ثبات نسبی بازار ارز موجب کاهش حجم معاملات پتروشیمیها شد
فروکش‌کردن هیجان در تالار نقرهای
درواقع، توقف ارز آزاد در کانال 35هزارتومانی موجب کاهش خریدهای هیجانی در این بازار شد. حجم معاملات نسبت به هفته گذشته کمی کمتر شده است؛ اما همچنان این بازار به‌‌‌دلیل انتظارات تورمی و احتمال جهش ارزی از رونق زیادی برخوردار است. سکون بازار ارز در هفته‌‌‌ای که گذشت از التهابات معاملات در بازار پتروشیمی کاست. طی هفته‌‌‌های قبل به‌‌‌دلیل رشد بی‌‌‌محابای بهای ارز در بازار آزاد، خریداران نیز اقدام به خریدهای هیجانی در رینگ داخلی پتروشیمی کردند؛ اما ثبات نرخ آزاد ارز در کانال 35هزار تومانی موجب شد تا حجم معاملات کمی کاهش یابد. هفته گذشته بورس‌کالا میزبان عرضه 128هزار و 848تن محصول پتروشیمی بود و طی آن حدود 112هزار و 433تن کالا معامله شد. البته بازار داخلی همچنان نسبت به معاملات جهانی که با رکود و عدم‌استقبال مشتریان مواجه است، در رونق به‌‌‌سر می‌‌‌برد؛ اما نمی‌توان رونق بازار داخلی را به رشد صنعت و جهش تولید نسبت داد.
درواقع مثبت بودن انتظارات تورمی و احتمال جهش‌‌‌های ارزی در آینده خریداران را ترغیب کرده است تا میزان نقدینگی را بسیار کاهش داده و هرگونه موجودی اضافی را به کالای سرمایه‌‌‌ای تبدیل کنند. این عمل نیز تنها موجب می‌شود تا تولیدکننده در آینده با ضررهای بیشتری مواجه نشود و در عمل کمکی به وی برای رونق صنعت نمی‌کند. درست است که بهای محصولات پتروشیمی با بهای نیمایی ارز قیمت‌گذاری می‌شود؛ اما بهای نیمایی ارز تابع نرخ آزاد ارز و در طول سال‌جاری همواره با رشد آرام اما پیوسته در حال افزایش بوده است. البته همان‌طور که اشاره شد، سکون ارزی در هفته گذشته کمی از حجم تقاضا کاست.
اما این نوسانات موقتی بوده و ذهنیت حاکم بر بازار در ماه‌های اخیر همواره به صورت زیر بوده است؛ به دلیل افزایش نرخ ارز، قیمت کالا‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و خدمات همواره در حال افزایش است و با وجود افت نرخ‌های جهانی، رشد ارزی اجازه کاهش قیمت را در بازار داخلی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. به همین دلیل باوجود جو رکودی حاکم بر دنیا، ذهنیت خریداران داخلی همواره افزایشی است. در زیرگروه پلیمری‌‌‌ها خریداران با کاهش حدود 10درصدی نسبت به مدت مشابه هفته قبل، حدود 133هزار تن تقاضا را به‌‌‌ثبت رساندند. این میزان کمتر از هفته گذشته است؛ اما بررسی معاملات نشان می‌دهد که جزو بیشترین حجم‌های تقاضا در سال‌جاری است.
اعلام ترکیبی قیمت‌های پایه
قیمت‌های پایه اعلام‌شده از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی برای هفته منتهی به 6آذر برای عرضه مواد اولیه پتروشیمی در بورس‌کالا نیز همچون هفته گذشته ترکیبی از قیمت‌های افزایشی و کاهشی بود. البته در این جدول قیمتی وزن افزایشی‌‌‌ها بیشتر و نسبت قیمت‌های کاهشی در مقایسه با افزایشی‌‌‌ها کمتر بود. نرخ نیمایی ارز محاسبه‌شده در این قیمت‌ها نیز برابر با 27هزار و 711تومان اعلام شد که نسبت به هفته قبل حدود 6/ 0درصد افزایش داشت. در قیمت‌های پایه جدید و زیرگروه شیمیایی‌‌‌ها دی‌اتیلین گلایکول با 7درصد و استایرن‌مونومر با 4درصد افزایش قیمت در گروه افزایشی‌‌‌ها قرار داشتند. اوره پریل و اوره گرانوله هم به ترتیب با بیش از 4 و 3درصد کاهش قیمت در گروه کاهشی‌‌‌ها قرار گرفتند.
تامین مازاد نفت پالایشگاه‌‌‌های اروپایی
نفت به‌عنوان یکی از خوراک‌‌‌های پالایشگاه‌‌‌های پتروشیمی شناخته می‌شود و بازار آن ارتباط تنگاتنگی با بازار محصولات پتروشیمی دارد. بهای نفت خام تگزاس در روزهای اخیر با کاهش 4درصدی به 80دلار به‌ازای هر بشکه رسید. این سطح قیمتی از ابتدای سال و پیش از وقوع بحران انرژی تنها یک‌بار مشاهده شده است. باوجود اینکه همچنان عرضه به میزان کافی تقویت نشده است؛ اما تقاضای ضعیف حتی بر این میزان عرضه نیز غلبه کرد.
ظهور دوباره سویه‌‌‌های جدید کرونا امیدها به بازگشایی صنایع را کاهش داد و تقاضا را نیز نزولی کرد. همچنین نگرانی از تداوم سیاست‌‌‌های انقباضی پولی موجب واهمه سرمایه‌گذاران از رکود شده است. از طرفی خبرها حاکی از آن است که تامین نفت پالایشگاه‌‌‌های اروپایی بیش از حد نیاز صورت گرفته و هنوز کمبود عرضه پیش‌بینی‌شده که با ممنوعیت نفت روسیه پیش خواهد آمد، اتفاق نیفتاده است. در یک هفته گذشته اختلاف قیمت معاملات فوری و آتی نفت برنت، کاهش قابل‌توجهی پیدا کرد که نشان‌دهنده عرضه بهتر در بازارهای فیزیکی و کاهش نگرانی‌ها نسبت به تحریم اتحادیه اروپا علیه نفت روسیه است.
معامله‌‌‌گران به توانایی اروپا برای تامین نفت از خاورمیانه، آمریکا و آمریکای لاتین به‌منظور حذف نفت روسیه و تقاضای کمتر آسیا برای نفت به دلیل کندی اقتصادی و افزایش استفاده از نفت روسیه، به عنوان عامل کاهش اختلاف معاملات نقدی و آتی اشاره کردند. نفت برنت هفته گذشته حدود 7درصد کاهش یافت که دومین کاهش هفتگی متوالی این قیمت پایه در بازار جهانی بود. یک معامله‌‌‌گر اروپایی با بیان اینکه نفت زیادی وجود دارد، گفت که به نظر می‌رسد پالایشگاه‌‌‌های اروپایی در نوامبر و دسامبر به دلیل ترس از کمبود عرضه، بیش از حد نفت خریداری کردند. اعتصاب و تعمیرات و نگهداری در پالایشگاه‌‌‌های فرانسه هم در ایجاد مازاد عرضه نقش داشت. از پنجم دسامبر اتحادیه اروپا واردات نفت روسیه و از پنجم فوریه واردات فرآورده‌‌‌های نفتی این کشور را ممنوع می‌کند. مکانیزم سقف قیمت گروه7 برای نفت روسیه هم از پنجم دسامبر اجرایی می‌شود.
