تشدید بحران در بازار نفت کوره

گروه بورس کالا - منیژه حیاتی:در پی تشدید قاچاق نفت کوره و تبدیل آن به قیر دمیده شده و نهایتا استفاده از این قیر بی‌کیفیت در واحدهای تولید عایق‌های رطوبتی تعدادی از فعالان و نمایندگان که در این صنعت فعالیت دارند، در نامه‌ای خطاب به مدیریت صنایع‌و‌معادن استان تهران، نسبت به گسترش این وضعیت در بازار هشدار داده و خواستار پیگیری جدی‌تر در این خصوص شدند.

به گفته این گروه، با توجه به اینکه سهمیه نفت کوره که از طرف شرکت نفت به کارخانه‌ها اختصاص می‌یابد بسیار بالا است،‌ بخش قابل‌توجهی از این کالا در حال حاضر توسط کارخانه‌های تولیدکننده عایق رطوبتی مصرف می‌شود که تعدادی از کارخانه‌های غیرمتعهد به اصول کاری ایزوگام، به دلیل بالا بودن قیمت قیر، نفت کوره مازاد بر مصرف را که با نرخ ۹۴ریال از سوی شرکت نفت عرضه می‌شود، به قیمت هر لیتر حدودا ۸۰۰ الی ۱۰۰۰ریال خریده و با کمی حرارت دادن و هوادهی با کمپرسور و جدا کردن مواد سبک، نفت کوره یارانه‌ای را به ماده‌ای شبیه به قیر تبدیل می‌کنند . این عده از عدم شناخت و آگاهی کامل عموم مردم سوءاستفاده کرده و شبه قیر فوق را به جای قیر ناب پالایشگاه در ایزوگام مورد استفاده قرار می‌دهند و با کیفیت بسیار پایین به فروش می‌رسانند.

به گفته یکی از تولیدکنندگان تولید عایق، این روش در حالی اتفاق افتاده که در سیستم شرکت نفت عنوانی به نام نفت کوره جهت تولید قیر دمیده وجود ندارد و صرفا جهت سوخت در کارخانه‌ها تعریف شده است.

اما در‌حال‌حاضر این کالا که می‌تواند با هزینه‌ای ناچیز به سایر مواد نفتی با ارزش ریالی بیشتری مانند وکیوم باتوم تبدیل شود، به جای قیر ۳۳۰۰ ریالی در ایزوگام‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نفوذ قیر قلابی به بازار آسفالت‌کاری

استفاده از قیر بی‌کیفیت حاصل از نفت کوره در واحدهای ایزوگام به شدت گسترش پیدا کرده، به طوری که گفته می‌شود در بیش از ۸۰درصد از واحدها استفاده می‌شود. در همین حال این کالا حتی در واحدهای آسفالت‌کاری نیز به کار گرفته شده است.

قاسم‌پور، یکی از مظروف‌کاران و خریداران قیر از بورس نیز با اشاره به این مساله می‌افزاید: در‌حال‌حاضر در بخش‌هایی همچون سلفچگان، گردنه تنباکویی (جاده خاوران) و در منطقه‌ای معروف به شورآباد واحدهای تولید قیر دمیده تبدیل نفت کوره به قیر را در پیش گرفته‌اند که عموما به جهت جلوگیری از دیده شدن دود حاصل از واحدها، در طول شب فعالیت می‌کنند.

به گفته وی، جلوگیری از شیوع بیشتر این وضعیت در بازار قیر وظیفه نهادهای بازرسی و کنترل به خصوص سازمان تعزیرات است. وی همچنین نسبت به قانونی شدن فعالیت واحدهای تولید قیر دمیده ابراز نگرانی کرد و خواستار نظارت بیشتر بر این مساله شد.

نفت کوره هنوز به بورس نرسیده

طی چند ماه اخیر همزمان با شدت گرفتن این مباحث در بازار قیر، پذیرش نفت کوره در بورس و شفافیت معاملات آن در این بازار مورد توجه قرار گرفت. به طوری که به گفته غفاری،مدیر تالار بورس کالا، جلسات و رایزنی‌ها جهت پذیرش این کالا به همراه وکیوم باتوم در بازار همچنان وجود دارد اما روز گذشته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران بار دیگر بر عدم عرضه نفت کوره در بورس تاکید کرد.

فرآورده‌های اصلی وارد بورس نمی‌شوند

نورالدین شهنازی‌زاده طی گفت‌و‌گویی با شانا گفت: در شرایط کنونی بعید به نظر می‌رسد پنج فرآورده نفتی و پالایشگاهی اصلی را در بازار بورس نفت عرضه و معامله کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌ها‌ی نفتی درباره ورود فرآورده‌ها‌ی نفتی و پالایشگاهی به رینگ‌‌های داخلی و صادراتی فاز اول بورس گفت: بر اساس مصوبه هیات وزیران تاکنون تنها فرآورده‌ها‌ی ویژه مانند قیر در بورس کالاعرضه و معامله شده‌اند، اما در باره ورود سایر فرآورده‌ها‌ی اصلی تصمیم‌‌گیری نشده است.

سیدنورالدین شهنازی‌زاده افزود: پنج فرآورده اصلی مصرف روزانه مردم از جمله فرآورده‌ها‌یی هستند که وارد بورس کالا نشده و بعید به نظر می‌رسد این فرآورده‌ها‌ را وارد بورس کنیم.

مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌ها‌ی نفتی ایران، قیر، نفتا و وکیوم باتوم (ماده اصلی قیرسازی) را از جمله محصولات عرضه شده در بورس کالا خواند و گفت: به جز فرآورده‌ها‌یی که اکنون وارد بورس شده اند، سایر فرآورده‌ها‌، محصولات اصلی محسوب شده و در شرایط کنونی وارد بورس نخواهند شد.

مهدی کرباسیان، رییس هیات‌مدیره بورس نفت ایران، پیش از این خبر داده بود که از مهندس شهنازی‌زاده، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌ها‌ی نفتی ایران درخواست شده تا دستورهای لازم برای ورود سایر محصولات نفتی به بورس را صادر کنند که این امر هنوز محقق نشده است.