«دنیای اقتصاد» با استناد به آمارهای قیمتی در هفته قبل بررسی کرد

بازارهای پایه در گیر سه وضعیت

حمزه بهادیوند چگینی دنیای‌اقتصاد : نگاهی به بازارهای جهانی کالاهای پایه نشان می‌دهد که هنوز بازار از دام قیمت‌های کاهشی خارج نشده است؛ هرچند از شدت روند افت قیمت‌ها در هفته قبل کاسته شد. کارشناسان معتقدند وضعیت اقتصادی بازارهای دنیا در قیاس با گذشته به سه عامل مهم گره خورده است؛ عامل اول افت و خیزهای ناگهانی در بازار نفت است. عامل دوم پیش بینی‌ها و علائم متقن از بروز رکود در بخش‌های مختلف اقتصادی دنیا است و عامل سوم مجادله‌های تجاری بین قدرت‌های بزرگ دنیا است که می‌تواند با شیبی تند اقتصاد جهان را به سمت رکود به پیش براند.

به گزارش دنیای اقتصاد بر اساس آمارهای رسمی از قیمت‌های جهانی هفته گذشته بهای نفت در بازارهای جهانی باز هم کاهش یافت اما میزان افت قیمت‌ها در مقایسه با سه هفته قبل از آن به مراتب کمتر بود به‌طوری‌که بهای نفت برنت در این هفته با ۱۳/ ۰ درصد افت روبه‌رو شد و این در حالی بود که هفته قبل از آن بیش از ۱۰ درصد کاهش را ثبت کرده بود. البته روز جمعه باز هم شاهد افت قیمت هر دو نوع نفت در بازارهای معتبر دنیا بودیم با این حال انتظار می‌رود اندکی تعادل در هفته جاری در این بازار ایجاد شود. در حال حاضر کارشناسان می‌گویند احتمال دارد که روسیه با اوپک بر سر کاهش تولید به توافق برسد که اگر چنین اتفاقی بیفتد قیمت بار دیگر روال منطقی از خود به نمایش درخواهد آورد. یک بررسی از عملکرد این بازار در ماه گذشته نشان می‌دهد بازار جهانی نفت با افت حدودا ۲۰ درصدی در یک ماه روبه‌رو شده و این یکی از بدترین عملکردها برای این بازار در یک دهه گذشته محسوب می‌شود.
در این بین اما نگاهی به بازارهای کالایی نیز از روند متفاوت این بازارها حکایت دارد به‌عنوان مثال، در شرایطی که اغلب کالاهای فلزی غیرآهنی در این هفته با افت قیمت روبه‌رو شدند، قیمت مس 21/ 0 درصد مثبت شد یا نیکل در حدود یک درصد با رشد قیمت روبه‌رو شد. البته قلع و روی هم در کنار آلومینیوم بدون تغییر قیمت باقی ماندند اما سرب ۳ درصد افت قیمت را تحمل کرد. قیمت سنگ‌آهن در بازارهای دنیا نیز با افت شدیدی روبه‌رو شد؛ قیمت سنگ‌آهن ۶۲ درصد در هفته قبل ۳ درصد و شاخص بهای سنگ‌آهن در حدود ۱۰ درصد افت قیمت را ثبت کرد. در بازار محصولات کشاورزی اما بازارهای گوناگون با رشد قیمت روبه‌رو‌ شدند که دلیل آن به مسائل جوی و آغاز فصل سرد برای اغلب نقاط دنیا برمی گردد. هفته قبل قیمت سویا در بازارهای مطرح دنیا ۵/ ۱ درصد رشد را به نام خود ثبت کرد و این در حالی است که گندم ۸/ ۲، برنج یک درصد، شکر ۳ درصد، ذرت ۲ درصد و کلزا یک درصد رشد قیمت را تجربه کردند. در این بین نگاهی به شاخص‌های کالایی نیز برای هفته قبل حائز اهمیت است.
به گزارش دنیای اقتصاد شاخص CRB ، 8/ 1 درصد کاهش را به نام خود ثبت کرد و این در شرایطی بود که شاخص فلزات لندن نیز با افت ۶/ ۱ درصدی روبه‌رو بود. مقایسه این ارقام با شاخص‌های هفته ماقبل نشان می‌دهد که متغیرهای موثر بر شاخص تعدیل و بازار در شرایط نسبتا بهتری قرار گرفته است. در این بین اما کارشناسان معتقدند دو دلیل برای تعادل نسبی در بازارهای کالایی می‌تواند ذکر شود؛ نخست پیش‌بینی‌های مثبت از نشست اعضای اوپک با روسیه و دوم نشست سران کشورهای گروه موسوم به G۲۰. این دو می‌توانند با اثر‌گذاری بر بازار نفت از یک سو و توافقات مهم بین کشورهای اثرگذار بر اقتصادهای دنیا از سوی دیگر بخشی از مشکلات بازارهای مختلف را برطرف کنند. به‌عنوان مثال انتظار می‌رود نشست‌های مذکور بتوانند بخشی از چالش‌های تجاری بین ابرقدرت‌های بزرگ را برطرف کنند.
پیش‌بینی یک توافق تجاری بلندمدت بین آمریکا و چین در روز جمعه باعث شد بازار مس و اغلب فلزات پایه با رشد قیمت روبه‌رو شود.
در حاشیه نشست مذکور دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا و انریکو پنا نی‌یتو رئیس‌جمهور مکزیک توافق نفتای جدید با نام USMCA را امضا کردند. این توافق جایگزین توافق تجارت آزاد آمریکای شمالی موسوم به نفتا شد. توافق کنونی در حاشیه اجلاس نخستین روز اجلاس G۲۰ در بوینس آیرس آرژانتین امضا شد. دونالد ترامپ در مراسم امضای USMCA گفت: هر سه کشور از اجرای این توافق نفع خواهند برد و به احتمال زیاد توافق جدید بزرگ‌ترین توافق تجاری تاریخ خواهد بود. توافق USMCA در ماه اکتبر و پس از ماه‌ها اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم از کانادا و مکزیک توسط آمریکا نهایی شد.
در این رابطه یوجین وینبرگ مدیر کالایی کامرزبانک با اشاره به نشست گروه G20 گفت این نشست فرصت‌های زیادی را برای دو کشور چین و آمریکا ایجاد کرده و می‌تواند شرایط مساعدی را برای اقتصاد دنیا رقم بزند. بر‌اساس گزارش بلومبرگ شاخص خرید مدیران چین در ماه نوامبر به پایین ترین رقم خود از نوامبر 2016 تاکنون رسیده است. در این بین اما بازارهای مختلف با روندهای متفاوتی روبه‌رو هستند؛ یکی از نگرانی‌ها را در بازار آلومینیوم شاهد هستیم. در این رابطه مدیران شرکت نروژی نورسک هیدرو با اشاره به مشکلاتی که در سال آینده در حوزه تولید آلومینیوم ایجاد خواهد شد معتقد است تولید این محصول در سال آینده به دلیل چالش‌های مواد اولیه سخت‌تر خواهد شد و از طرفی احتمالا تقاضا نیز کاهشی باشد.
این در حالی است که در بازار روی نیز افت ارزش سهام شرکت‌های بزرگ تولیدی در سال جاری این شرکت‌ها را در برابر چالش‌های مهمی در سال ۲۰۱۹ قرار داده است. در حال حاضر میزان ذخایر این فلز در انبارهای تحت نظارت بورس لندن به کمترین رقم در ۱۰ سال اخیر رسیده که این موضوعات همگی از شرایط خاص این بازار حکایت دارند. در مورد بازار مس نیز شرکت کودلکو، بزرگ‌ترین‌ تولید‌کننده مس در جهان، اعلام کرد که تولید معادن این شرکت در ۹ ماه اول سال جاری به میزان ۳ درصد کاهش یافته است و این مسأله می‌تواند به‌صورت یک عامل حمایت‌کننده از این بازار نقش آفرینی کند. در بازار فولاد اما با توجه به اینکه ایالات متحده در تلاش است تجارت خود را در این زمینه با اغلب کشورهای دنیا تعدیل کند کارشناسان معتقدند شرایط متفاوت‌تر بوده و از یک حکم واحد تبعیت نمی‌کند، زیرا بر‌خلاف آمریکا، اروپا و کشورهای آسیایی در زمینه تولید و تجارت این محصول مشکل چندانی ندارند و این مسأله فعلا در انتظار رفع تنش‌های تجاری بین چین و آمریکا است. کارشناسان معتقدند به هر حال شرایط اقتصادی دنیا تا حد زیادی متفاوت تر از گذشته و بسیار مشابه وضعیت‌های بحرانی است بر این اساس باید با دقت اتفاقات را رصد کرد. آنچه فعلا پیش‌بینی می‌شود وضعیت نامساعد اقتصادی بازارهای کالایی در سه ماهه اول سال ۲۰۱۹ است.