هفته گذشته با رشد حجم معاملات روبهرو بودیم
کامیابی پلیمرها در پایان تابستان
افزایش حجم معاملات پلیمرها از مسیر رشد تقاضا
پلیمرهای بورس کالا هفته گذشته در حالی مورد دادوستد قرار گرفتند که شاهد رشد حجم معاملات از مسیر افزایش تقاضای واردشده به این بازار بودیم. به عبارت دقیق‌‌‌تر، بازار محصولات پلیمری هفته گذشته با صعود 21درصدی تقاضا و رشد حجم معاملات همراه بود که حمایت نهادهای تصمیم‌‌‌ساز از رشد حجم تقاضا با محوریت سهمیه‌‌‌بندی بهین‌‌‌یابی، موجب شد فضا برای ورود خریداران بیش از پیش فراهم شود. این درحالی است که رشد تقاضای موجود نشان می‌دهد، بازبینی امکان خرید در زمان رکود در بازارهای کالایی می‌تواند محرک موثری برای حمایت از حجم معاملات در بازار محصولات پتروشیمیایی باشد. این داده، فضا را برای حمایت واقعی از حجم تولید در بازارها با محوریت پلیمرها فراهم می‌کند، آن هم در وضعیتی که پتانسیل التهاب کاهش یافته است. از سوی دیگر، وضعیت عمومی عرضه‌‌‌ها برای رشد حجم معاملات کافی بود که خروجی آن افزایش مجموع حجم دادوستد پلیمرها در تالار فیزیکی بورس کالای ایران محسوب می‌شود.
هفته گذشته به میزان 93هزار و 96تن مواد اولیه پلیمری در تالار فیزیکی بورس کالای ایران عرضه شد که این مقدار عرضه، کاهش محدود 2/ 2درصدی نسبت به هفته ماقبل داشت. میزان عرضه محصولات پلیمری در بورس کالای ایران طی هفته‌‌‌های اخیر روند کاهشی را نشان می‌دهد، اما هنوز هم میزان عرضه‌‌‌ها، بالاتر از متوسط عرضه‌‌‌های هفتگی سال‌جاری ارزیابی می‌شود. بنابراین هنوز هم سطوح عرضه فعلی در کنار حمایت تقاضا، پتانسیل رشد حجم معاملات را در بر دارد. گواه این ادعا نیز رخدادهای معاملاتی هفته گذشته است که با رشد میزان تقاضا در بازار، حجم معاملات به میزان 12درصد افزایش یافت. به عبارت دقیق‌‌‌تر، هفته گذشته به میزان 106هزار و 57تن تقاضا در برابر عرضه پلیمرها به ثبت رسید که ثمره تقابل این دو نیروی حیاتی معاملات، دادوستد 76هزار و 595تن ماده اولیه پیلمری بود. نرخ‌های پایه اعلامی در هفته ماقبل با اهرم قیمت‌های جهانی ترکیبی از افزایش و کاهش را داشت، اما نمی‌توان از ذهنیت افزایشی اهالی بازار برای نرخ‌های پایه در هفته گذشته، همچون محرکی اثرگذار بر ارتقای سطح دادوستد پلیمرها صحبت کرد؛ چرا که از میان دو اهرم اصلی تعیین‌کننده نرخ پایه، یعنی متوسط هفتگی بهای نیمایی دلار و قیمت‌های جهانی، تحرکات جدی قیمتی در بهای ارز آزاد و نیمایی طی هفته گذشته دیده نشد و به‌رغم صعود بهای نفت در این مدت، تاثیرپذیری قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمیایی از افزایش بهای نفت خام منطقی است، اما با یک وقفه قابل پذیرش است. در هر حال بازارهای جهانی هم افزایشی شده‌‌‌اند.
مخابره سیگنال صعودی از بازارهای جهانی
به طور کلی می‌توان بیان کرد، روند کلی در بازار جهانی محصولات پتروشیمیایی هنوز افزایشی ارزیابی می‌شود که این سیگنال در وضعیتی که بهای نفت خام به سقف خود رسیده، همچنین فضا برای استمرار رشد آن نسبتا مهیاست و می‌تواند از لحاظ روانی و فنی محرک مضاعفی برای بازار و رشد قیمت‌های جهانی باشد.
توفان آیدا سواحل خلیج مکزیک را دچار آسیب جدی کرده است، از این رو قیمت نفت برنت در معاملات هفته گذشته بازارهای جهانی با صعود همراه بود. در جریان معاملات آخرین روز معاملاتی هفته گذشته یعنی 24 سپتامبر، هر بشکه نفت خام برنت با قیمت 78 دلار و 9 سنت معامله شد که بیشترین مقدار از اکتبر 2018 تاکنون به شمار می‌رود. برایند تکانه‌‌‌های قیمتی نفت برنت نشان می‌دهد که در ماه گذشته رشد بهای نفت خام بالغ بر 8درصد بوده و هفته گذشته 65/ 3درصد افزایش بها را تجربه کرده است. اختلال در تولید نفت سواحل خلیج مکزیک به دنبال توفان آیدا و سایر توفان‌‌‌های اخیر در آمریکا، ذخایر نفت این کشور را کاهش داده است. داده‌‌‌های منتشرشده از سوی اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA) نشان می‌دهد که طی هفته گذشته 5/ 3 میلیون بشکه از میزان ذخایر نفت این کشور کاهش یافته و میزان این ذخایر در حال حاضر به 414میلیون بشکه رسیده که کمترین مقدار از اکتبر 2018 تاکنون است.
بعید نیست با رشد بهای نفت خام شاهد استمرار روند صعودی قیمت‌ها در بازارهای جهانی باشیم که به معنی ثبت رکوردهای جدید قیمتی خواهد بود. به احتمال قوی با توجه به رشد محدود بهای نیمایی ارز و افزایش قیمت‌های جهانی رشد نرخ‌های پایه محصولات پلیمری و شیمیایی در برخی از گریدها چندان دور از ذهن نیست؛ اگرچه تا زمان اعلام رسمی قیمت‌ها نمی‌توان اظهارنظر قاطعی کرد. در هر حال بازار محصولات پتروشیمیایی در بورس کالا نسبت زمانی به که شاهد رشد روزشمار بهای ارز بودیم، از تعادل نسبی برخوردار شده است؛ شاید بتوان از نام رکود در این بازار استفاده کرد. در این شرایط که جذابیت خرید حداکثری مواد اولیه کاهش یافته و شاهد رشد مستمر قیمت‌های پایه هستیم، شاید داده‌‌‌های جذابی برای حمایت از بازار نباشد.
افت محدود معاملات شیمیایی‌های بورس کالا
هر سه داده حیاتی معاملات مواد اولیه شیمیایی بورس کالا طی هفته گذشته به میزان محدودی کاهش داشت. در هفته گذشته به میزان 41هزار و 999تن انواع محصولات شیمیایی در تالار فیزیکی بورس کالای ایران عرضه شد که نسبت به عرضه هفته ماقبل آن، نزدیک به 3درصد کاهش داشت. در برابر این میزان عرضه، تقاضایی به اندازه 38هزار و 175تن شکل گرفت که از افت 2درصدی حکایت دارد. بنابراین حجم معاملات از هر دو مسیر افت عرضه و تقاضا در کنار هم با کاهش 6درصدی همراه شد و در نهایت با معامله 78 درصد از عرضه‌‌‌های هفته گذشته، حجم معاملات را در کانال 32هزار و 836 تن به ثبت رساند.
