اهمیت ایجاد رقابت در بازار

حمیدرضا فولادگر رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی مجلس درخصوص تنظیم بازار کالاهای اساسی به «ایرنا» گفت: نقطه ایده‌آل تنظیم بازار بدون شک فراهم کردن زمینه رقابت کامل در بازار است اما طی سال گذشته به دلیل التهاب‌هایی که به وجود آمد، کنترل‌هایی از قبیل احتساب قیمت کالاها بر حسب دلار ۴۲۰۰ تومانی برای جلوگیری از رشد قیمت‌ها ایجاد شد اما متاسفانه برخی از اقدامات صورت گرفته به نفع مردم و مصرف‌کنندگان مواد اولیه تمام نشد. این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: کنترل و درج قیمت‌های دستوری در اقتصاد مورد تایید مجلس نیست، اما به هر حال در شرایط‌ خاص اقداماتی در جهت حمایت از تولید انجام می‌شود که درصد موفقیت آن اقدامات باید به تجربه‌ای اثربخش در تصمیم‌گیری‌های بعدی تبدیل شود.

برای مثال سال گذشته با بازگشایی سقف رقابت قیمت کالاها در بورس کالا، شاهد تنظیم و بازگشت تعادل به قیمت‌ها بودیم که این امر نشان دهنده رسیدن عرضه و تقاضا به نقطه تعادلی در صورت برداشتن محدودیت‌ها از بازار است.  فولادگر با اشاره به شرایط خاص اقتصاد و تحریم‌های موجود ادامه داد: مسوولان باید در شرایط بحرانی به‌گونه‌ای تصمیم‌گیری کنند که مصرف‌کننده اصلی و مردم موردحمایت قرار گیرند نه اینکه با ایجاد محدودیت و قیمت‌های دستوری باعث به وجود آمدن رانت‌های قیمتی و بازار سیاه شوند. به گفته این نماینده مجلس، براساس تجربیات گذشته به هر میزان که قیمت کالاها را به دست بازار و عرضه و تقاضا واگذار کنیم، از رانت دوری کرده‌ایم که در این زمینه بورس کالا یک بستر شفاف برای کشف واقعی قیمت کالاهاست. رئیس کمیسیون ویژه حمایت از تولید ملی مجلس تصریح کرد: جایگاه بورس کالا در اقتصاد کشور از جهت ایجاد شفافیت معاملاتی و کشف واقعی و عادلانه قیمت‌ها اهمیت دارد و با استفاده بیشتر از ظرفیت‌های این بورس می‌توانیم در مسیر حمایت اصولی از تولیدکنندگان قدم برداریم.

بازار دونرخی یعنی تشکیل رانت

حمیدرضا گرمابی دیگر عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز در گفت‌وگو با «ایرنا» اظهار کرد: حلقه مفقوده ما در زنجیره مدیریت اقتصاد، شفافیت است به‌طوری‌که هرچقدر این حلقه را مستحکم‌تر و بزرگ‌تر داشته باشیم، سایر بخش‌های اقتصادی خودبه خود در مسیر درست و رفتارهای سالم قرار می‌گیرند. از این رو در بحث تنظیم بازار کالاهای اساسی نیز باید فعالیت تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان شفاف باشد تا مشکلی در زمینه تامین مواد اولیه به وجود نیاید.

گرمابی افزود: براساس رویدادهای ماه‌های اخیر، به نظر می‌رسد که بهترین روش برای نگه داشتن بازار در یک شرایط عادی و به دور از التهاب، نظارت دقیق بر رفتارهای اقتصادی و دخالت نکردن در روند قیمت‌هاست. در واقع مشاهده می‌کنیم که هرجا دخالت در روند قیمت‌ها را شاهد هستیم، واسطه‌ها همان بازار را نشانه می‌گیرند و یک توزیع رانت در آن بازار به وجود می‌آید. این عضو کمیسیون صنایع مجلس تصریح کرد: دولت از جایگاه دخالت و تعیین قیمت‌ها به منظور حمایت از مصرف‌کنندگان باید به مرحله نظارت بر روند کشف قیمت‌ها براساس مکانیزم عرضه و تقاضا ارتقا پیدا می‌کند و اگر نیازی به حمایت مصرف‌کننده نیز وجود داشت به شکل دیگر از آن حمایت کند. گرمابی در پاسخ به این پرسش که نقش بورس کالا در تنظیم بازار کالاهای اساسی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: بدون شک اگر مسوولان تصمیم گیر بر عرضه کامل محصولات و مواد اولیه مهم در بورس کالا تاکید کنند، شاهد یک شفافیت حداکثری در بازار کالاها و جلوگیری از عمده سوء‌استفاده‌های کنونی خواهیم بود.