در همایش بین‌المللی بازار سرمایه با محور سرمایه‌گذاری خارجی انجام شد
اکران مقصد جذاب برای پول‌های خارجی
شاپور محمدی: کرهایها، علاقهمند به انتشار اسناد خزانه اسلامی برای ایران هستند
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ایران صبح روز گذشته در همایش بین‌المللی بازار سرمایه با محور سرمایه‌گذاری خارجی گفت: گاه سوال پیش می‌آید که بازارهای سرمایه‌ای که با شریعت اسلام منطبق است برای سرمایه‌گذار محدودیت‌ها و مشکلاتی را ایجاد می‌کند یا خیر. در واقع یکی از تفاوت‌هایی که سرمایه‌گذاری در اوراق اسلامی با اوراق مرسوم در دنیا دارد، این است که در منابع مخصوصی هزینه می‌شود.شاپور محمدی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های مثبت این راهکار کاهش ریسک است؛ چرا‌که وقتی که محل سرمایه‌گذاری مشخص باشد، طبیعتا ریسک کمتری نیز وجود دارد. در عین حال در بعضی از عقود، لزوما سود ثابت نیست، این در حالی است که در صندوق‌های درآمد ثابت (fixed income) سودها ثابت است.وی تصریح کرد: اوراق مشارکت از قدیم در بازار سرمایه ما وجود داشته و بعد از آن اوراق اجاره ظاهر شد اما به علت محدودیت‌هایی که در مورد دارایی‌ها وجود داشت، دولت مجبور به استفاده از اوراق خزانه اسلامی برای تامین مالی شد.
دبیر شورای عالی بورس اضافه کرد: سال جاری قرار بر آن است معادل ریالی ۵ میلیارد دلار اسناد خزانه اسلامی در کشور منتشر شود. در عین حال کره‌جنوبی تمایل خود را برای انتشار اوراق اسناد خزانه اسلامی برای ایران در کشور خود اعلام کرده است.وی با بیان اینکه امکان انتشار صکوک استصناع در کشور وجود دارد، اظهار کرد: اوراق اجاره نوع دیگری از اوراق موجود در بازار سرمایه کشورمان است. این اوراق برای اجاره دادن یک تجهیزات یا هواپیما و قطار می‌تواند استفاده شود. همچنین اجازه انتشار سه میلیارد دلار اوراق ارزی داریم.
محمدی تشریح کرد: صکوک ابزارهای مالی اسلامی هستند که انواع گوناگون آن از قبیل صکوک اجاره، منفعت، استصناع، مرابحه، مشارکت و... در ایران منتشر می‌شوند. از تفاوت‌های صکوک با اوراق قرضه (ربوی) می‌توان به محل استفاده منابع جمع‌آوری شده از سوی انتشار این اوراق اشاره کرد. محل‌های استفاده منابع این اوراق قبل از انتشار مشخص بوده و از این رو مخاطرات اخلاقی (Moral Hazard) نخواهند داشت.وی در ادامه گفت: کاری که بازار سرمایه ایران انجام داده این است که برای جلوگیری از شتاب‌زدگی سرمایه‌گذاران، صندوق تثبیت بازار سرمایه را ایجاد کرده است. این صندوق به سرمایه‌گذاران اطمینان می‌دهد و از رفتارهای غیر‌منطقی جلوگیری می‌کند.
محمدی افزود: در کشور ما اکثر اوراق تضمین بانکی داشته و همین موضوع یکی از دلایل گران‌تر شدن تامین مالی در ایران است. به همین دلیل ما به دنبال رتبه‌بندی اعتباری (Rating) هستیم تا به دنبال آن تامین مالی ارزان‌تری را نیز تجربه کنیم.وی با تاکید بر اینکه با وجود رتبه‌بندی، ریسک تا حدی زیادی کاهش پیدا می‌کند، عنوان کرد: در صورتی که بتوانیم موضوع رتبه‌بندی را برای شرکت‌های لیست شده در بورس و اوراق بهادار داشته باشیم، سرمایه‌گذاران خارجی با اطمینان بالایی نسبت به ورود به بازار سرمایه ایران وارد عمل می‌شوند.رئیس سازمان بورس ادامه داد: در برخی کشورها به این نتیجه رسیدیم که با پول‌های محلی مبادله داشته باشیم و این نگرانی‌های استفاده از دلار در مبادلات را از بین می‌برد. تلاش داریم بدون نقل و انتقال پول در کوتاه‌مدت، از طریق شعب بانک‌ها ایفای تعهد کرده و شعب بانک‌ها نقش حساب متولی را برای سرمایه‌گذاران خارجی ایفا کنند. این یک گام بزرگ است تا دیگر دغدغه‌ای برای مبادله با دلار و یورو وجود نداشته باشد.
تحولات بازار سرمایه ایران در مسیر رشد
در ادامه همایش بین‌المللی بازار سرمایه مدیرعامل شرکت بورس تهران با تاکید بر اینکه تمام ابزارهای مورد استفاده در بورس تهران مطابق با شریعت بوده و در کمیته فقهی به تصویب می‌رسد، گفت: در سال‌های اخیر شاهد تحولات قابل توجهی در بازار سرمایه ایران بودیم که امیدواریم این مسیر تداوم یابد.حسن قالیباف اصل ادامه داد: طی سال‌های اخیر بورس اوراق بهادار ایران به عضویت دو فدراسیون مهم جهانی درآمده است که فیاس از مهم‌ترین آنهاست. همچنین یکی از موضوعاتی که به‌صورت جدی در بورس تهران پیگیری می‌شود، امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری با سایر بورس‌های دنیا است. در این خصوص تفاهم‌نامه‌ای با بورس استانبول به امضا رسیده است تا این بورس بتواند شرکت‌های خود را در بورس تهران همزمان پذیرش کند. وی با تاکید بر عملکرد مناسب شرکت بورس عنوان کرد: بورس تهران به شکل سهامی عام فعالیت دارد و سهامداران آن به سه دسته کارگزاری‌ها، نهادهای سرمایه‌گذاری و اشخاص حقیقی تفکیک می‌شوند. به گفته مدیرعامل شرکت بورس تهران، یکی دیگر از تحولات مهم طی این سال‌ها موضوع خصوصی‌سازی شرکت‌ها بوده است که دولت از سال ۱۳۸۵ فرآیند آن را آغاز کرد.وی افزود: از سال ۸۵ تاکنون ارزش بورس تهران ۱۰ برابر شده و از ۳۰ هزار میلیارد تومان به حدود ۳۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده که خود از اثرات مثبت خصوصی‌سازی است.قالیباف تصریح کرد: در تشریح یکی دیگر از مزیت‌های بازار سرمایه ایران می‌توان به تنوع نهادهای مالی اشاره کرد. این موضوع می‌تواند یاری‌کننده سرمایه‌گذار خارجی برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و بهره‌مندی حرفه‌ای از خدمات این نهاد‌ها باشد.
وی در ادامه به ضرورت توسعه نرم‌افزارها پرداخت و بیان کرد: در بازار مشتقه ابزارهای فیوچرز و آپشن فعالیت خود را آغاز کردند. در این زمینه با توسعه نرم‌افزاری که صورت گرفت، سرمایه‌گذاران می‌توانند به‌صورت آنلاین فعالیت داشته باشند.مدیرعامل شرکت بورس تهران اضافه کرد: در سال میلادی گذشته، بورس تهران با رشد ۱۰ درصدی در شاخص کل همراه بوده است. طی این مدت همچنین توانستیم با ۱۲ کشور دنیا مذاکره کرده و تفاهم‌نامه امضا کنیم.وی خاطرنشان کرد: براساس مقررات کشور، سرمایه‌گذار خارجی به دو روش پرتفولیو و استراتژیک می‌تواند در ایران سرمایه‌گذاری کند که این موضوع جذابیت بازار سرمایه را دو چندان می‌کند.
بازدهی ۱۰ درصدی بازار بدهی در سال گذشته برای خارجی‌ها
مدیرعامل فرابورس ایران یکی دیگر از سخنرانان همایش بین‌المللی بازار سرمایه بود. امیر هامونی عملکرد این شرکت را تشریح کرد و گفت: بازارهای مختلفی در فرابورس ایران فعال هستند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به بازار پایه اشاره کرد.وی با بیان اینکه در حال حاضر سرمایه‌گذاران بیشتر به حوزه بازار بدهی ورود پیدا کرده‌اند، اظهار کرد: بازار بدهی فرابورس ایران از تنوع زیادی برخوردار بوده و بازدهی بالایی را نیز کسب کرده است. به‌طوری که در سال گذشته بازدهی این بازار برای سرمایه‌گذاران خارجی به حدود ۱۰ درصد رسید. هامونی همچنین با اشاره به اینکه سهامی که قابلیت قرار گرفتن در تابلو اصلی را ندارند در این بازار معامله می‌شوند، ادامه داد: بیش از ۴۱ درصد ارزش بازار فرابورس در اختیار بازار دوم است. در این بازار نمادهای بسیاری از صنایع مهم (پتروشیمی، پالایشی، بانک‌ها و بیمه‌ها) قرار دارند.
مدیرعامل فرابورس همچنین در تشریح عملکرد بازار بدهی گفت: یکی از بازارهایی که میان سرمایه‌گذاران خارجی جذابیت بسیاری دارد، بازار بدهی است. در این بین در حوزه انتشار اوراق صکوک تاکنون ۸ میلیارد دلار نقدینگی از سوی خارجی‌ها وارد بازار شده است. از این میزان، حدود ۱۰ درصد مربوط به صکوک، ۲۶ درصد اجاره صکوک، ۸ درصد مرابحه و ۵۶ درصد اوراق قرضه اسلامی است.
هامونی با اشاره به اینکه ۸۲ درصد از بازار بدهی مربوط به اوراق دولتی است، گفت: از آنجایی که این بازار گارانتی دولتی دارد، اوراق موجود در آن به هیچ‌وجه نکول نخواهد شد. دولت نیز یک روز پیش از پایان سررسید اوراق مذکور، ضمانت پرداخت مبلغ اسمی این اوراق را دارد.وی افزود: در شرایط کنونی بازار بدهی با نرخ ۱۸ درصد روندی کاهنده داشته است. با این وجود این بازار نسبت به بازارهای بدهی دیگر کشورها برای سرمایه‌گذاری خارجی جذابیت بسیاری دارد.هامونی با تاکید بر متنوع بودن بازارها و ابزارهای فرابورسی تشریح کرد: در سال گذشته صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط در فرابورس راه‌اندازی شدند که کمک بزرگی برای استارت‌آپ‌ها محسوب می‌شود.
مدیرعامل فرابورس ادامه داد: بازار SME یکی دیگر از بازارهایی است که در اشتغال کشور بیش از ۷۰ درصد نقش داشته است. همچنین این بازار نقش بسزایی در GDP کشور دارد.وی با اشاره به اینکه تاکنون دو صندوق جسورانه به ثبت رسیده است، ادامه داد: بالغ بر ۸ صندوق دیگر در شرف ثبت بوده و ۱۷ درخواست ثبت صندوق در فرابورس وجود دارد.مدیرعامل فرابورس ایران درخصوص برنامه‌های آتی این شرکت نیز این‌چنین گفت: یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های ما در زمینه جذب سرمایه‌گذار خارجی از طریق اوراق بهادار ریالی و ارزی است. در زمینه اوراق ارزی، فعالیت‌های خوبی صورت گرفته که امیدواریم شرکت‌هایی که در فرابورس هستند بتوانند از این اوراق ارزی استفاده کنند.وی در ادامه بیان کرد: یکی دیگر از بحث‌های مهم در حال پیگیری، در زمینه ارتقای سامانه‌های نظارت بر بازار به منظور برخورد با تخلفات و جرایم بورسی است. همچنین توسعه بازار SME و های‌تک‌مارکت یکی دیگر از برنامه‌های اصلی فرابورس است.
هامونی درخصوص توسعه فضای دانش‌بنیان نیز بیان کرد: در حال حاضر بالغ بر ۵۰۰ میلیارد تومان تقاضای تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری جسورانه وجود دارد، پیش‌تر ۱۲۰ میلیارد تومان نقدینگی از این محل جمع‌آوری شده که برای سرمایه‌گذاری در حوزه دانش بنیان استفاده خواهد شد.وی در ادامه بیان کرد: شرکت فرابورس همچنین برنامه تاسیس صندوق‌های خصوصی را دستور کار دارد که امیدواریم با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار مقدمات لازم فراهم شود. در این زمینه تاسیس شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذار خصوصی در حوزه دانش‌بنیان را نیز دنبال خواهیم کرد تا به نتایج ارزنده‌ای برسیم.
مدیرعامل شرکت فرابورس در ادامه درخصوص دیگر برنامه‌های این شرکت این‌چنین گفت: متنوع کردن ابزارهای مالی از طریق اوراق منفعت، اوراق بیمه‌ای، اوراق حج و صندوق‌های املاک و مستغلات و بازار تعاون از برنامه‌های آتی جهت رونق بازار سرمایه است. وی در ادامه گفت: یکی دیگر از برنامه‌های فرابورس، انتشار «تسه»ها در بانک‌هایی علاوه بر بانک مسکن است. در این زمینه مجوزهای لازم از شورای‌عالی پول و اعتبار دریافت شده که به‌زودی اجرایی می‌شود. همچنین موضوع دیگر مربوط به روش‌های حراج به‌ویژه برای شرکت‌های دولتی (شرکت‌هایی که قابلیت پذیرش نداشته و سهامی خاص هستند) است. در این زمینه این امکان در بازار سوم فرابورس وجود دارد که مزایده به روش حراج‌های جدید انجام بگیرد.
بازار سرمایه‌ای با P/ E پایین و بازدهی بالا
در ادامه جانشین رئیس سازمان در امور بین‌الملل به تشریح ساختار بازار سرمایه ایران پرداخت و اظهار کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار به‌عنوان یک نهاد قانون‌گذار و سیاست‌گذار در بازار سرمایه، در راس نهادهای فعال در این بازار قرار گرفته و وظیفه تعیین خط‌مشی و سیاست‌ها را بر عهده دارد.بهادر بیژنی ادامه داد: در بازار سرمایه ایران ۴۶ صنعت مختلف فعالیت می‌کنند که ۳۲۷ شرکت پذیرفته شده از این صنایع در بورس تهران وجود دارند و ۹۵ شرکت در فرابورس فعال هستند.وی در ادامه با تاکید بر اهمیت عرضه‌های اولیه در گسترش بازار سرمایه عنوان کرد: بورس تهران در سال ۲۰۱۵ میلادی سه عرضه اولیه را تجربه کرد. در سال ۲۰۱۶ میلادی نیز سه شرکت دیگر عرضه اولیه خود را در این بازار انجام دادند. این در حالی است که از ابتدای سال تاکنون چهار عرضه اولیه در این بازار صورت گرفته است.بیژنی افزود: یکی از مشخصه‌های بارز بازار سرمایه ایران، P/ E کم و بازدهی بالا است. همچنین در این بازار، ابزارهای معاملاتی مبتنی بر شریعت نیز وجود دارد که در این بین ۵/ ۱۶ میلیارد دلار صکوک در سال ۲۰۱۱ میلادی منتشر شده است. ۵/ ۴ میلیارد دلار صندوق با درآمد ثابت داریم و ۸/ ۸ میلیون دلار صکوک مبتنی بر شریعت نیز در این بازار فعال است.
ارسال نظر