نوسانات قیمتی، کمبود نقدینگی و افزایش هزینه از ثبات بازار کاسته است
تزلزل کالایی‌ها با ضرباهنگ تحولات جهانی
تاثیر نوسانات قیمتی بر بازار
نوسانات قیمتی ارزش مواد خام در جهان موجب شده است تا بازارهای کالایی در ماههای اخیر با بحران نقدینگی مواجه شوند. حال بازارها در تلاش برای بهبود این بحران هستند. حمله نظامی روسیه به اوکراین در ماههای اخیر سبب رخ‌دادن ارتعاشات قیمتی در بازارهای کالایی، اعم از گاز طبیعی، نفت‌خام و حتی فلزات پایه شده که در نتیجه کاهش چشمگیر حجم معاملات مواد خام در بازارهای کالایی را نیز به دنبال داشته است. میزان حجم معامله باز نفت نیز به کمترین سطح خود از ۲۰۱۵ تاکنون رسیده است. همچنین معاملات آتی گاز طبیعی، شکر و آلومینیوم در سطوح پایین‌‌‌تری نسبت به چند سال اخیر قرار دارند.
همچنین درنتیجه افزایش قیمت‌ها حتی در بازارهایی که به بهای نفت و گاز وابسته نیستند، تعداد قرارداد‌هایی که معامله‌‌‌گران می‌‌‌توانند انجام دهند محدودتر شده است؛ چرا که این قرارداد‌‌‌ها به‌‌‌دلیل افزایش قیمت‌ها به وثیقه‌‌‌های سنگین‌‌‌تری نیاز دارند. نوسانات قیمتی نیز ریسک معامله در بازارهای کالایی را بسیار افزایش داده است. رخداد‌‌‌های متفاوت در سال میلادی جاری همچون حمله روسیه به اوکراین، واکنش بانک‌های مرکزی به تورم افسارگسیخته و سیاست کووید-صفر چین، همگی دست به دست هم داده‌اند تا دوره‌‌‌ای از نوسانات شدید را در این بازارها رقم بزنند.
کاهش نقدینگی
حال به نظر میرسد، علاوه بر نوسانات قیمتی، بازارها با بحران کمبود نقدینگی نیز مواجه هستند. در بعضی بازارها دغدغه اصلی فصل جاری، کمبود جریان نقدینگی بوده است. عبدالعزیز بن‌سلمان، وزیر انرژی عربستان، معتقد است، کمبود نقدینگی از دلایل اصلی اوپک برای ناتوانی در افزایش حجم تولید نفت است. بیشترین آسیب از کمبود نقدینگی را معاملات انرژی و بازارهای نفت و گاز دیده‌‌‌اند، در حالی که نوسانات قیمتی تاثیر بیشتری بر بازارهای کالایی همچون فلزات و صنایع کشاورزی داشته است. گرگ نیومن، مدیر اجرایی گروه سرمایه‌گذاری اونیکس معتقد است، پولی که در بازار نفت وجود دارد مربوط به گذشته و مدت‌‌‌ها قبل از جنگ و وقوع بحران است. آنچه اکنون در بازار رخ می‌دهد، بیشتر نتیجه عدم‌اطمینان سرمایه‌گذاران به بازار است. در بازارهای دیگر، به‌خصوص بازار فلزات پایه، معامله‌‌‌گران با سیاست‌‌‌های تهاجمی بانک‌های مرکزی با محوریت فدرال‌رزرو نسبت به این بازارها بی‌‌‌رغبت شده و معتقدند ریسک معامله در آن بسیار افزایش یافته است.
بیم بازار از افزایش نرخ بهره
تقویت احتمال افزایش بیشتر نرخ بهره از سوی فدرال‌رزرو نیز همچنان بر کاهشی‌شدن بازارها موثر است. آمار تورم ماه اوت حاکی از آن است که نرخ تورم نقطه به نقطه در ایالات‌متحده از اوج آن در ماه ژوئیه فاصله گرفته است. گرچه تورم به میزان ۲/ ۰درصد کاهش یافته؛ اما از میزان پیش‌بینی‌شده آن که ۴/ ۰درصد بود، بسیار کمتر است. همچنین نرخ تورم هسته که میزان افزایش بهای انرژی و مواد غذایی را اندازه‌گیری می‌کند، نسبت به ماه ژوئیه افزایش چشمگیری داشته است. تحلیلگران معتقدند، این آمار و ارقام نیز فدرال‌رزرو را بیش از پیش مصمم خواهد کرد تا سیاست‌‌‌های پولی انقباضی شدید‌‌‌تری را برای مهار تورم در غرب در پیش بگیرد.
تقویت احتمال افزایش نرخ بهره تا ۷۵واحد دیگر توسط فدرال‌رزرو در جلسه آتی ماه سپتامبر نیز موجب کاهشی‌شدن بازارهای کالایی از جمله بازار فلز مس شده است. البته کاهش شاخص قیمت تولیدکننده برای دومین ماه متوالی به‌‌‌دلیل کاهش بهای بنزین نگرانی برای شکست در مهار تورم را کاهش داده است. این شاخص از مهم‌ترین معیارها برای پیش‌بینی تورم در آینده است. تورم کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه اوت نیز رکورد دیگری را ثبت کرد. نرخ تورم نقطه به نقطه برای ۱۹کشور عضو اتحادیه به ۱/ ۹درصد رسید و تورم ماهانه برای این ناحیه نیز ۶/ ۰درصد افزایش یافت. طبق اعلام اداره آمار اتحادیه اروپا، ۹۵/ ۳درصد افزایش تورم نقطه به نقطه به‌‌‌دلیل افزایش بی‌‌‌رویه هزینه‌‌‌های انرژی بوده است. همچنین کالاهای صنعتی بیش از ۵درصد افزایش قیمت نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته‌‌‌‌اند.
وضعیت نامناسب معاملات مقاطع فولادی
افزایش بی‌‌‌رویه بهای انرژی در اروپا، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان فولاد را نیز با بحران مواجه کرده است. همچنین بحران لجستیکی به‌‌‌دلیل کم‌‌‌آبی رودخانه‌‌‌ها نیز این وضعیت را تشدید کرده است. به عقیده فعالان بازار در این ناحیه، افزایش قیمت‌ها دور از انتظار نبوده است؛ اما تداوم سطح بالای قیمتی به کاهش منجر خواهد شد. کاهش تولید؛ افت تقاضا و افزایش هزینه‌‌‌ها را به تعادل خواهد رساند؛ اما موجب افزایش دوباره قیمت‌ها خواهد شد. فولادسازان اروپایی همچنان با تعطیلی کارخانه‌ها روبه‌رو خواهند بود که قیمت‌ها را افزایش می‌دهد و واردات را جذاب‌‌‌تر می‌کند؛ اگرچه باید دید با توجه به تعطیلی‌‌‌های گسترده سایر فعالیت‌های اقتصادی با نزدیک شدن به زمستان، آیا واردات ارزش این ریسک را دارد یا خیر.
البته به‌‌‌نظر میرسد بازار مقاطع در سایر نقاط جهان روندی متفاوت از روند قاره سبز را در پیش گرفته است. بازار جهانی مقاطع فولادی با روند صعودی افزایش قیمت تمام‌شده روبه‌‌‌روست و در حال حاضر در وضعیت بحرانی قرار دارد که مشخصه آن موجودی بالای انبار و تقاضای کمتر از حد انتظار است. همچنین انجمن تولیدکنندگان و عرضه‌‌‌کنندگان مقاطع معتقدند عدم‌اطمینان بیشتری در ماههای آینده در انتظار بازارهای جهانی است. به عقیده برخی تحلیلگران، بازارهای جهانی به‌‌‌شدت بی‌‌‌ثبات هستند؛ اما با وجود اینکه وضعیت بازار اروپا تیره و تار به‌‌‌نظر میرسد، اقداماتی که به‌تازگی اروپا در راستای مصرف بهینه انرژی اعلام کرده است، به کاهش این بحران کمک خواهد کرد.
