مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران در گفت‌وگو با پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: موضوع معاملات مسکن در بورس کالای ایران با دو ایده در حال پیشروی است. معاملات در بازارفیزیکی بورس کالای ایران نخستین روش در این رابطه است. بر این اساس، اموال مازاد دولت و بانک‌ها در بورس کالا عرضه می‌شوند. آخرین عرضه در این خصوص هم مربوط به وزارت دفاع و پشتیبانی‌های نیروهای مسلح بود که یک قطعه زمین مازاد خود را بر روی تابلوی بورس به فروش رساندند.

فلاح اضافه کرد: اما بحثی مهم‌تر از عرضه فیزیکی مسکن یا به عبارتی عرضه اموال فیزیکی غیرمنقول در بورس در حال پیگیری و عملیاتی شدن است و آن هم انتشار اوراق سلف استاندارد مسکن است.

وی تصریح کرد: پیش‌خرید مسکن، یکی از روش‌های خانه‌دار شدن است، اما در پیش‌خرید مسکن در بازار غیرمتشکل، مساله ریسک نکول سازنده همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی است که همیشه برای افرادی که اقدام به پیش‌خرید می‌کنند وجود دارد، به‌طوری که آنها همیشه نگران انجام تعهدات سازنده در سررسید و رسیدن به مسکن خود در زمان اعلامی هستند.

مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران تاکید کرد: درصدد هستیم در بازار سرمایه بستری فراهم کنیم تا متقاضیان بتوانند به راحتی مسکن پیش‌خرید کنند. در حال حاضر و در بازار آزاد آن‌قدر قیمت مسکن بالا رفته است که فراهم کردن مبلغ موردنیاز برای پیش‌خرید آن بسیار دشوار شده است.

فلاح افزود: اگر این امکان در بازار سرمایه به وجود بیاید که افراد بتوانند حتی به اندازه یک مترمربع و به میزان نقدینگی خود پیش‌خرید خانه انجام دهند تا بتوانند قدرت خرید پس‌انداز خود را نگه دارند؛ بنابراین اگر بتوانیم مسکن را به قطعات کوچک تبدیل کنیم و امکان فروش آن و نیز امکان انجام معاملات ثانویه را فراهم کنیم، کمک زیادی در این راستا خواهیم داشت.

وی توضیح داد: در این طرح بورس کالا به دنبال این است که بتواند مسکن را به شکل متری و در قالب اوراق سلف استانداردِ مسکن پیش‌فروش کند و این کار را در بستری که تضامین لازم از سازنده گرفته شود و خریدار با خیال راحت اقدام به خرید کند انجام دهد. همچنین، اگر در سررسید سازنده تعهدات خود را ایفا نکرد بتواند از سازنده خسارت بگیرد و ضرر احتمالیِ پیش‌خریدار را جبران کند.

فلاح اجرایی شدن این مدل را راهی برای توسعه سرمایه‌گذاری قابل اعتماد در حوزه مسکن دانست و افزود: به این ترتیب، سرمایه‌های خرد بازارسرمایه به سمت افزایش تولید و عرضه مسکن سوق پیدا می‌کند. افزایش تولید مسکن نیز تنها متغیری است که می‌تواند به مهار افزایش لجام‌گسیخته قیمت مسکن کمک کند.

وی اظهار امیدواری کرد که این ابزار در آینده نزدیک با همراهی سازمان بورس و اوراق بهادار و وزارت راه شهرسازی عملیاتی شود. این طرح با نظر موافق کمیته فقهی سازمان بورس همراه است و در حال حاضر در مرحله تدوین مقررات قرار دارد.