پیام آمار‌ها به بورس‌بازان

شناسایی دو دوره معاملاتی در ۲۰ روز اخیر

در روزهای پایانی خردادماه، بورس تهران همگان را شگفت‌زده کرد و حرکت پرشتابی را در مسیر صعودی در پیش گرفت. این روند برای ۹ روز متوالی تداوم پیدا کرد و در این بازه زمانی، ۱۹ کانال‌شکنی در پرونده این بازار به ثبت رسید و شاخص در کانال ۱۱۵ واحدی قرار گرفت. در این بازه زمانی، اغلب صنایع بورسی نیز در مسیر رشد قرار گرفتند؛ به‌طوری که در میان صنایع ۳۸‌گانه بورسی، تنها دو صنعت با کاهش شاخص مواجه شدند. پس از آن اما بورس تهران در مسیر اصلاحی قرار گرفت و با نوسانات زیادی همراه شد. افت ۸/ ۳ درصدی نماگر اصلی این بازار از ۵ تیرماه تا پایان معاملات روز گذشته، گواهی بر این مدعاست. در این دوره ۱۰ روزه اما بیشترین اصلاح از آن صنایعی شد که عمدتا ماهیت سفته‌بازانه داشتند و با قرار گرفتن روی موج هیجانات، بازدهی مثبتی را از آن سهامداران خود کردند. در ادامه این دو دوره به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد.

رشد دسته‌جمعی در دوره اوج بورس

بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در بازه زمانی ۲۲ خردادماه تا ۴ تیرماه ۹۷ یعنی درست زمانی که شاخص سهام با بازدهی بیش از ۲۰ درصدی همراه شد، حدود ۹۰ درصد صنایع بورسی در مسیر صعودی قرار گرفتند. ارزش معاملات نیز در این بازه زمانی، با شکستن رکورد ۵۰ ماهه، بورس به رقم چشمگیر ۹۲۳ میلیارد تومان رسید. نقدینگی که عمدتا از سوی سهامداران خرد به معاملات بازار تزریق شد. این هجوم کم‌نظیر نقدینگی از دیگر بازارهای موازی به سمت سهام شاید خود مهم‌ترین عامل جهش بی‌سابقه شاخص کل بورس تهران در این بازه زمانی بود. به این ترتیب نه تنها صنایع بزرگ و بنیادی بازار بلکه صنایع کوچک بورسی که با کوچکترین میزان نقدینگی نیز قادر به رشد هستند نیز در این بازه زمانی مثبت شدند.بیشترین میزان بازدهی در این بازه ۹ روزه، از آن معدنی‌ها شد. به این ترتیب نمادهای زیرمجموعه گروه کانه‌های فلزی رشد بیش از ۳۸ درصدی را تجربه کردند. شاخص صنعت گروه فلزات اساسی نیز در همین دوره با رشد ۴/ ۳۱ درصدی همراه شد. در این میان اما نام صنایع کوچکی نیز در میان صنایع پربازده بورسی قرار گرفته‌اند. صنایعی که با ورود کوچک‌ترین میزان نقدینگی نیز توان رشد و حرکت دارند. در این میان گروه شرکت‌های چندرشته‌ای صنعتی با رشد بیش از ۳۳‌درصدی، در رده دوم پربازده‌ترین صنایع بورسی در بازه زمانی ۲۲ خرداد تا ۴ تیر قرار گرفت. وسایل ارتباطی نیز در همین بازه زمانی رشد حدود ۲۸ درصدی را ثبت کرده است.

ناپایداری رشدهای سفته‌بازانه

همان‌طور که اشاره شد در دوره ۹ روزه‌ای که نماگر بورس تهران سقف جدیدی در کارنامه این بازار به ثبت رساند، عمده صنایع بورسی بی‌نصیب نماندند.در این میان از آنجا که برخی از صنایع بدون توجه به عوامل بنیادی و نگاهی تحلیلی وارد روند صعودی شده بودند، در دوره اصلاح شاخص سهام نیز مصون نماندند. به عبارتی دقیق‌تر، این‌چنین حرکت‌های سفته‌بازانه با بهانه‌های مختلف و به منظور کسب سودهای حداکثری در کمترین زمان ممکن رخ می‌دهد. معاملات این‌چنینی سهام اما از آنجا که معمولا بدون پشتوانه بنیادی دنبال می‌شود، در خوشبینانه‌ترین حالت، برآیند صفر را در میان‌مدت به‌همراه دارد.

 به این ترتیب در بازه زمانی ۵ تا ۱۹ تیرماه، به دنبال اصلاح ۷/ ۳ درصدی نماگر اصلی بورس تهران، بیشترین میزان اصلاح در میان صنایع ۳۸گانه بورسی نیز به گروه‌هایی اختصاص پیدا کرد که پیش از این رشد‌های بدون پشتوانه‌ای را تجربه کرده بودند. به‌طوری که گروه محصولات کاغذی پس از تجربه رشد حدود ۱۶ درصدی در دوره اوج بورس، با کاهشی افزون بر ۱۶ درصد مواجه شد. شاخص گروه ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی نیز که در دوره اوج بازار با رشد ۶/ ۲۷ درصد همراه شده بود، در دوره اصلاح بازار، افت بیش از ۱۳ درصدی را ثبت کرد. گروه‌های استخراج سایر معادن، استخراج زغال‌سنگ، استخراج نفت و گاز و ماشین‌الات و تجهیزات نیز در رده‌های بعدی صنایع پربازده بورسی در بازه زمانی ۱۰ روزه اصلاح شاخص سهام قرارگرفتند. جالب اینجاست که تمامی این صنایع دوره رشد بازار، بازدهی مناسبی از آن سهامداران خود کرده بودند. موضوعی که نشان می‌دهد رشدهای بدون پشتوانه برای مدت طولانی پایدار نخواهد بود. صنایع بنیادی بورس تهران اما هر چند در دوره اصلاح بازار، با افت شاخص مواجه شدند اما میزان این اصلاح بسیار محدودتر بود. اصلاح ۷/ ۱ درصدی نمادهای زیرمجموعه گروه کانه‌های فلزی پس از ثبت رشد ۳۸ درصدی و افت ۷/ ۶ درصدی شاخص گروه فلزات اساسی پس از تجربه رشد ۴/ ۳۱ درصدی تنها نمونه‌ای از روند قیمتی نمادهای کالامحور بورس تهران است که از پشتوانه‌های بنیادی برخوردارند. این افت قیمتی نیز عمدتا به ریزش محسوس قیمت فلزات در بازارهای جهانی به دنبال تشدید جنگ تجاری میان آمریکا و چین بازمی‌گردد.

با نگاهی به عملکرد صنایع بورسی در دو دوره مورد بررسی یعنی از ۲۲ خردادماه تا ۴ تیر، نام صنایع بورسی که از حمایت عوامل بنیادی برخوردار هستند، در میان پربازده‌ترین صنایع بورسی مشاهده می‌شود. در این میان معدنی‌ها با کسب بازدهی ۵/ ۳۳ درصدی، در صدر بازدهی قرار گرفت. پتروشیمی‌ها و گروه فلزات اساسی نیز به ترتیب ۲۴ و ۲۰ درصد بازدهی از آن سرمایه‌گذاران خود کردند. باید توجه داشت متغیرهای بنیادی پیرامون سهام، می‌تواند حامی جدی رشد سودآوری یک شرکت سهامی باشند. حمایتی که به ندرت دستخوش هیجانات کاذب قرار گرفته و می‌تواند راهنمای دقیقی برای دادوستد سهام باشد.

 

10 (1)