حمید پورمحمدی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، در پاسخ به این سوال که چرا به‌رغم شرایط تحریمی کشور و میزان صادرات سال جاری نفت، در لایحه بودجه سال ۹۹ کل کشور صادرات نفت یک میلیون بشکه پیش‌بینی شده است؟ اظهار کرد: در سال‌های مختلف دولت همواره میزان صادرات نفت خود را پیش‌بینی و عدد را کم و زیاد می‌کند. معاون سازمان برنامه و بودجه کشور افزود: در سال‌های ۹۵ و ۹۶ میزان صادرات نفت ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه بود که این عدد را در لایحه و قانون بودجه امسال به یک میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه کاهش دادیم اما به دلیل تشدید تحریم‌ها، در ابتدای امسال این عدد را به ۳۰۰ هزار بشکه تعدیل کردیم.  وی گفت: در ادامه دوباره خود را با وضعیت جدید منطبق کردیم و راهکارهای مناسبی یافتیم. از این رو اعلام صادرات یک میلیون بشکه نفت برای سال آینده یک عدد واقعی است.

قطع کردن وابستگی بودجه جاری به نفت «ریل‌گذاری جدید» است

پورمحمدی در ادامه با بیان اینکه مشکلاتی که تحریم برای صادرات نفت ایجاد کرد موجب شد این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم، افزود: در سال آینده از منابع حاصل از صادرات نفت برای هزینه‌های جاری استفاده نخواهیم کرد و این مبلغ را صرف طرح‌های عمرانی می‌کنیم. وی تاکید کرد: ما واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای که نفت است را به تملک دارایی‌های سرمایه‌ای که طرح‌های عمرانی است تبدیل می‌کنیم. معاون سازمان برنامه و بودجه کشور گفت: در بودجه ۹۹ ارتباط نفت را با بودجه جاری قطع و این منبع را به بودجه عمرانی وصل کردیم که امیدواریم این روند برای سال‌های بعدی نیز تداوم داشته باشد. پورمحمدی افزود: این فرآیند یک ریل‌گذاری محسوب می‌شود و اگر بتوانیم قطع وابستگی بودجه جاری به نفت را ادامه بدهیم و هر مقدار که نفت و سرمایه می‌فروشیم صرف سرمایه‌گذاری‌های دیگر کنیم، می‌توانیم از این بیماری همیشگی که به اقتصاد کشور آسیب می‌زد مصون شویم.

وی یادآور شد: عمده نوساناتی که وارد اقتصاد کشور می‌شود ناشی از کم و زیاد شدن قیمت نفت است؛ قیمت نفت وقتی بالاست دولت‌ها به سمت خرج کردن فراوان می‌روند اما وقتی قیمت کاهش می‌یابد، هزینه‌ها را نمی‌شود کم کرد؛ هم‌اکنون فرصت ایجاد شده که ریل را عوض و نفت را صرف طرح‌های عمرانی کنیم. براساس این گزارش، محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز در نشست خبری خود با خبرنگاران در روز دوشنبه، در تشریح جزئیات لایحه بودجه گفته بود: همه نظام دست به دست هم داده‌ایم تا ظلم آمریکا برای تحریم صادرات نفت را بشکنیم. در همین راستا طی ماه‌های گذشته قراردادهای خوبی در مورد نفت منعقد کرده‌ایم؛ درست است برخی مسیرهای دور زدن تحریم در گذشته را دشمنان یاد گرفته‌اند اما تا مسیرهای جدیدمان را یاد بگیرند کارمان را جلو برده‌ایم.

تعریف نظام روابط مالی جدید برای توسعه میادین نفتی

همچنین به گفته معاون اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه، یکی از برنامه‌های پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده تعریف نظام روابط مالی جدید برای توسعه میادین نفتی است. حمید پورمحمدی در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان به اینکه بودجه سال آینده برنامه‌محور شده است به مواردی در این رابطه اشاره کرد و توضیح داد: به عبارتی، هر دستگاه سیاست‌گذاری باید بگوید چه برنامه‌ای برای سال آینده انجام می‌دهد و هزینه برنامه‌ها چقدر است و این‌ برنامه‌ها کمی و کنترل‌پذیرند. بر این اساس کارآیی یک دستگاه معلوم شود و دستگاه‌ها برنامه‌ محور می‌شوند.

وی با بیان اینکه موافقت‌نامه‌هایی که هر سال مبادله می‌شود، در طول سال بودجه‌ای انجام می‌شود؛ به نحوی که گاهی مبادله موافقت‌نامه برای انجام یک طرح، به روزهای پایانی سال هم کشیده می‌شود، گفت: در لایحه سال آینده موافقت‌نامه‌ها قبل از سال انجام می‌شود، یعنی تبادل موافقت‌نامه‌ها از هم اکنون انجام می‌شود و در فروردین‌ماه ابلاغ می‌شود؛ به‌طوری‌که دستگاه‌ها بتوانند از ابتدای سال کارشان را شروع کنند و متوقف نشوند و با سرعت جلو بروند.

رقابت برای سرمایه‌گذاری در میادین نفتی

پورمحمدی موضوع مهم دیگر در این رابطه را نظام روابط مالی نفت اعلام کرد و گفت: کار مهمی انجام شده است، به خصوص در شرایط فعلی که ما فضا را باید به سمت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در میادین بزرگ نفتی و توسعه میادین نفتی ببریم. وی افزود: نظام روابط مالی جدیدی برای توسعه میادین نفتی تعریف شده است که زمینه رقابت سرمایه‌گذاری روی میادین نفتی را فراهم می‌کند.

وضعیت معیشتی مردم

پورمحمدی به اهمیت معیشت مردم در بودجه اشاره کرد و گفت: با وجود همه تنگناهای مالی که وجود دارد، به موضوع معیشت مردم توجه شده است. معاون سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه در حال حاضر منابع یارانه‌های نقدی بدون حتی یک روز تاخیر پرداخت می‌شود، افزود: یارانه معیشتی نیز به‌طور کامل پرداخت خواهد شد. همچنین به خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی، رقمی بالغ بر ۱۰ و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان پرداخت خواهد شد. ۱۵ درصد افزایش حقوق شاغلان و بازنشستگان نیز در نظر گرفته شده است. ۶هزار میلیارد تومان نیز برای همسان‌سازی بازنشستگان پیش‌بینی شده است.  پورمحمدی افزود: این نکته را مدنظر قرار دهید که همه این موارد در شرایط محدودیت شدید مالی پیش‌بینی شده است. با وجود محدودیت منابع، تمام منابع حاصل از درآمد نفت و گاز را صرف واردات کالاهای اساسی و دارو می‌کنیم تا فشار به مردم وارد نشود.

برنامه ملی و منطقه‌ای هم‌راستا شد

معاون سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: همواره یک سیاست‌گذار به‌عنوان وزیر، طرح‌های ملی و بخشی را انجام می‌دهد. یک شورای برنامه‌ریزی هم در استان است که استاندار رئیس آن است و برنامه‌ریزی را در سطح استان انجام می‌دهد. بارها دیده شده که سیاست‌های ملی و سیاست‌های استانی در عرض یکدیگر قرار می‌گیرند. برای نخستین بار است که سازمان برنامه و بودجه، برنامه‌های ملی و منطقه‌ای را هم‌راستا می‌کند و برای همه استان‌ها کتاب بودجه مجزایی ارائه کرده است.

اصلاح ساختار بودجه به تدریج انجام می‌شود

اما در ادامه معاون اقتصادی و هماهنگی سازمان برنامه و بودجه موضوع اصلاح ساختاری بودجه را مورد توجه قرار داد و گفت: اصلاح ساختار بودجه یک امر تدریجی است، اما بخشی از آن در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ لحاظ شده است. پورمحمدی با اشاره به اینکه امسال بودجه شرایط متفاوتی با سال‌های قبل داشت، توضیح داد: اولا کشور تحت شدیدترین تحریم‌های ظالمانه تاریخ است؛ بنابراین به‌طور طبیعی کسانی که می‌خواهند بودجه ببندند، باید منابع درآمدی مطمئنی داشته باشند و هزینه‌ها را مبتنی بر منابع درآمدی پایدار و مستمر پیش‌بینی کنند. با کاهش درآمدها به دلیل تحریم، تنظیم بودجه کاری پیچیده و سخت می‌شود. وی افزود: از طرف دیگر، سال گذشته در چنین روزهایی بود که مقام معظم رهبری دستور دادند که اصلاحات ساختاری بودجه باید تدوین شود، بنابراین کارشناسان سازمان برنامه و بودجه هم باید اصلاحات ساختاری بودجه را تدوین می‌کردند و هم این‌که لایحه بودجه را در شرایط تحریمی تدوین می‌کردند. معاون سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: در رابطه با اصلاحات ساختاری، طبق ابلاغیه‌ای که مقام معظم رهبری داشتند، باید این موضوع در دستور کار سران قوا قرار می‌گرفت؛ یعنی این موضوع در جلسه سران اول بررسی و بعد مصلحت‌سنجی می‌شود و بعد ممکن است در قالب لوایح بودجه سنواتی یا در قالب لوایح مستقل تقدیم مجلس شود. بر این اساس سازمان برنامه و بودجه به موازات تهیه و تدوین لایحه بودجه، برنامه اصلاحات ساختاری را تدوین کرد و چند ماه پیش در دستور کار جلسه سران قوا قرار داد. اصلاح ساختار بودجه یک امر تدریجی است، اما بخشی از آن را هم ما در لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ دیدیم. وی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که در لایحه دیده شده، برنامه‌محور کردن دستگاه‌هاست که تمام دستگاه‌های سیاست‌گذار برنامه‌های سال آینده خود را ضمن بودجه به مجلس تقدیم کرده‌اند. پورمحمدی یادآور شد: بودجه سال آینده برنامه‌محور شده است. به عبارتی، هر دستگاه سیاست‌گذاری باید بگوید چه برنامه‌ای برای سال آینده انجام می‌دهد و هزینه برنامه‌ها چقدر است و این‌ برنامه‌ها کمی و کنترل‌پذیرند. بر این اساس کارآیی یک دستگاه معلوم شود و دستگاه‌ها برنامه‌ محور می‌شوند.