شطرنج اقتصادی چین و آمریکا

با توجه به یکی از ارکان اصلی برنامه اقتصادی چین برای سال ۲۰۱۸ میلادی که کاهش ریسک اعتباری است، بعید به‌نظر می‌رسد راهکار مقابله سرسخت تعرفه‌ای در دستور کار تیم اقتصادی چین قرار بگیرد؛ چراکه لازمه اجرای چنین شیوه‌ای ریسک مالی و اعتباری را به مرور افزایش می‌دهد. رشد اقتصادی چین در سه‌ماه دوم سال جاری میلادی به ۷/ ۶ درصد رسیده است که از سال ۲۰۱۶ میلادی پایین‌ترین سطح رشد محسوب می‌شود. کاهش فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و انقباض اعتباری از جمله دلایل افت رشد اقتصادی در این بازه به‌شمار می‌روند. براساس داده‌های محرمانه پژوهشکده گروه فایننشال‌تایمز، شاخص اطمینان خانوار نسبت به اقتصاد چین همچنان روبه رشد است. از طرف دیگر، نرخ رشد سه‌ماه دوم سال جاری میلادی نسبت به فصل مشابه سال گذشته هنوز از نرخ رشد هدف ۵/ ۶ درصدی پکن بالاتر قرار دارد. به این ترتیب، احتمال آنکه دولت اجازه ورود بیشتر نقدینگی به سیستم مالی را همزمان با مجوز افزایش هزینه‌کرد دولت‌های محلی در بخش زیرساخت‌ها صادر کند وجود دارد. البته مراجع اقتصادی چین آزادی عمل لازم برای مانور جدی علیه تهدید‌های واشنگتن را به یک دلیل ندارد؛ چین ناچار است تولید بدهی را تحت کنترل کامل حفظ کند تا ریسک ناشی از خروج سرمایه را بگیرد.

امکان مقاومت در برابر تضعیف نرخ برابری یوآن به دلار نیز با توجه به تجربه جنگ ارزی سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ میلادی در حدی نیست که بتوان این ابزار مقابله‌ای را از گزینه‌های مطلوب پکن حذف کرد. کمپین سه‌گانه چینی‌ها در فاز جدید اصلاحات مالی و اعتباری با  سردمداری کاهش ریسک مالی و اعتباری در فضای بانکی این کشور در راستای تلاش برای کاهش سهم بانکداری سایه چین و به‌طور کلی کاهش وابستگی به اقتصاد سایه انجام گرفته‌اند. نیمه دیگر سه‌گانه اصلاحات چینی‌ها که زمینه‌ساز اولیه برنامه اقتصادی چین ۲۰۲۵ میلادی محسوب می‌شود، شامل کاهش ریسک اعتباری، فقرزدایی گسترده و پیگیری اصلاح ساختار صنعتی بر پایه حفاظت از محیط زیست است. بنابراین، بازگشت به دوره رونق متوالی دیگر اهمیت خود را از دست داده است و لازم نیست فشار بیشتری در این راستا اعمال شود؛ چراکه یک شوک اقتصادی شدید پیامد محتمل آن خواهد بود.

نزول سهم بخش فاینانس سایه

 با بررسی روند وام‌های بانکی، اوراق بدهی و نقدینگی و منابع بانکی با وام‌های موسسات نامعتمد و اوراق و نقدینگی خروجی مربوط به آنها (بخش سایه)، برنامه کاهش ریسک اقتصادی چین به خوبی توانسته بخش سایه را در محدوده رشد منفی حبس کند که رکورد کاهشی بخش سایه نیز محسوب می‌شود. بر اساس این گزارش اداره آمارهای ملی چین، رشد اقتصادی این کشور در سه‌ماه دوم سال جاری میلادی به ۷/ ۶ درصد رسیده که نسبت به سه ماه نخست امسال با کاهش روبه‌رو شده است. رشد فعالیت‌های صنعتی چین در این مدت با کاهش محسوسی همراه بوده است. برخی از تحلیلگران خواستار اتخاذ تدابیر قاطع از سوی دولت چین برای حمایت از رشد و رونق اقتصادی شده‌اند تابرخی از این کاهش جبران شود. رشد تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری ثابت در چین ظرف ۶ ماه نخست سال جاری میلادی با کاهش شدیدی روبه‌رو شده و تولیدات صنعتی در ماه ژوئن با رشد ۶ درصد پایین‌ترین میزان دو سال اخیر را رقم زده است. دولت چین تدابیر ویژه‌ای را برای مقابله با ریسک‌های مالی و افزایش شدید بدهی شرکت‌های دولتی اتخاذ کرده است. پیش بینی می‌شود تشدید تنش‌های تجاری با آمریکا طی ماه‌های آینده تاثیر منفی زیادی بر وضعیت تجارت خارجی و رشد اقتصادی چین خواهد داشت. بنابراین اهمیت چرخش سیاسی چین برای مقابله با رویکرد تهاجمی آمریکای ترامپ بیش از پیش به‌نظر می‌رسد.

احتیاط بازارها پیش از سخنرانی «پاول»

بازارهای جهانی پیش از آغاز سخنرانی رئیس فدرال رزرو آمریکا، «جی پاول» در صحن کنگره ایالات متحده، وارد فاز احتیاطی شدند. قیمت طلای جهانی در ساعات ابتدایی معاملات تغییر محسوسی نداشت و حول سطح ۱۲۴۲ دلاری بالا و پایین می‌شد. شاخص دلار آمریکا نیز همانند فلز زرد در مبادلات ابتدایی دیروز تغییر خاصی را تجربه نکرد و با افت محدودی مواجه شد. این شاخص که ارزش دلار آمریکا در برابر سبد ۶گانه ارزهای رایج دنیا را نشان می‌دهد تا ساعت ۳ بعد از ظهر سه‌شنبه با ۱/ ۰ درصد کاهش به ۳۵/ ۹۴ واحد نزدیک شد. هر چند گزارش نرخ رشد ماهانه خرده‌فروشی در آمریکا از پیش‌بینی ۴/ ۰ درصدی نیز فراتر ثبت شد و رشد ۵/ ۰ درصدی را به ثبت رساند؛ اما این گزارش برای حمایت از شاخص دلار قدرت کافی را نداشت. گمانه‌زنی‌هایی که از محورهای اصلی سخنرانی جرومی پاول در میان سرمایه‌گذاران انتظاراتی به‌وجود آورده است. از مهم‌ترین محورها می‌توان به ابراز اطمینان نسبت به وضعیت مناسب اقتصاد آمریکا، ثبت نرخ بیکاری در پایین‌ترین سطح خود ظرف ۲۰ سال گذشته و همچنین ریسک ناشی از افزایش تنش‌های تجاری در عرصه بین‌المللی اشاره کرد.

موانع صعود ارزش طلا

تقویت ارزش دلار آمریکا در شرایط معمول یک مانع جدی برای افزایش قیمت طلا به‌شمار می‌رود. در شرایطی که نرخ تورم آمریکا علاوه بر لمس نرخ هدف ۲ درصدی، پتانسیل رشد بیشتر را نیز از خود بروز داده، احتمال افزایش نرخ بهره نیز به همین دلیل تقویت شده است. در این حالت، امکان مشاهده افت بیشتر بهای اونس فلز گرانبها در میان‌مدت وجود دارد. عامل مهم دیگری که می‌تواند بر قیمت جهانی فلزات گرانبها از جمله طلا در روزهای آینده اثرگذار باشد، تنش‌های تجاری میان آمریکا و چین است. همچنین میزان ذخایر طلا در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک قابل معامله در بورس (ETFs) ظرف ماه جولای ۱۹ تن افت را نشان می‌دهد که طرف تقاضا را نیز علیه رشد بهای فلز زرد کرده است. این موانع تا ساعت ۸ بعد از ظهر سه‌شنبه طلا را به قیمت ۱۲۲۸ دلاری کشاند تا فلز زرد به قعر یکساله خود نزول کند.

13 (1)