«دنیای‌اقتصاد» براساس شواهد بازار بررسی کرد
دو سناریو برای فولاد
رشد قیمت آزاد دلار هم به قدری نبوده و نیست که از نرخ‌های فعلی حمایت کند، ولی در مورد دورنمای بازار نمی‌توان به صراحت چیزی گفت، زیرا تجربه نشان داده که بعد از شتاب‌گرفتن رشد قیمت‌ها و افزایش سریع نرخ، امکان تغییر فاز سریع‌تر قیمت‌ها نیز وجود دارد. از سوی دیگر بازار میلگرد به تازگی سقف چند هفته گذشته خود را به دست آورده است و هیچ بعید نیست که بتوان یک فاز جدید از رشد قیمت‌ها را ترسیم کرد یعنی پتانسیل رشد بیشتر نرخ هم باید درنظر گرفته شود. این دو سناریو ساده‌ترین احتمالات بازار است که البته همراه با جو روانی رشد قیمت‌ها ایفای نقش کرده و البته باید در کنار رشد بهای شمش فولادی در بورس‌کالا مورد بررسی قرار بگیرد.
جریان افزایشی قیمت‌ها برای بسیاری از معاملهگران عجیب است آن‌هم در شرایطی که دورنمای روشنی از این روند قیمتی ترسیم نمی‌شود. این روند افزایشی همگام با بالابودن موجودی انبارها و عدم دورنمای قدرتمند از رشد قیمت‌های جهانی نشان می‌دهد که بازار با چشم بسته درحال افزایش نرخ است آن هم در شرایطی که موجودی انبارهای داخلی بیش از نیاز واقعی در کشور است، ولی تا جایی که خریداران در بازار آزاد صف‌کشیده‌اند این روند افزایشی ادامه خواهد داشت. قیمت‌های میلگرد این بار از سقف روانی ۵ هزار تومانی عبور کرده است و شاید خریداران مصمم شده‌اند که این روند صعودی را تداوم بخشند، ولی در مورد آینده این بازار اظهارنظر قاطعی را شاهد نیستیم.
این بازی بازار چیزی بیش از یک قمار قیمتی نیست و به نظر نمی‌رسد عاقبت خوب و خوشی داشته باشد. هنوز معاملهگران به رشد قیمت ارز در بازار آزاد دل خوش کردهاند، ولی قطعیتی را نمی‌توان برای افزایش قیمت دلار در نظر گرفت. البته رشد بهای ارز در شرایط فعلی چندان دور از ذهن نیست، ولی توانمندی و هدف‌گذاری قیمتی بانک مرکزی هم در این موضوع به شدت موثر است. در این شرایط باید به دقت به رفتار معاملهگران و خریداران دقت کرد؛ آن‌هم در شرایطی که هیچ‌گاه و به هیچ‌وجه نمی‌توان گفت که در بازار داخلی کمبودی از عرضه میلگرد را شاهد باشیم. البته بازی این روزهای بازار یک بازی قدیمی است که در چند هفته گذشته یک‌بار تجربه شده و نتیجه خاصی در بر نداشته ولی در شرایط فعلی شاهد بازتعریف همین بازی قدیمی است و بسیاری از معاملهگران و سرمایه‌های سرگردان نیز دچار آن شده‌اند.
در گذشته عنوان شد که بازار فولاد یک بازار غیرقابل پیش‌بینی است و اگر به صراحت عنوان کنیم که بعد از بازار ارز و سکه سومین بازار داخلی از لحاظ پیچیدگی است اشتباه نخواهد بود. بازی اخیر یا همان رشد قیمت‌ها با ابزار تزریق پول سرگردان یا حتی مهاجرت نقدینگی باز هم خودنمایی می‌کند و این روند صعودی نرخ را رقم زده است.
برخی هم که تمایلی به خرید ارز و سکه ندارند ولی بی‌میل به استفاده از این نوسان قیمت‌ها نیستند از این شرایط استفاده کرده و اقدام به خرید کردهاند. اینکه بازار برای روزهای پایانی سال‌جاری با افزایش تقاضا و رشد قیمت‌ها روبه‌رو شود رخداد عجیبی نیست ولی از هم‌اکنون رشد تقاضا و افزایش نرخ اندکی عجیب به نظر می‌رسد، آن‌هم در شرایطی که قیمت‌های جهانی هم تمایل به کاهش پیدا کرده است. این روند قیمتی قطعا پابرجا نیست و اگر بازار بخواهد روال متعادل خود را در پیش بگیرد، به یک تعدیل نرخ برای تثبیت قیمت‌ها نیاز خواهد داشت.
این وضعیت در کنار معاملات میلگرد در بورس‌کالا خبر خوشی برای صاحبان کالا در بازار فولاد در بر ندارد آن‌هم در وضعیتی که تقاضای واقعی در داخل کشور تغییر خاصی را نشان نمی‌دهد. اینکه با کاهش موجودی انبارها در یک یا چند کالای خاص در بازار فولاد شاهد تجمیع تقاضا و مهاجرت نقدینگی باشیم، دلیل اصلی رشد قیمت‌هاست و البته معاملهگران حرفه‌ای‌تر اغلب از این آشفته‌بازار برای کسب درآمد استفاده کرده و تنها میل به نوسان‌گیری دارند.
این بازی اگرچه بیشتر در بازار سهام ایفای نقش کرده، ولی بازار فولاد هم پتانسیل‌های درآمدزایی خاص خود را به همراه دارد. در هر حال نوسان قیمت‌ها در بازار فولاد همه‌گیر شده و به بازار میلگرد هم رسیده و در شرایطی که رشد قیمت میلگرد را شاهد باشیم، این چرخه افزایش نرخ تداوم خواهد یافت. این بازی قیمتی البته به روزهای پایانی خود نزدیک می‌شود، ولی احتمال سقوط آزاد نرخ را به این زودی نمی‌توان اعلام کرد هرچند تعدیل قیمت‌ها تا تثبیت بازار دور از ذهن نخواهد بود.
تجربه نشان داده که هیجان بازار فولاد غالبا مقطعی است یعنی روند پرشتاب رشد قیمت‌ها سریع‌تر از حد انتظار متوقف شده ولی این بار شرایط بازار به‌گونه‌ای است که فضای بزرگی برای سقوط آزاد نرخ با جو روانی موجود ایجاد نشده است. در این وضعیت چند رخداد اثرگذاری برجسته‌تری دارد یکی تاثیر بازار فولاد از نوسان قیمت دلار و دیگری جو روانی حاکم بر جامعه یا بازارهای کالایی مشابه که هرکدام می‌تواند اثرگذاری خاص خود را در بر داشته باشد. این روندها البته به سرعت (به احتمال قوی) تغییر نخواهد کرد، بنابراین بازار فولاد هم تغییر فاز بزرگی را شاید شاهد نباشد. این ادعا به این معنی است که بازار فولاد به آرامی میل به ثبت نرخ پیدا می‌کند و این تعادل در شرایطی حاکم خواهد شد که از یکسو شاهد عدم رشد قیمت‌ها در بازار داخلی بوده و از سوی دیگر تعادل شکننده‌ای در بازار حاکم شود. حتی اگر قصد بازار حرکت به سمت رشد قیمت‌ها برای روزهای پایانی سال هم باشد الان زمان مناسبی برای تداوم رشد قیمت‌ها نیست هرچند روند صعودی بهای شمش در بورس‌کالا نسبتا ادامه دارد.
با توجه به این شرایط، شاید بهینه‌ترین حالت برای بازار یک استراحت مقطعی و کاهش نرخ‌های محدودی است که بتواند کالاهای موجود در انبارها را جایگزین کرده و با یک فاز افت نرخ، فضا را برای رشد قیمت‌های بعدی آماده کند. اینکه موجودی انبارها به قدری افزایش یافته که انتظار آن را نداشتیم هم جدی است و اگر به هر دلیل جو روانی اخیر تغییر کرده و به یک سمت خاص متمایل شود، بازی بازار هم تغییر خواهد کرد. رفتارهای قیمتی اخیر منطقی نیست اگرچه رشد بهای فولاد نسبتا فراگیر است و اکثر مصنوعات در این روند افزایشی حرکت کردهاند. این بازی چندان به درازا نخواهد کشید ولی یکی از بهترین سناریوها کاهش نرخ متعادل و تثبیت بازار است که شاید به رشد تقاضای داخلی هم منتهی شود. پیچیدگی‌های اوضاع فعلی را باید به ابهامات بازار فولاد افزود و شاید صبر و نظاره رخدادها گزینه‌ای منطقی‌تر باشد.
