آیا مصرف پلاستیک در استراتژیهای صفر خالص صنعت ساختوساز، جایی دارد؟
بیوپلاستیکهای جایگزین
به گزارشPlastics Europe، وضعیت بازیافت پلاستیک در حال بهبود است، استفاده تولیدکنندگان اروپایی از پلاستیک بازیافتی تقریبا یکچهارم از سال ۲۰۱۸ افزایش یافته است. اما همچنان از سوختهای فسیلی برای تولید حدود ۸۰درصد پلاستیکها استفاده میشود. این اتکا به نفت خام و گازهای طبیعی منجر به انتشار حجم عظیمی (۳ میلیارد تن) گاز گلخانهای (GHG) از تولید پلاستیک در سال ۲۰۱۹ شد. این میزان تقریبا سه برابر انتشار گازهای گلخانهای صنعت هوانوردی است که تعهد صنعت ساختوساز به انتشار خالص کربن صفر را حیاتی میکند. کاهش کربن تجسم یافته (انتشار کربن مرتبط با تامین مواد، ساخت، حملونقل و دفع یک محصول) یک استراتژی کلیدی برای تحقق این تعهد است. چه عواملی باعث مصرف بستهبندی پلاستیکی در صنعت ساختمان میشود؟ چگونه جایگزینهای بیوپلاستیک میتوانند به شرکتها کمک کنند تا کربن اضافی مرتبط با بستهبندی محصولات ساختمانی خود را کاهش دهند؟ در مطلب زیر به این موارد میپردازیم.
نقش بستهبندی پلاستیکی در ساختوساز
هنگامی که محصولات ساختمانی مانند آجر از کارخانه خارج میشوند، باید در برابر آسیبهای ناشی از حملونقل، ذخیرهسازی و تدارکات مقاومت کنند. بستهبندی پلاستیکی وسیلهای ارزان و مفید برای محافظت از محصول و حملونقل ایمن است. کاربردهای آن عبارتند از:
_ روکشها و هودهای جمعشونده که از محصولات در حین حملونقل محافظت کرده و یکپارچگی، سلامت و ایمنی بسته را در هنگام جابهجایی تضمین میکنند. به علاوه از کیفیت محصول در برابر آب و هوای نامطلوب محافظت کرده و اطمینان میدهند که محصولات به حالت مطلوب خود برای آجرکاری به مقصد میرسند.
_ نوارهایی که به بسته محصول استحکام بخشیده و یکپارچگی فرم بسته را افزایش میدهند.
- بستهبندی فیلم پلاستیکی برای اشکال سفارشی یا پیشساخته محصول استفاده میشود.
موانع جایگزینی بستهبندی پلاستیکی در ساختوساز
دور شدن از بستهبندیهای پلاستیکی با سوخت فسیلی برای محصولات ساختمانی بدون چالش نیست. مقررات و واقعیتهای تجاری به این معنی است که جایگزینها باید الزامات خاصی را برآورده و به سوالات زیادی پاسخ دهند، مانند:
عملکرد و کیفیت: آیا روشهای جایگزین میتوانند مطابق با استاندارد پلاستیکهای با سوخت فسیلی عمل کنند؟ آیا استفاده از آنها به همین راحتی و به همان اندازه مقاوم خواهند بود؟
سلامت و ایمنی: آیا مواد جدید میتوانند استانداردهای نظارتی را برای اطمینان از ایمنی جهت استفاده در محیطهای پرخطر مانند ساختوساز رعایت کنند؟
زمان و سرمایهگذاری: آیا مواد جدید از نظر اقتصادی مقرونبهصرفه هستند؟ آیا تامینکنندگان جایگزین میتوانند با برنامههای تولید محصولات ساختمانی و لجستیک همگام شوند؟
یک جنبه روانشناختی نیز باید در نظر گرفته شود. پلاستیکهای سوخت فسیلی مدتهاست که بخشی از نحوه کار و زندگی ما بوده است. بنابراین، ما باید به کاربران آموزش دهیم تا به جایگزینها اعتماد کنند.
چگونه شرکتها با مشکل بستهبندی پلاستیکی مقابله میکنند
بسیاری از شرکتها در زمینه کاهش بستهبندی پلاستیکی پیشرفتهایی داشته و آنها را به اشتراک گذاشتهاند. اما، گامهای بزرگ دیگری نیاز است؛ به عنوان مثال معرفی جایگزینهای پلاستیک.
یک شرکت پلاستیک در انگلستان، بستهبندیهای بیوپلاستیک جدید و نوآورانهای را که با ۷۰درصد پلیمر نیشکر ساخته شدهاند، ارائه میکند. ۳۰درصد باقیمانده پلاستیک به دلیل معیارهای فعلی برای مالیات پلاستیک بریتانیا، بازیافتی است. اما بستهبندی هنوز کاملا قابلبازیافت بوده و مهمتر اینکه انتشار کربن آن منفی است. به عبارت دیگر، ایجاد یک پلیمر با استفاده از نیشکر از انتشار ۲.۲۷ تن کربن خالص به ازای هر تن پلاستیک جلوگیری میکند. اهمیت آن زمانی مشخص میشود که با یک پلیمر سوخت فسیلی مقایسه شود که ۳.۱ تن خالص کربن به ازای هر تن پلاستیک تولید میکند.
چرا نیشکر؟
برخلاف سوختهای فسیلی، نیشکر یک منبع تجدیدپذیر است. اما نیشکر در جداسازی کربن نیز عالی است. این محصول برای فتوسنتز، دیاکسیدکربن هوای اطراف را جذب کرده و اکسیژن آزاد میکند. کربن باقیمانده از فرآیند، در گیاه ذخیره میشود. پلاستیک مبتنی بر نیشکر، از مزارع نیشکر پایدار در برزیل تهیه میشود. اتانول زیستی که از الیاف نیشکر استخراج شده، اساس بستهبندی بیوپلاستیک را تشکیل میدهد. اما همه قسمتهای گیاه قابل استفاده است و سه محصول مشترک تولید میکند که شامل شکر، اتیلن زیستی و باگاس است؛ آخرین آنها به تاسیسات فرآوری نیشکر نیرو میدهد و به حجم زیادی از سوخت زیستی تبدیل میشود.
برای ایجاد پلاستیک با اتانول زیستی نیشکر، تولیدکنندگان آن را به اتیلن (بلوک ساختمانی همه پلاستیکها) تبدیل میکنند. سپس مانند اتیلن مشتق شده از سوختهای فسیلی، اتیلن به پلیمر مبدل میشود. این پلیمر نیشکر در سطح مولکولی با پلیمر سوخت فسیلی یکسان است، به این معنی که خواص یکسانی دارد. در این مرحله، از پلیمر نیشکر با عیار بالا استفاده میشود، بنابراین ثابت شده که در برخی موارد دوام و سازگاری بیشتری دارد و کاملا قابل بازیافت است.
با استفاده از روشهای بستهبندی مبتکرانه، میتوان به میزان قابلتوجهی اتکا به بستهبندی پلاستیکی را بدون به خطر انداختن کیفیت محصول یا سلامت و ایمنی کاهش داد. در مواردی که بستهبندی پلاستیکی ضروری است، میتوان از محصولات بازیافتی استفاده کرد.