یک کارشناس بازار درخصوص این عرضه‌ها به «کالاخبر» گفت: در سال گذشته نیز از این قرارداد برای فروش قیر ۶۰۷۰ صادراتی استفاده شد و برای یک بازه حدود ۶ ماهه نیز انعقاد ۱۲ قرارداد کشف پریمیوم در بستر بورس کالای ایران انجام گرفت. با توجه به استقبالی که طی سال گذشته از سوی خریداران صورت گرفت، بنا بر شرایط حاکم بر بازار نفت و فرآورده‌ها و مشتقات نفتی تصمیم به فروش مجدد، در قالب قرارداد کشف پریمیوم این بار در تعداد بیشتری قرارداد صورت گرفت، به‌طوری که یکشنبه هفته آینده ۶۱ قرارداد برای انجام معامله از خردادماه تا اسفندماه امسال منعقد می‌شود.

  مزیت اول، برنامه‌ریزی تولید

سیروان امینی افزود: این معاملات مزیت‌های متعددی را برای خریدار و عرضه‌کننده در پی دارد، به‌طوری که در وهله اول، تولیدکننده عملا می‌تواند ریسک‌های ناشی از عدم توان تولید محصول که تحت تاثیر نبود تقاضا در آینده است را برای خود پوشش دهد و برای تولید آتی خود برنامه‌ریزی بهتری داشته باشد. چرا که در صنعت تولید فرآورده‌های نفتی و مشتقات آن به دلیل مشکلات مربوط به ذخیره‌سازی و نگهداری محصولات تولیدی، در صورت عدم برنامه‌ریزی برای تولید و فروش، مشکلاتی برای تولیدکننده به وجود می‌آید. این در حالی است که به کمک قرارداد کشف پریمیوم، تولیدکننده می‌تواند برای بازه‌های زمانی مختلف و براساس قراردادهای منعقد شده، اقدام به تولید کند.

  مزیت دوم، پوشش ریسک قیمتی

وی امکان پوشش ریسک ناشی از نوسان احتمالی قیمت‌ها را به‌عنوان مزیت دوم نام برد و اظهار کرد: در این نوع قراردادها آثار ناشی از تغییرات قیمتی محصولات متناسب با شرایط روز بازار، پوشش داده می‌شود.چراکه قیمت نهایی کالاها در این نوع قرارداد در زمان انجام معامله نهایی و قطعی می‌شود و در نتیجه خریدار و فروشنده نگرانی‌ای از بابت نوسان قیمت محصول موردنظر در آینده ندارند.

  مزیت سوم، تامین مالی

این کارگزار کالایی ضمن تاکید بر اینکه قرارداد کشف پریمیوم قدرت برنامه‌ریزی لازم برای تولید آتی را به خریدار و فروشنده کالا ارائه می‌کند، گفت: مزیت دیگر این قراردادها از جنبه تامین مالی است، چرا که خریدار بخش اندکی از وجه معامله را در زمان انعقاد قرارداد پرداخت می‌کند و تا موعد تحویل می‌تواند نسبت به تامین بقیه وجه معامله اقدام کند که این موضوع برای واحدهایی که با مشکل کمبود نقدینگی و سرمایه در گردش مواجه هستند، نکته حائز اهمیتی است.

وی ادامه داد: عرضه‌کننده هم می‌تواند براساس قراردادهایی که دارد، نسبت به تامین سرمایه در گردش مورد نیاز خود برای تولید اقدام کند، چرا که براساس این قراردادها می‌داند که در هر ماه از سال متعهد است چه حجمی از یک کالا را تولید کرده و به خریدار تحویل دهد. به این ترتیب، تولیدکننده می‌تواند محاسبه کند که براساس حجم فروش خود در قراردادهای منعقده، چه حجمی ورودی سرمایه داشته و با چه حجمی از هزینه و خروجی منابع مالی مواجه است؛ در نتیجه می‌تواند برای تامین سرمایه در گردش خود از طریق روش‌های مختلف تامین مالی، راحت‌تر برنامه‌ریزی کند.

  مزیت چهارم، توسعه ابزارهای مشتقه

سیروان امینی با اشاره به اینکه ایران یکی از عمده‌ترین تولیدکنندگان مشتقات و فرآورده‌های نفتی است، گفت: با توسعه ابزارهای مالی از جمله قرارداد کشف پریمیوم و نقش آن در معرفی و راه‌اندازی بازار مشتقه فرآورده‌های نفتی، ایران می‌تواند به‌عنوان یک شاخص تعیین قیمت در دنیا مطرح شود و اگر این توسعه با حضور دیگر تولیدکنندگان بزرگ کشورمان نیز اتفاق بیفتد، می‌توانیم معاملات آتی و سایر قراردادهای مشتقه را بر پایه این کالاها راه‌اندازی کنیم.

  مزیت پنجم، نظارت دقیق و شفافیت معاملات

این کارشناس بازار در بیان مزیت مهم دیگر این قراردادها گفت: با سازوکاری که در این معاملات تعبیه شده، بورس کالا در بخش نظارت بر اهلیت خریدار (در اختیار داشتن ویژگی‌های موردنیاز فنی و اقتصادی) و بازرسی مدارک و مستندات موجود زمان لازم را در اختیار دارد، چرا که بورس از امروز می‌داند که برای تاریخ مشخصی چه معاملاتی انجام می‌شود و می‌تواند شرایط خریدار و فروشنده را از حیث ضوابط و مقررات موجود بررسی کند. این در حالی است که در معاملات نقدی چنین زمانی برای بررسی و تایید صلاحیت و اهلیت خریدار و فروشنده وجود ندارد.

وی در خاتمه سخنان خود با پیش‌بینی اینکه این ابزار مالی جدید در بین صنایع و کالاهای مختلف پر کاربرد خواهد بود، اظهار کرد: قرارداد کشف پریمیوم می‌تواند برای کالاهای اساسی مختلف در بورس کالای ایران و محصولاتی همچون سنگ آهن و وکیوم باتوم مورد استفاده قرار گرفته و به رونق و توسعه معاملات بلندمدت در بورس کالای ایران و همچنین اثرگذاری مناسب در تولید کمک کند.