شاخص PMI چین بهبود یافت؛ اما شاخص PMI آمریکا تضعیف شد

سوخت‏‏‌گیری کامودیتی‏‏‌ها از تناقض داده‏‏‌ها

دنیای‌اقتصاد - راضیه احقاقی : شاخص‌‌‌های مدیران خرید تولیدی چین و ایالات‌متحده آمریکا برای ماه سپتامبر از رشد بهای کامودیتی‌‌‌ها با محوریت محصولات صنعتی حمایت کرد. برنامه کاهش تولید ۲میلیون بشکه‌‌‌ای نفت اوپک‌پلاس نیز پاس گل مهمی برای بازارهای کالایی بود. در حالی که شاخص مدیران خرید صنعتی چین فراتر از پیش‌بینی اقتصاددانان اعلام شد، شاخص مدیران خرید صنعتی آمریکا در نرخی کمتر از برآورد قرار گرفت. بهبود شاخص مدیران خرید صنعتی چین برای ماه سپتامبر امید به بازگشت بزرگ‌ترین اقتصاد کالامحور جهان به مسیر رشد را فراهم و از رشد بهای فلزات حمایت کرد. این در حالی بود که انتشار داده منفی از شاخص مدیران خرید تولیدی آمریکا با ایجاد امیدواری نسبت به عقب‌‌‌نشینی فدرال‌رزرو از سیاست انقباضی باعث شد تا شاخص دلار آمریکا تضعیف شود که این موضوع سیگنال مثبتی برای بازارهای کالایی به ارمغان آورد.

ارسال سیگنال همراستا از داده‌‌‌های خلاف جهت

فعالیت واحدهای تولیدی در چین ظرف ماه سپتامبر به‌‌‌طور غیرمنتظره‌‌‌ای افزایش یافت، به نحوی که داده‌‌‌های رسمی شاخص مدیران خرید برای ماه سپتامبر در نرخی بالاتر از ماه اوت و پیش‌بینی اقتصاددانان قرار گرفت. در حالی که داده‌‌‌های اقتصادی چین از بازگشت تولید به مسیر رشد در بزرگ‌ترین اقتصاد کالایی جهان خبر می‌‌‌داد، شاخص مدیران خرید آمریکا نزولی و کمتر از ماه‌‌‌های قبل اعلام شد. با وجود این، فعالان بازارهای کالایی، این دو داده خلاف جهت را به سود بازارهای کالایی تعبیر کردند و به این ترتیب انتشار آنها محرک رشد قیمتی در بازارهای کالایی بود.

شاخص قیمتی فلزات در بورس فلزات لندن، ظرف یک‌هفته منتهی به‌ روز جمعه هفتم اکتبر رشد 7/ 2درصدی داشت و به 3‌هزار و 652واحد رسید. افزایش این شاخص قیمتی، آن‌‌‌ هم در شرایطی که بازارهای چین به دلیل تعطیلات روز ملی این کشور ظرف یک‌هفته اخیر تعطیل بودند، برای فعالان بازار خبر خوبی است و نشان می‌دهد که امیدواری به بازارهای کالایی بازگشته است، به نحوی که حتی در نبود متقاضیان چینی در بازار نیز قیمت‌‌‌ اغلب محصولات صنعتی سودای افت را ندارد. ظرف یک‌هفته منتهی به ساعات ابتدایی بازگشایی بازارها در روز جمعه هفتم اکتبر، در معاملات آتی بورس شیکاگو (کامکس) بهای آلومینیوم صعود 6درصدی، نرخ روی افزایش 8/ 4درصدی و بهای نیکل رشد 9/ 1درصدی داشت.

بازگشت تولید چین به مسیر رونق

مقامات چینی ظرف ماه سپتامبر، محدودیت‌های سختگیرانه کرونایی را در برخی شهرهای بزرگ این کشور اعمال کردند. در عین حال در این ماه، از میزان صادرات کالاهای چینی به سایر نقاط دنیا کاسته شد که محدودیت کرونایی اعمال‌شده از سوی مقامات چینی و افت تقاضای جهانی متاثر از واهمه بروز رکود مهم‌ترین دلیل آن بود. با وجود این، داده‌‌‌های رسمی اداره ملی آمار چین نشان داد که اقتصاد این کشور پس از دوماه متوالی شرایط انقباضی به مسیر رشد بازگشت.

مطابق داده‌‌‌های رسمی اعلام‌شده، میزان شاخص مدیران خرید رسمی تولید چین برای ماه اوت 1/ 50واحد اعلام شد. نرخ 50 در شاخص مدیران خرید، حد رکود و رونق اقتصادی است و قرار گرفتن این شاخص در نرخی بالاتر از 50 واحد داده‌‌‌ای مثبت از بازگشت اقتصاد به مسیر رونق است. در حالی شاخص مدیران خرید در چین برای ماه سپتامبر بالاتر از 50واحد قرار گرفت که این شاخص در ماه اوت برابر 4/ 49واحد اعلام شده بود. اقتصاددانان شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز نیز رقم 5/ 49واحد را برای این شاخص پیش‌بینی کرده بودند.  ژائو چینگه، از اداره ملی آمار چین، سیاست‌‌‌های انبساطی و محرک‌‌‌های تزریق‌شده از سوی دولت چین و همچنین کاهش گرمای هوا ظرف ماه سپتامبر و در نتیجه کاهش قطعی تحمیلی برق صنایع را عامل بازگشت شاخص مدیران خرید به مرز توسعه خواند. داده‌های منتشرشده نشان داد که PMI برای بخش غیر‌تولیدی چین در ماه سپتامبر به 6/ 50واحد رسید که از 6/ 52واحد در ماه اوت کاهش داشت.

PMI آمریکا دلار را ترساند

این هفته داده‌‌‌های شاخص مدیران خرید صنعتی ایالات‌متحده آمریکا نیز اعلام شد؛ اما این داده برخلاف داده‌‌‌های چین کاهشی بود. میزان شاخص مدیران خرید صنعتی ایالات‌متحده آمریکا برای ماه سپتامبر از سوی موسسه مدیریت تامین، فعالیت‌‌‌های تولیدی ایالات متحده آمریکا (Institute for Supply Management- ISM ) برابر 9/ 50واحد اعلام شد، این در حالی بود که این داده برای ماه اوت برابر 8/ 52واحد بود و تحلیلگران شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز نیز رقم 2/ 52واحد را برای آن پیش‌بینی کرده بودند.

تضعیف شاخص مدیران خرید صنعتی ایالات‌متحده آمریکا برای ماه سپتامبر فراتر از پیش‌بینی باعث شد تا احتمال کاهش سیاست انقباضی از سوی فدرال‌رزرو مطرح شود و به این ترتیب دلار آمریکا جریان کاهش نرخ را به خود بگیرد. افزایش سومین مرحله پیاپی رشد 75واحدی در نرخ بهره آمریکا باعث شده بود تا ظرف روزهای گذشته شاخص دلار آمریکا به کانال 114واحدی که رکورد آن ظرف دودهه اخیر شکسته شد، صعود کند. در این شرایط احتمال افزایش 75واحد (75صدم درصد) دیگر در نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو برای ماه نوامبر نیز مطرح بود. اما انتشار داده منفی از شاخص مدیران خرید این کشور برای ماه سپتامبر باعث شد تا گمانه‌‌‌زنی‌‌‌هایی از عقب‌‌‌نشینی فدرال‌رزرو از تشدید سیاست انقباضی مطرح شود. این موضوع زمینه تضعیف شاخص دلار آمریکا را مطرح کرد، به نحوی که این شاخص به کمتر از 112واحد عقب نشست. عقبگرد شاخص دلار آمریکا و احتمال عقب‌‌‌نشینی فدرال‌رزرو از افزایش سیاست انقباضی، سیگنالی حمایتی برای بازار کالاهای پایه به همراه داشت.

چالش تصمیم‌گیری میان سیاستگذاران مالی اروپایی

وضعیت اقتصادی در اروپا همچنان چالش‌برانگیز است. گزارش  PMIتولیدی ماه سپتامبر در منطقه یورو نیز ظرف روزهای اخیر منتشر شد. مطابق این گزارش PMI صنعتی این منطقه به 4/ 48واحد عقب نشست که این رقم نسبت به PMI این منطقه در ماه اوت 2/ 1واحد کمتر بود. در عین حال اقتصاددان شرکت‌کننده در نظرسنجی رویترز نیز این داده را برابر 5/ 48واحد برآورد کرده بودند. کاهش ارزش یورو نسبت به دلار و افت شاخص مدیران خرید صنعتی که از آن به‌‌‌عنوان داده منعکس‌‌‌کننده رکود یا رونق یاد می‌کنند، سیاستگذاران اقتصادی اتحادیه اروپا را با چالش جدی در تصمیم‌گیری روبه‌رو می‌کند.  در این شرایط اتخاذ سیاست انقباضی از سوی بانک‌های مرکزی این منطقه ریسک فرو بردن اقتصاد به وضعیت رکود را به همراه دارد؛ اما عدم‌اتخاذ سیاست انقباضی سختگیرانه نیز باعث می‌شود یورو نسبت به دلار افت ارزش بیشتری داشته باشد که این موضوع نیز ریسکی جدی برای اقتصاد این منطقه تلقی می‌شود. افت ارزش یورو نسبت به دلار آمریکا باعث می‌شود تا هزینه واردات در این منطقه افزایش یابد.