بازار مالی بورس‌کالا با چندگانگی قیمت‌ها روبهروست
تناقض ذهنیتها در بازار گواهی
خوش‌‌‌اقبالی معاملات طلای سرخ
ظرف روزهای سپری‌شده از هفته جاری، گواهی‌‌‌های کالایی زعفران در اغلب نمادها در مسیر رشد نرخ مستمر قدم برداشتند. افزایش قیمت گواهی‌‌‌های زعفران درحالی رقم خورد که ارز در بازار داخل در مسیر افت نرخ قدم برمی‌‌‌داشت، به این ترتیب سیگنال‌‌‌های ارزی بر این رشد قیمتی اثرگذار نبودند. در این شرایط، خروج سررسیدهای زعفران سال گذشته، اتمام فصل برداشت زعفران و مشخص‌شدن کاهش بیش از 50درصدی برداشت زعفران در سال‌جاری از مهم‌ترین دلایل اوج‌‌‌گیری بهای گواهی زعفران بودند.
افزایش شکاف قیمتی میان گواهی سکه و نرخ فیزیکی
بهای سکه در بازار فیزیکی و بازار گواهی کالایی بورس‌کالای ایران ظرف روزهای اخیر نوسان محدودی داشت. بلاتکلیفی معامله‌‌‌گران از آینده بازار ارز داخل باعث شده تا نوسان در این بازار محدود شود. درواقع محدودیت نوسان نرخ در این بازار بیانگر تردید فعالان این بازارها از آینده قیمتی آن است. در این شرایط چشم‌‌‌انتظاری نسبت به دور جدید مذاکرات احیای برجام مهم‌ترین دلیل تردید معامله‌‌‌گران در این بازار بود.
مقایسه نوسان نرخ سکه در بازار فیزیکی و گواهی حاکی از قوی‌‌‌تر بودن ذهنیت کاهشی میان معامله‌‌‌گران بازار گواهی است. در حالی که پس از روز ابتدایی دی‌ماه، میانگین نرخ گواهی‌‌‌های سکه در بازار فیزیکی بورس‌کالا در کانال 120هزار تومانی نوسان دارد، بهای سکه در بازار فیزیکی در کانال 13میلیون تومانی نوسان می‌کند.
به شکل بنیادی، ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر 01/ 0 ارزش نرخ معامله (میانگین قیمت خرید و فروش روز) سکه در بازار فیزیکی است. البته ذهنیت خریداران و فروشندگان می‌‌‌تواند قیمت‌ها را در این بازار، در نرخی بالاتر یا پایین‌‌‌تر از ارزش بنیادی آن قرار دهد. ظرف دو هفته اخیر، میانگین نرخ فروش هر گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا حدود یک تا 8/ 1درصد کمتر از ارزش بنیادی آن بود. فاصله منفی میان نرخ هر گواهی سکه با ارزش بنیادی آن را می‌‌‌توان بیانگر انتظار فعالان این بازار از تعدیل نرخ آن تعبیر کرد. این فاصله قیمتی در روزهای ابتدایی هفته افزایش داشت و در زمان تنظیم این گزارش به 9/ 1درصد رسید. به این ترتیب همچنان نرخ سکه در بازار فیزیکی بر حفظ کانال 13میلیون تومانی اصرار دارد. معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا از روند قیمتی گواهی سکه انتظار دیگری دارند و منتظر عقب‌‌‌نشینی قیمتی هستند. خرید گواهی سکه با نرخی کمتر از ارزش بنیادی آن بیانگر منفی‌‌‌شدن انتظارات فعالان این بازار است.
در شرایطی که تعدیل نرخ ارز در بازار داخل سیگنالی در جهت تضعیف نرخ سکه به شکل فیزیکی و گواهی در بازارهای کشور بود، رشد بهای طلا در بازارهای جهانی ظرف روزهای پایانی سال 2021 در مقابل این داده منفی قرار گرفت و زمینه افزایش قیمت آن را فراهم کرد.
طلا ظرف هفته پایانی سال 2021 به کانال 1800دلاری در هر اونس صعود کرد. بسیاری از تحلیلگران بازار طلا انتظار دارند که طلا در سال ۲۰۲۲ همچنان در مسیر صعودی بماند. طلا ظرف هفته‌‌‌های پایانی سال 2021 چند مرتبه توانست به کانال 1800دلاری صعود کند، اما نوسان این فلز گرانبها در این کانال قیمتی چندان طولانی نشد. در حالی که سال 2021 زمان اوج‌‌‌گیری بازارهای مالی و کالایی دنیا بود، طلا از این رالی صعود جا ماند و نه‌‌‌تنها نتوانست مجددا به اوج تاریخی خود که در سال 2020 محقق شده بود برسد؛ بلکه در اغلب روزهای سال 2021 نیز در زیر محدوده 1700دلار در هر اونس مورد معامله قرار گرفت. در حالی سال 2021 روزهای خوش‌‌‌اقبالی فلز گرانبها نبود که ظرف این سال دنیا با رکوردشکنی تورم روبه‌‌‌رو شده بود و انتظار می‌‌‌رفت با توجه به جایگاه طلا به‌‌‌عنوان دارایی امن، اوج‌‌‌گیری تورم به رشد بهای طلا منجر شود. با وجود این، افزایش اقبال سرمایه‌گذاران به دارایی‌‌‌های دیجیتال به کاهش تقاضا برای فلز تاریخی گرانبها منجر شد و طلا از رالی صعود در سال 2021 جا ماند. با این حال، اغلب تحلیلگران بر این باورند که زمینه تثبیت نرخ طلا در کانال 1800دلاری ظرف سال 2022 مهیاست. بالا ماندن تورم جهانی با وجود آغاز سیاست‌‌‌های انقباضی، عدم‌صعود نرخ ظرف سال 2021، احتمال بروز تنش‌‌‌های جدید ژئوپلیتیک و گسترش سویه‌‌‌های جدید کرونا می‌‌‌تواند به تقویت نرخ طلا در بازارهای جهانی ظرف سال جاری میلادی منجر شود و از این منظر زمینه رشد قیمتی در این بخش را فراهم کند.
صف خرید در جدیدترین محصول کشاورزی پذیرفته‌شده در بورس
نخود، جدیدترین محصول راه‌‌‌یافته به بازار گواهی سپرده کالایی بورس‌کالای ایران است. انبار و نماد گواهی سپرده کالایی در تاریخ ۵ دی‌ماه گشایش یافت. از جمله مزایای بازار گواهی‌‌‌های کالایی تعریف آن روی محصولات کشاورزی است.
تعریف گواهی کالایی روی محصولات کشاورزی ایجاد بازاری برای شفافیت نرخ محصولات کشاورزی و کاهش واسطه‌‌‌هاست و در عین حال که از این منظر زمینه سود کشاورز را تامین می‌کند، با در اختیار قرار دادن محصول استاندارد اطمینان خاطر خریدار را فراهم می‌کند. البته واقعیت این است که جذابیت بازار نخود به حدی نیست که بتوان این بازار را محلی برای جذب نقدینگی سرگردان به حساب آورد. مهم‌ترین مزیت راه‌‌‌اندازی این بازار ایجاد شاخص قیمتی برای محصولات کشاورزی، امکانی برای تامین مالی کشاورزان، امنیت مالی در معاملات و تسویه و تحویل محصول با استاندارد مطلوب به خریدار است. ظرف روزهای گذشته و پس از بازگشایی نماد گواهی نخود روزانه 5درصد رقابت قیمتی در معاملات این محصول انجام شده است.
