جزئیات بیشتر از سامانه جدید

حسین فهیمی، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه در ابتدای اظهاراتش به ارائه جزئیاتی از سامانه جامع تسویه معاملات بورس‌های کالایی بخش انرژی پرداخت و گفت: با توجه به تکلیف قانونی «سمات» مبنی بر ایجاد زیرساخت‌های تسویه معاملات در بورس‌ها، باید تسویه‌ در هر زمینه‌ای در تمامی بورس‌ها از جمله اوراق بهادار، مشتقات و کالا توسط این نهاد انجام شود. در همین راستا یک برنامه استراتژیک از سوی هیات مدیره برای انجام این فعالیت‌ها تدوین شده است. به این ترتیب برنامه‌های عملیاتی برای دستیابی به این هدف صورت گرفت. فهیمی ادامه داد: در این راستا پروژه مهمی به نام سامانه جامع تسویه معاملات بورس‌های کالایی در دستور کار قرار گفت که سامانه مزبور طرحی جامع است که پلت‌فرم و چارچوبی کلی برای تسویه معاملات بورس‌های کالایی فراهم می‌کند. به این ترتیب ذی‌نفعان سامانه جدید سه گروه شامل کارگزاران، بورس انرژی و شرکت سپره‌گذاری مرکزی خواهند بود. وی در ادامه افزود: البته تسویه معاملات بورس انرژی از زمان تاسیس توسط «سمات» صورت می‌گرفت، اما تسویه معاملات در بورس کالا با توجه به سابقه تاسیس، توسط همان بورس انجام می‌شد. حال با توجه به سامانه مزبور، چارچوبی فراهم ‌شد تا تسویه معاملات این بورس نیز در سپرده‌گذاری صورت گیرد.

 نزدیک‌شدن به استانداردهای جهانی

مدیرعامل «سمات» در ادامه رعایت استانداردهای جهانی را عاملی دیگر برای فراهم شدن زمینه‌ برای تسویه معالات بورس‌ها در مکانی دیگر خارج از بستر معاملاتی آنها دانست و گفت: با توجه به استانداردهای بین‌المللی، باید نهادهای معاملاتی از نهادهای پس از معاملاتی(تسویه) جدا باشند. در واقع یک استانداردی در سطح بازارهای سرمایه پیشرفته حاکم است. طبق این استاندارد که بر اساس گزارش مشترک بانک تسویه بین‌المللی و سازمان بین‌المللی کمیسون‌های اوراق بهادار تدوین و منتشر شده، باید انجام معامله و انجام عملیات پس از معامله توسط دو نهاد مستقل از یکدیگر صورت گیرد تا به این ترتیب اصل بی‌طرفی رعایت شود و دیگر تعارض منافع وجود نداشته باشد.

فهیمی ادامه داد: به منظور رعایت این اصل معقول بین‌المللی، در ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه به صراحت این موضوع درج و تکلیفی به ارکان بازار سرمایه برای ایجاد زمینه‌های رعایت این موضوع ابلاغ شد. ولی با توجه به فقدان زیرساخت‌های مناسب و نبود منابع انسانی کافی، این مورد قانونی به مرحله اجرا تبدیل نشد و در نهایت این بند قانونی به احکام دائمی برنامه توسعه کشور تبدیل شد. به گفته فهیمی، برای دستیابی به این موضوع یک اداره ویژه‌ای برای بررسی تشکیل و از ابتدای سال جاری با تجهیز نیروها و منابع انسانی به اجرای این موضوع به‌طور خاص رسیدگی شد. البته بخش مطالعاتی و طراحی سامانه ۴ماه زمان برد. در ادامه بخش اجرایی تا بهمن‌ماه سال جاری به بررسی موارد پرداخت که درنهایت بهره‌برداری آزمایشی از آن در بخش انرژی، ماه گذشته با موفقیت صورت گرفت. تا به این ترتیب در روز دوشنبه ۲۰اسفند به‌طور رسمی به بهره‌برداری برسد.

 تمامی طرح بومی است

مدیرعامل «سمات» در ادامه با اشاره به اینکه تمام مراحل مطالعاتی، معماری و بررسی فرآیندهای سامانه مزبور مطابق با آخرین استانداردهای جهانی انجام شده، گفت: بر اساس مطالعات تطبیقی صورت گرفته در دیگر بورس‌های بین‌المللی و همکاری سازمان‌های جهانی در ۶ کشور و ۱۴ شرکت سپرده‌گذاری در دنیا، از دانش آنها استفاده کردیم. اما تمامی طرح مزبور با استفاده از ظرفیت‌های بومی کشور به بهره‌برداری رسیده است. فهیمی در ادامه تاکید کرد: بهره‌برداری آزمایشی آن نیز نتایج درخشانی به همراه داشته است.

وی همچنین با اشاره به اینکه در سامانه جدید نواقص و کاستی‌های سامانه قدیم برطرف شده، گفت: سامانه جامع تسویه معاملات بورس‌های کالایی بخش انرژی، امکان تفکیک دو نهاد معامله‌کننده و تسویه‌کننده را فراهم می‌آورد و به نوعی در توسعه بازارهای کالایی نقش شتاب‌دهنده خواهد داشت.

 نگاهی به آثار مثبت سامانه

مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه در ادامه با اظهار این مطلب که یکی از راهکارهای توسعه بازارهای سرمایه‌ای، رفع آفت‌های احتمالی است، گفت: یکی از گلوگاه‌های مهم توسعه در تمامی بازارهای مالی، اقدامات و تخلفات است. این موارد مانعی در جهت رشد و توسعه بازارها خواهد بود که باید در سریع‌ترین زمان ممکن برطرف شود. این موضوع در بورس‌های کالایی به نحو واضحی قابل مشاهده بود که تحویل‌گیرنده نهایی چه کسی خواهد بود؟

 

 

اخبار مرتبط