اغلب این دولتمردان با دغدغه صحیح رونق تولید، هدایت نقدینگی به سمت صنعت را مهم‌ترین دغدغه‌‌‌های خود عنوان کرده‌‌‌اند؛ اما آنچه رخ داده در عمل رواج رویکردهای پرچالش یا ارسال سیگنال‌‌‌های خطا برای صنعتگران بوده که هیچ‌یک از دو روند اصطلاحا به کار تولید نیامده است. اینجاست که پرسش از نحوه روغن‌‌‌کاری پولی صنعت به شکل درست و معقول مطرح شده و ابهام در خصوص صحت و سقم مساله هدایت نقدینگی شدت می‌گیرد. نگاهی به رابطه معکوس پول‌‌‌پاشی در صنعت با رشد تولید را در نزول رشد بخش تولید و شدت گرفتن تورم طی سالیان اخیر می‌‌‌توان دید. آنچه چنین روندی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده، فهم خطا از مساله‌ای درست بوده است. مساله درست لزوم تسهیل شرایط برای دسترسی صنعتگران و کارآفرینان به تامین مالی است با این‌حال اثرگذاری مثبت هدایت نقدینگی به سمت تولید بر بخش صنعت مخالفانی جدی دارد که با نشانه‌‌‌هایی از عملکرد معکوس این رویکرد بر رونق تولید آن را یادآور می‌‌‌شوند.

مخالفان یادآوری می‌کنند ویژگی بارز دهه اخیر، تشدید رشد کل‌‌‌های پولی بوده که پیام‌‌‌آور تورم و عدم‌تعادل در سطح کلان اقتصاد بوده و بخش عمده این وضعیت ناشی از غلبه رویکرد هدایت نقدینگی بر تامین مالی بوده است.   اصرار بر فهم خاصی از پول و سیاست پولی، طی سالیان اخیر به دستور کاری منجر شد که نه‌تنها عطش صنایع برای دریافت تسهیلات و منابع مالی را کم نکرد بلکه سال به سال بر فاصله میان نیاز صنایع به سرمایه در گردش و حجم تامین این نیاز از سوی شبکه بانکی افزود. بسیاری از اقتصاددانان بر همین مبنا به اثر معکوس شیوه کنونی تامین مالی بر بخش تولید اشاره کرده و رویکرد هدایت نقدینگی را خطایی آشکار در شیوه حمایت بخش پول از بخش تولید عنوان کرده و خواستار بازنگری در سیاست‌‌‌های کلان پولی شده‌‌‌‌‌‌اند.

رشد نقدینگی و تورم تجمعی بی‌‌‌سابقه که دست‌‌‌کم از سال ۱۳۹۷ به این سو، با رشد اقتصادی خالص صفر برای یک‌دهه همراستا شده، حساسیت پیرامون نقدینگی و خلق پول را بیشتر کرده است. از این منظر طرح بحث پیرامون مفاهیمی نظیر پول، نقدینگی و اعتبار و تفاوت‌‌‌های این مسائل با یکدیگر و اثری که در نتیجه خطای تحلیلی در سیاست ابلاغی رخ می‌دهد جز ترندهای داغ این‌روزهای اقتصاد ایران است. در این رابطه نباید فراموش کرد که تورم توامان یک پدیده اقتصاد کلان و پولی است، بنابراین راه مهار نقدینگی در چارچوب اقتصاد کلان و با ابزار سیاست پولی قابل مدیریت است. پرونده پیش‌‌‌رو سعی دارد نگاه‌‌‌های مختلف پیرامون مقوله تامین مالی، هدایت اعتبار و هدایت نقدینگی را مورد کندوکاو قرار دهد.

اخبار مرتبط