آینده بورسهای کالایی از مسیر «گواهی سپرده» میگذرد
مزایای این شیوه معاملاتی به شدت گسترده است و این گستردگی موجب شده تا سالها توسعه بازارهای رسمی کالایی از این مسیر عبور کند. به احتمال قوی باید دورنمای بازارهای رسمی در کشور همچون بورس کالای ایران را از دریچه معاملات گواهی سپرده کالایی رصد کرد. جواد فلاح، آینده بورس کالا را در برنامه تلویزیونی «به وقت تحلیل» در مسیر اوراق گواهی سپرده کالایی دانست و افزود: در این راه لازم است نظام تنظیم بازار بپذیرد که کشف نرخ بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا انجام میشود. در همین راستا اتحادیه اروپا بر اهمیت حرکت بورسهای کالایی به سمت ابزار گواهی سپرده کالایی تاکید کرده است؛ بنابراین اوراق گواهی سپرده کالایی از اهمیت زیادی در بازارهای فیزیکی برخوردار هستند. وی اضافه کرد: بورس کالای ما هم قطعا در این مسیر قرار خواهد گرفت. به نظر من نمیتوان مقابل کشف نرخ مبتنی بر تقاضا مقاومت کرد. اگر هم در کوتاهمدت از این مسیر منحرف شویم بهطور حتم در بلندمدت به این مسیر بازخواهیم گشت. در نظر داشته باشید که هر زمان با تنظیم بازار مواجه بودیم دچار شکست شدهایم. مدیر مطالعات اقتصادی و سنجش ریسک بورس کالای ایران ضمن تشریح مراحل سپرده کالایی گفت: نخستین گام در بحث گواهی سپرده کالایی بر «استانداردسازی» است. براین اساس تنها کالاهایی که امکان انبار شدن دارند و در صورت انبار شدن افت کیفی پیدا نمیکنند، میتوانند از این ابزار برای معاملات خود استفاده کنند. در این راستا از فواید مهم استانداردسازی کالاها برای ارائه گواهی سپرده کالایی، کمک به نگهداری کالا بهطور استاندارد و توسط کارشناسان متخصص است.
شورای عالی بورس و اوراق بهادار در تاریخ ۱۲ خرداد ۹۳ بر اساس بند ۲۴ ماده ۱ و بند ۴ ماده ۴ قانون بازار اوراق بهادار مصوب آذر ۱۳۸۴، «گواهی سپرده کالایی» را بهعنوان ابزار مالی قانون بازار اوراق بهادار شناسایی و تصویب کرد و مقرر شد دستورالعمل اجرایی معاملات این اوراق به تصویب هیات مدیره سازمان برسد و نسبت به اجرایی کردن آن از طریق بورسهای کالایی اقدام کند. «گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر میشود.» برخی از مزایای گواهی سپرده کالایی با استقرار نظام انبارداری و صدور گواهی سپرده کالایی شامل: امکان نقدینه کردن کالاهای راکد، کاهش هزینههای انبارداری و جابهجایی بین انبارها، مدیریت فاصله زمانی بین تولید و مصرف کالا توسط تولیدکننده، کمک به ثبات قیمتها، تامین مالی تولیدکنندگان در کوتاهترین زمان و کمترین هزینه و استانداردسازی کالاها است.