بازارهای کالایی در نوسان میان دادههای اقتصادی دو ابر قدرت دنیا
نقطه اثر تورم بر بازارهای کالایی
به عبارت سادهتر سیگنالهای افزایشی اگرچه جذاب و قدرتمند و با پشتوانه بنیادین در حال ایفای نقش سنتی خود در دوران پسارکود هستند ولی دادههای قدرتمندی ضمن انتقاد از این روند افزایشی، سعی در عقبنشینی قیمتها دارند. دولت چین با توجه به ریسک رشد تورم در این کشور، در برابر رشد قیمت موضعگیری کرده ولی چندان موفق نبوده است. این دوگانه به این معنی است که به این زودی نباید انتظار رشد مستمر و قدرتمند قیمتها را داشت و این روند ۴ماه اخیر در فراز و فرود نرخ باز هم ادامه دارد ولی دادههای افزایشی آن ضعیفتر از گذشته خواهد بود. این یعنی بازار فضای چندانی برای نوسان نرخ نداشته و افت مقطعی مثلا نزدیک به ۵ درصدی قیمتها دور از ذهن نخواهد بود. اما شواهد بنیادین در اقتصاد بازارها نیز اجازه سقوط آزاد نرخ را هم نخواهد داد گویی بازارها باید خود را با ارقام فعلی سازگار کنند تا زمان برای گام دوم رشد قیمتها فرا برسد. با توجه به تجربیات گذشته احتمالا شهریورماه (حتی اوایل آن) زمان قابل قبولی برای آغاز فاز بعدی رشد قیمتها خواهد بود، مگر آنکه اتفاقات جدیدی از جنس ویروسهای جهشیافته یا تغییرات عمیقتر در سیاستهای پولی – مالی آمریکا و چین رخ دهد.
سرعتگیر رشد قیمتها در چین
مهمترین اتفاقات روزهای اخیر در بازارهای جهانی به دادههای اقتصاد چین باز میگردد که تقریبا تمامی آنها نزولی ارزیابی شده اگرچه اندکی خوش بینی به رشد اقتصادی این کشور وجود دارد. هزینه بالای مواد اولیه در کنار اثرات شیوع ویروس کرونا دلتا دو دلیل اصلی این عقبگرد است آن هم در شرایطی که گسترش آن به سایر نقاط جهان هم بازارهای صادراتی چین را دستخوش تغییر کرده است. البته قیمت بالای مواد اولیه موجب شده تا دولت چین بخشی از ذخایر استراتژیک کالایی خود را آزاد کند ولی اثر قابلتوجهی بر قیمتها نداشت. البته رشد نسبی قیمتها در بازارهای کالایی در جهان اثربرجستهای بر تورم در چین بر جای نگذاشته حتی به صورت غیرمنتظره در ماه ژوئن شاهد کاهش تورم این کشور به 1/ 1درصد بودیم. این در حالی است که همین بازه زمانی تورم در آمریکا 4/ 5درصد بود. کاهش هزینه مواد غذایی در چین مهمترین دلیل برای افت تورم محسوب شد.
شواهد تورمی اقتصاد آمریکا
در آمریکا رشد بهای سوخت مهمترین سیگنال اثرگذار بر رشد تورم این کشور بود و به رغم پیشبینی 9/ 4درصدی تورم ماه ژوئن، این رقم 4/ 5 درصد مخابره شد که رشد بهای سوخت، مواد غذایی و افزایش نرخ در بازارهای کالایی در کنار رشد تقاضا از مهمترین دلایل این وضعیت بوده است. نکته جالب در آمریکا اینکه خودرو و کامیون دست دوم در این کشور در ماه گذشته ( در آمار تورم سالانه ) 2/ 45درصد رشد کرده گویی تمایل به خرید این خودروها افزایش جدی داشته است. این مطلب از دو چهره در بازار خودروی آمریکا حکایت دارد یکی آنکه تولید خودرو جوابگوی تقاضا نیست، دیگر اینکه قیمت بالا است همچنین ریسکهای جانبی موجب شده تا میل به خرید خودروی دست دوم افزایش یابد. همگی این موارد از بیم و امیدهای تورمی در این کشور حکایت دارد.
والاستریت ژورنال به نقل از نظرسنجیهای گسترده خود از اقتصاددانها عنوان میکند: باید منتظر تورم بالا و ماندگار در اقتصاد آمریکا باشیم که تا سال 2023 ادامه خواهد یافت و این یعنی به دورهای با بالاترین روند افزایشی تورم و بالاترین متوسط تورمی از سال 1993 تاکنون وارد شدهایم. این در حالی است که رقم تورم 4/ 5درصدی آمریکا بالاترین میزان از سال 2008 تاکنون است و شواهد احتمال افزایش این رقم و شکستهشدن این رکورد را مطرح میکند. نکته دیگر رشد پیشبینیها از افزایش تورم بین اقتصاددانهاست گویی تورم انتظاری ابتدا از بین اقتصاددانها آغاز شده است.
سیگنالهای پیچیده کالاییها
نفت با بزرگترین کاهش هفتگی از ماه مارس تاکنون به دلیل نگرانی از مازاد عرضه (oversupply) با توافق نصفه و نیمه عربستان و امارات روبهرو شده و همین مطلب موجب شد تا نفت برنت 4 درصد از رشد قیمتهای هفتگی خود را از دست بدهد. این در حالی است که خوشبینیهای جدید موجب شد تا اوایل روز جمعه شاهد تکانههای مثبت قیمتی در این بازار باشیم ولی از هم اکنون نمیتوان از یک روند صعودی جدید صحبت کرد بلکه تعدیل نسبی افت پیشین قیمتها بوده است.
زغالسنگ، سویا، نیکل و گندم از جمله کالاهایی هستند که در روزهای اخیر وارد یک فاز صعودی شده و گویی برندگان بازارهای کالایی را تشکیل میدهند. این تکانههای مثبت در کنار بالابودن قیمتها در بازارهای آلومینیوم و روی همچنین امیدواری به دورنمای بهای نفت خام همگی نشان میدهند که کالاییها به این سادگی حاضر به قبول افت نرخ در بازار نیستند و از هماکنون برخی محصولات شاخص خود را برای رکوردشکنیهای قیمتی آماده میکنند. بازارهای کالایی هنوز به آینده امیدوار هستند و موارد ذکر شده فوق را برای تحلیل دقیق باید در بستر هر بازار به صورت مشخص ارزیابی کرد. به صورت دقیقتر اگرچه کالاییها اغلب با یک روند مشابه نوسان میکنند ولی سرعتعمل بسیاری از آنها بیش از سایرین است مثلا رکوردشکنیهای مستمر زغال سنگ یا نیکل در کنار پتانسیلهای افزایش نرخ در بازارهای آلومینیوم، روی، نفت خام و بسیاری از محصولات کشاورزی به این معنی است که تبدیل شدن برخی از این بازارهای کالایی به لیدر قیمتی رخدادی دور از ذهن به شمار نمیآید. اما توجه به یک بازار خاص بدون در نظر گرفتن دادههای مشابه اثرگذار بر آن منطقی نبوده و باید ریسکهای آن را در نظر گرفت. با توجه به تمامی موارد فوق میتوان گفت که کف قیمتی کالاییها به نسبت شرایط مشابه چندان هم فاصلهای با ارقامی نزدیک به 5 درصد کمتر از رقمهای فعلی به صورت متوسط نداشته ولی انتظار برای جرقههای قیمتی را باید در نظر گرفت. رشد هزینه حمل و نقل هنوز ادامه دارد و در صورت تحریک مجدد بهای نفت، باز هم شاهد تزریق سیگنال افزایشی جدید به هزینه حمل دریایی و زمینی خواهیم بود.
برخی از مهمترین رخدادها در اقتصاد جهانی
رشد تورم در آمریکا با ثبت رقم ۴/ ۵ درصد بالاترین میزان از آگوست ۲۰۰۸ تاکنون است.
رشد ۹/ ۷ درصدی تولید ناخالص داخلی چین در سه ماه دوم سال ۲۰۲۱ که کمتر از حد انتظار بود.
رشد فصلی ۳/ ۱ درصدی تولید ناخالص داخلی چین در حالی که برآوردها از رشد ۲/ ۱درصدی حکایت داشت.
تولیدات صنعتی چین به کمترین رقم در ۶ ماه گذشته رسیده است.
کاهش رشد قیمت مسکن در چین به کمترین رقم در ۳ ماه گذشته.
دادههای انتظاری افزایشی در ارزش دو ارز مهم دلار و یوآن در بازارهای جهان.
رشد ۱/ ۰ درصدی نرخ بیکاری در آمریکا و رسیدن به ۹/ ۵ درصد در ماه ژوئن.
کاهش ۴ درصدی بهای نفت خام در هفته گذشته .
استمرار شیوع ویروس کرونا دلتا و افزایش تعداد مبتلایان در جهان.
ورود بازار محصولات کشاورزی به یک فاز افزایشی جدید با محوریت نوسان بهای غلات.