شیوع کرونا و اثرات آن در پساکرونا

هم‌اکنون دو رویکرد کلی در مورد جامعه در دوران پس از کرونا وجود دارد. یکی از این رویکردها این است که پس از اتمام نگرانی‌های ناشی از کرونا شرایط به حالت عادی برمی‌گردد و پیش‌بینی می‌شود که بازارها و صنایع به سرعت به حالت قبل بازگردند. با توجه با حجم بالای تزریق نقدینگی که برای مبارزه با این بیماری، توسط کشورها صورت گرفت و با تجربه‌ای که از رکود سال ۲۰۰۸ به‌دست آوردیم، انتظار می‌رود که بازارها به سرعت با تقاضای بالا مواجه شوند. مانند رکوردی که در سال ۲۰۱۱ رخ داد و بازارها با حجم تقاضای بسیار بالایی روبه‌رو شدند که محوریت آن هم در بازارهای صنعتی بوده است. رویکرد دیگر تغییر اساسی در شرایط و سبک زندگی مردم است و با توجه به اینکه این بیماری و تبعات آن فعلا در جوامع موجود است، تغییرات عمیقی در صنایع مختلف از جمله گردشگری، حمل‌و‌نقل به‌وجودآمده که سبب آسیب به این صنایع شده است و انتظار می‌رود که این آسیب در گام‌های بعدی فعالیت‌های خدماتی را تحت تاثیر قرار دهد.

نظرات کارشناسان مدعو اغلب حکایت از آن داشت که اثرات کرونا اگرچه تاکنون بسیار بزرگ بوده، ولی به معنی تغییری عمیق در کوتاه‌مدت و از این پس در بازارها نیست و آینده روشنی در پیش است.در این نشست علیرضا میربلوک دبیر و عضو هیات‌مدیره خانه صنعت و معدن استان تهران، فرید سماوات از کارشناسان صنعت پلاستیک و دکتر محسن هاشمی کارشناس مدیریت استراتژیک نظرات خود را در این خصوص بیان کردند. این نشست با همکاری مشترک «دنیای‌اقتصاد» و پایگاه اطلاع‌رسانی ویکی‌شیمی برگزار شد.

  دوران پسا کرونا؛ فصل تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها

در ابتدای این نشست علیرضا میربلوک گفت: در نگاه کلان تصور می‌شود که در کوتاه‌مدت کرونا باعث رکود می‌شود اما در دراز مدت رونق را به همراه دارد. شاید در موسسات خدماتی با رکود و افت مواجه شدیم، اما همچنان جریان اقتصادی ادامه دارد. تغییر مسیر فعالیت شرکت‌ها در این دوران بسیار مثبت بوده و کسانی که نوآوری و خلاقیت و همچنین واقعیت تغییر فاز در سمت و سوی تقاضای بازار را در کسب‌و‌کار خویش مورد توجه قرار دادند، پیروز این بحران بوده‌اند.

دبیر خانه صنعت و معدن استان تهران در ادامه عنوان کرد: (بدون احتساب درآمدهای حاصل از صادرات نفت خام) دولت در سال ۹۹ از درآمد بسیار بالایی نسبت به سال‌های اخیر برخوردار خواهد بود و فروش سهام شرکت‌های دولتی در بورس، سهام عدالت و شفافیت در حساب بانکی و تراکنش‌ها، سپس توسعه اقتصاد بدون نفت مواردی است که هم به درآمدزایی دولت و هم به توانمندی بیشتر مردم و تولیدات در بخش خصوصی واقعی منجر می‌شود. این وضعیت بیش از همه در صنایع تکمیلی در صنعت پتروشیمی نقش‌آفرین خواهد بود.

در مجموع علیرضا میربلوک به پایان این روزهای کرونایی خوش‌بین بود و آن را به‌عنوان یک کاتالیست برای تسریع توسعه اقتصادی کشور دانست و شفافیت مالی ایجاد شده را نقطه عطف این دوران نامید. همچنین وی اظهار کرد: (به نظر من) توسعه اقتصادی مقدم است و توسعه فرهنگی و اجتماعی مکمل آن است و در نتیجه مجموع این سه عنصر، توسعه سیاسی را رقم می‌زنند.

  توجه به بازیافت به جای محکوم کردن پلاستیک‌ها

در ادامه فرید سماوات گفت: در این سال‌ها کشور ما با اتفاقات هم‌تراز یا بدتر از کرونا درگیر بوده است. این امر باعث شده رفتار معقول‌تری نسبت به سایر کشورها از خود نشان دهیم. در زمینه سیستم درمانی نیز با توجه به همه مشکلات، عملکرد قابل قبولی داشته‌ایم.

از طرف دیگر درگیری کشورهایی که در این چند سال فشارهای زیادی بر ما اعمال داشته‌اند، فرصت مناسبی برای رشد ما فراهم کرده است.

کرونا تاثیرات مثبتی بر سیستم سلامت کشور داشته و باعث افزایش سطح سلامت و نوسازی بیمارستان‌ها شده است. از طرفی سطح آگاهی مردم و دولت نسبت به شرکت‌های دانش‌بنیان و فعالیت‌های آنها افزایش یافته است. اگر در این شرایط تحریم ۳۰ درصد از تولیدات هم واقعا دانش‌بنیان باشد قابل قبول است. در حقیقت تجربه کرونا به ما ثابت کرد که کشور باید در زمینه تولید؛ پویا باشد و فقط تکیه بر واردات از سایر کشورها نداشته باشد.

کرونا تاثیرات مثبت زیادی بر صنعت شیمیایی و پلاستیک داشته است. در صنعت پلاستیک مشاهده شد که به جای محکوم کردن همه جانبه‌ پلاستیک، باید به فکر افزایش و تقویت سیستم بازیافت کشور بود. در صنعت شیمیایی نیز بسیاری از مواد ساده‌ای که تماما وارداتی بوده‌اند، اکنون در حال بررسی و تحقیق است که در داخل کشور تولید شود. کرونا تاکنون به یک پوست‌اندازی جدی در صنعت پلاستیک بدل شده است.

  افزایش ظرفیت تاب‌آوری صنایع تکمیلی

دکتر محسن هاشمی عنوان کرد: کرونا تاثیرات منفی زیادی بر صنعت داشته اگرچه تاثیرات مثبت تکنولوژی بر زندگی مردم در این دوره نیز باید مورد بررسی قرار گیرد. از مهم‌ترین معضلات کرونایی می‌توان به فروپاشی تقاضا در کوتاه‌مدت اشاره کرد که شاهد آن بودیم. همچنین باید دانست که قوانین پس از کرونا تغییر خواهند کرد که باید به این اصلاحات مهم قانونی توجه شود.

مدت‌ها حرکت دنیا به سمت زنجیره تامین در ابعاد جهانی بوده و این همه‌گیری کرونا و بسته شدن مرزها باعث قطع شدن زنجیره تامین شده است. این امر ضربه زیادی به تجارت وارد کرده است و آغاز رکود اقتصادی دردناکی شده که تردید در جهانی‌سازی را به همراه داشته است. در حقیقت کشورهای زیادی شرکت‌ها و کارخانه‌های خود را در نقاط مختلف جهان برای استفاده از شرایط محیطی آن منطقه تاسیس کرده‌اند که به دلیل شیوع کرونا با مشکل رو‌به‌رو شده‌اند. کشور ما در این حوزه فعالیت کمتری داشته در نتیجه ضربه کمتری نیز متحمل شده است. او در ادامه به این مهم پرداخت که افزایش فضای عدم اطمینان در جامعه باعث سخت شدن تصمیم‌گیری‌ها می‌شود.

محسن هاشمی در ادامه عنوان کرد: باید در نظر گرفت که بحران‌ها وجود دارند و ممکن است ادامه داشته باشند. در نتیجه سازمان‌ها باید ظرفیت تاب‌آوری خود را افزایش دهند. در حقیقت تاب‌آوری به معنای تحمل شرایط و برگشتن به حالت قبل از بحران است. استرالیا و آمریکای شمالی که همواره درگیر بلایای طبیعی بوده‌اند، بیشتر از سایر نقاط در این زمینه فعالیت داشته‌اند. اروپا نیز چند سالی است که تاب‌آوری سازمان‌های خود را اندازه می‌گیرند و ما هم باید به این سمت حرکت کنیم.