش داریم بازدهی شرکت‌های زیرمجموعه تی‌پی‌کو افزایش یابد و در شش‌ماهه دوم امسال عملکردی بهتر از شش‌ماهه اول خواهیم داشت.
ضرر دلار ۴۲۰۰ تومانی به صنعت دارویی
مدیرعامل تی‌پی‌کو در عین‌حال بزرگ‌ترین مشکل ناشی از تحریم برای شرکت‌های دارویی را تامین ارز دانست و توضیح داد: در شرایط کنونی، پروسه تامین ارز موردنیاز شرکت‌های دارویی سخت‌تر و طولانی‌تر شده است که برای رفع آن، نیاز به تلاشی چندبرابر داریم. وی با تاکید بر اینکه ادامه پرداخت دلار ۴۲۰۰ تومانی به صنعت دارویی کشور ضربه می‌زند، گفت: این امر، هم صنعت دارویی را کوچک نگه می‌دارد و هم باعث می‌شود برخی داروها در دسترس مردم قرار نگیرد. فرهت توضیح داد: نرخ ارز نهاده‌های تولید، به‌طور متفاوت تعیین شده است، به‌عنوان مثال قیمت مواد اولیه با نرخ دولتی و قیمت قطعات و ماشین‌آلات داروسازی و نهاده‌های بسته‌بندی با نرخ‌های غیردولتی محاسبه می‌شود که باعث‌شده قیمت تولید محصولات، دستخوش تغییرات قابل‌توجهی شود. از طرف دیگر، سازمان غذاودارو، قیمت‌گذار و تعیین‌کننده نرخ است و این امر باعث می‌شود شرکت‌ها به تولید برخی محصولات که سودآوری بیشتری دارد، روی آورده و سرمایه‌گذاری کنند که در درازمدت باعث کمبود برخی اقلام دارویی در بازار خواهد شد. وی در بیان دومین اثر منفی نرخ ارز بر صنعت دارویی کشور تاکید کرد: ما بخشی از تجهیزات و قطعات خود را با ارز آزاد می‌خریم که بخشی از آنها سال گذشته تدارک دیده شده بود و در انبارها موجود بود که درحال‌حاضر شرکت‌ها از آنها استفاده می‌کنند. اما هر شرکتی که در ماه‌های آینده بخواهد تجهیزاتی جدید را وارد کند یا خط تولید خود را توسعه دهد، باید سه‌برابر قبل هزینه کند؛ در صورتی که قیمت دارو، همچنان براساس همان ارز ۴۲۰۰ تومانی (یک‌سوم نرخ ارز آزاد) تعیین می‌شود. مدیرعامل تی‌پی‌کو هشدار داد: این وضعیت، می‌تواند به آینده صنعت دارو ضربه بزند و تصور ما این است که از زمستان امسال، این مسائل شروع خواهد شد و به روند تامین دارو و توسعه خطوط تولید در شرکت‌ها ضربه خواهد زد.
مطالبات از وزارت بهداشت
مدیرعامل تی‌پی‌کو درباره مطالبات مالی شرکت‌های دارویی تابعه شستا از دولت و دانشگاه‌های علوم پزشکی نیز گفت: مطالبات ما از دانشگاه‌های علوم‌پزشکی در سال گذشته کاهش یافت؛ ولی در سال‌جاری، میزان پرداختی دانشگاه‌ها به شرکت‌های دارویی بسیار کم بوده و مطالبات ما بار دیگر افزایش یافته است. وی رقم مطالبات کنونی شرکت‌های دارویی زیرمجموعه تی‌پی‌کو از دانشگاه‌های علوم‌پزشکی را ۱۸۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و در عین‌حال گفت: از آنجا که بین ما (تی‌پی‌کو) و سازمان تامین‌اجتماعی، شرکتی به نام شستا وجود دارد؛ با استفاده از حمایت‌های شستا توانسته‌ایم طلب‌های خود را از سازمان تامین‌اجتماعی با بدهی‌های مربوط به سود سهام تهاتر کنیم و عملا، دوره وصول مطالبات ما از تامین اجتماعی، خیلی بهتر از وزارت بهداشت است. فرهت در ادامه این گفت‌وگو با اشاره به اینکه «تولید برخی داروهای مهم، حاشیه سود پایینی دارد و به همین دلیل، برخی شرکت‌ها به این حوزه وارد نمی‌شوند»، یادآور شد: شرکت‌های دارویی تابعه شستا چنین استراتژی‌هایی ندارند، از آنجا که ما خود را متعلق به سازمان تامین‌اجتماعی می‌دانیم متعهدیم همه محصولات موردنیاز موجود در سبدمان را تامین‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم از سبد محصولات ما، کمبودی در کشور به‌وجود بیاید. در این زمینه، ما ۱۰ شرکت فعال خود در بخش تولید دارو را هماهنگ کرده‌ایم تا در مجموع فعالیت آنها، سبد دارویی مورد نیاز کشور در تی‌پی‌کو تامین شود. فرهت درباره تغییرات پیاپی مدیران در شرکت‌های زیرمجموعه شستا و راهکار تی‌پی‌کو برای کاهش این مساله و ثبات مدیریت گفت: انتخاب مدیران مناسب، باعث ثبات مدیریت می‌شود؛ اما عوامل بیرونی وجود دارد که در برابر آن، کاری از ما برنمی‌آید. با این حال، رویکرد ما انتخاب و انتصاب مدیرانی است که تا درصد بالایی از عملکرد و سلامت کاری آنها، مطمئن باشیم تا بعدا مجبور نشویم آنها را به‌خاطر ضعف عملکرد یا سلامت، تغییر دهیم.
