دنیای اقتصاد فرصتهای بلندمدت یک شرکت بورسی را بررسی میکند
چشمانداز خوب «ومعادن»
این روزها را میتوان روزهای خوبی برای بازار سهام و اهالی آن دانست. این بازار در شرایطی روزهای جاری را سپری میکند که افزایش تقاضا طی یک ماه اخیر توانسته سمتوسویی مثبت به معاملات در بورس و فرابورس بدهد و زمینه را برای بازیابی فرصتهای سرمایهگذاری در این بازار فراهم کند. البته هیچ کس نمیتواند بگوید که فرصتهای سرمایهگذاری و در نگاهی کلانتر چشمانداز سرمایهگذاری به حدی مثبت است که میتوان در این بازار با ریسکی بسیار کمتر از گذشته به فعالیت پرداخت، با این حال میتوان با اطمینان گفت که افت قیمت در حدود دو سال اخیر و البته کاهش ارزش معاملات خرد، بازار سهام را به جایی رسانده که میتوان با اطمینان خاطر بیشتری در نمادهای دارای ظرفیت بنیادی کافی سرمایهگذاری کرد. البته چنین ادعایی به این معنا نیست که صرف خوب بودن یک نماد میتواند در شرایط کنونی به رشد سریع قیمت آن روی تابلوی معاملات منتهی شود. بلکه میتوان گفت که با توجه به متغیرهای جهانی و مسائل داخلی بهویژه انتظارات تورمی میتوان بر روی امنیت سرمایهگذاری در آن حساب باز کرد و حتی با فرض شرایط بد شدن بازار به آن نماد مفروض به عنوان پناهی امن برای حفظ ارزش سرمایهگذاری نگاه کرد.
شانس خوب کامودیتیها
بررسیها نشان میدهد که بورس تهران با وجود تمامی نوسانات منفی که طی سالهای قبل شاهد بوده همواره نمادهایی را در دل خود جای داده که توانستهاند در بلندمدت نه تنها سرمایهگذاران خود را از گزند تورم حفظ کنند بلکه با به ارمغان آوردن بازدهی مناسب آنها را از گزند زیانهای سرمایهگذاری نیز در امان نگاه دارند. مطابق با همین بررسیها میتوان دریافت نمادهای کامودیتیمحور در زمره چنین سهمهایی قرار میگیرند. دلیل چنین امری را میتوان در تورمی بودن اقتصاد ایران جست که در طول سالهای گذشته تحت تاثیر سوء شیب صعودی رشد نقدینگی و افزایش پایه پولی قرار داشته و از همین رو آسیبهای زیادی را از جانب تورم دیده است. نگاهی به دادههای قیمتی به ثبت رسیده طی سالهای اخیر حکایت از این واقعیت دارد که صعود قابل توجه قیمتی در بازارهای کالایی جهان یکی از مهمترین عواملی است که در کنار تورم داخلی توانسته نمادهای کالایی را با افزایش قابل توجه قیمت روبهرو کند. از همین رو به نظر میرسد که با توجه به افزایش مصرف در سطح جهانی میتوان امید داشت که کالاهای اساسی در بلندمدت نیز به افزایش نسبی خود ادامه دهند. البته باید به خاطر داشت که چنین پیشبینی با نوسانهای کوتاهمدت قیمتها یا حتی تغییرات میانمدت در تناقض نیست.
فرصتها در «ومعادن»
در این میان میتوان یکی از نمادهای خوب بازار سهام را که در گروه کامودیتیمحورها قرار میگیرد نماد معاملاتی شرکت توسعه معادن و فلزات دانست که در تابلوی بازار اول بورس تهران با عنوان «ومعادن» شناخته میشود. این شرکت همانطور که از نام آن برمیآید بیشتر در حوزه معادن و صنایع فلزی و معدنی به سرمایهگذاری میپردازد و از این رو نه تنها از موهبت دلاری بودن حوزه فعالیت خود بهره میبرد بلکه ریسک فعالیت شرکتها را نیز با داشتن پرتفویی متنوع به حداقل میرساند. بررسیهای «دنیای اقتصاد» حکایت از این واقعیت دارد که پرتفوی شرکت نامبرده در سطح قابل قبولی بین داراییهای مرتبط با حوزه فعالیتش متنوع شده و بخش اعظم داراییهای آن نیز در داراییهای بورسی سرمایهگذاری شده است. همین امر خود به یک نقطه قوت برای سرمایهگذاران تازهکار تبدیل میشود تا بتوانند ارزش واقعی شرکت را با استفاده از اطلاعات کدال به دست آورند. بر این اساس با نگاهی به ترکیب دارایی شرکتهای موجود در این پرتفوی میتوان فهمید که «ومعادن» براساس گزارشهای عملکرد ماهانه ارائه شده حدود ۹۵ درصد از سرمایههای خود را در سهام بورسی سرمایهگذاری کرده و تنها ۵ درصد داراییهای آن غیر بورسی است. بر این اساس میتوان گفت این شرکت با توجه به رسالت خود سبدی امن از سرمایه را پدید آورده که میتواند در بلندمدت به کسب بازدهی ادامه دهد. بررسی گذشته سهام حاکی از این واقعیت است که نماد شرکت توسعه معادن و فلزات در طول ۱۱ سال اخیر رشدی ۴۶۴۰ درصدی داشته که به وضوح میتوان دریافت از تغییرات نرخ ارز جلوتر است. بر اساس آمار مندرج در کدال در آخرین گزارش ماهانه شرکت «ومعادن» حدود ۱۱۸ هزار و ۶۴۴ میلیارد تومان، خالص ارزش دارایی دارد.
شانسی برای صعود
اما از تمامی این حرفها که بگذریم کنکاش سابقه ومعادن از این واقعیت حکایت دارد که در سال ۱۴۰۰ یعنی همین سال گذشته ومعادن افزایش قیمت قابل توجهی داشته است بهطوریکه بهای آن از محدوده ۲۰ اردیبهشت تا اوایل مهر حدود ۷۰ درصد افزایش داشته است. این مساله نشان از این واقعیت دارد که نماد مذکور هماکنون از استعداد خوبی برای افزایش قیمت برخوردار است. علاوه بر این، این نماد در روزهای گذشته رشد چند برابری در حجم معاملات داشته که شاید بتوان آن را به عنوان یک نکته قابل رصد از جهت خرید ارزیابی کرد. بر این اساس میتوان گفت که با توجه به امکان رشد قیمت در بازارهای جهانی به واسطه سهلگیرانهتر شدن سیاستهای پولی بعید نیست که در هفتههای پیش رو افزایش قیمت در بازارهای کامودیتی در صنعت معادن و فلزات اثری مثبت بگذارد و افزایش قیمت در نمادهای مذکور به رشد قیمت این سرمایهگذار حوزه معادن و فلزات منتهی شود. بررسی تکنیکالی ومعادن از این واقعیت حکایت دارد که با افت قدرت فروشندگان در شرایط فعلی و حتی افزایش نسبی قیمت در دو هفته اخیر احتمال صعودی شدن نماد «ومعادن» وجود دارد. گفتنی است کف قیمتی نزدیک این سهم ۳۸۹ تومان است که بهای آن تا لحظه نگارش این گزارش به میزان ۷ درصد افزایش داشته است.
نکات مهم در ترکیب پرتفوی شرکت
اقدام عمدی یا سرمایهگذاری در تمامی بخشهای یک زنجیره یا به عبارتی سرمایهگذاری صنایع پاییندستی در صنایع بالادستی خود یا سرمایهگذاری صنایع بالادستی در صنایع پاییندستی ازجمله رویکردهایی است که برای توسعه شرکتهای سرمایهگذاری حوزه معدن و صنایع معدنی اگرچه جذاب به نظر میرسد اما به الزاماتی نیاز دارد که بعضا در نگاه اول خودنمایی نمیکند. مهمترین رکن موفقیت این قبیل رویکردها حمایت مازاد و به عبارت دقیقتر سودآوری و بازارپسندی کالاهاست. در زنجیره ارزش فولاد این ادعا که شرکتها باید در تمام ارکان زنجیره سرمایهگذاری کنند، اگرچه به ظاهر جذاب و صحیح است اما پافشاری بر این ادعا نشاندهنده کمتوجهی به واقعیتهای بازار به شمار میرود.
تجربه نشان داده سودآوری در ارکان بالادستی یک زنجیره از یکسو جذابتر بوده و از سوی دیگر الزاما مستلزم سرمایهگذاری در صنایع پاییندستی و زنجیره ارزش نیست. اینکه یک کالا از بازار کافی و جذاب برخوردار است و با سودآوری بازارپسندی همراه شده خود به معنای آن است که رویکردهای سرمایهگذاری صحیحی را شاهد بودهایم. نکته مهمتر آنکه درباره سرمایهگذاری زنجیره فولاد با رویکرد نوسان قیمتها باید نرخ را در یک بازه حداقلی یکساله رصد و رهگیری کرد اما همین مطلب برای معادن بازه ۱۰ساله است. نگاهی به طرحهای توجیهی اقتصادی در حوزه معدنی نشاندهنده آن است که توجیه اقتصادی استخراج بر مبنای نرخهای ۱۰ سال گذشته بوده؛ مبنی براین برای شرکتهای معدنی ریسک اقتصادی حتی کاهش سودآوری در بازههای زمانی چندماهه و حتی چند فصل چندان رخداد غیرمنتظرهای محسوب نمیشود. این در حالی است که تجربه تاریخی نشاندهنده سودآوری در ارکان بالای زنجیره در حوزه استخراج معادن است که رویکرد صحیح سرمایهگذاری به معادن را نشان میدهد. از این رو میتوان گفت که تجمع بخش مهمی از سرمایه شرکت در حوزه پاییندستی معدن امری مهم و در بلندمدت منطقی است که نحوه سرمایهگذاری «ومعادن» را توجیه میکند و میتواند سالها و حتی دهههای پیش رو فراتر از نوسانات مقطعی بازارهای جهانی یا مشکلات به وجودآمده در عرضه آهن اسفنجی سرمایهگذاریهای شرکت را توجیه کند.