سیاست جدید بایدن

یکی از صاحب‌نظران معتقد است، بسیار بعید است دولت بایدن طی دو سال آینده اقدامی بزرگ برای بهبود روابط دو کشور انجام دهد؛ اما برخی حوزه‌ها برای همکاری وجود دارد. تغییرات آب‌وهوایی و مهار کرونا دو موضوع با اولویت بالا برای هر دو کشور هستند. البته چین درباره تلاش آمریکا برای مهار این کشور نگران است. ایده‌های بایدن مثبت به‌نظر می‌رسند؛ اما او تنها از لحاظ تکنیکی با ترامپ تفاوت دارد. چین نباید انتظارات بیش از حد داشته باشد.

در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ روابط چین و آمریکا به پایین‌ترین سطح در چهار دهه گذشته رسید و در این میان چین نسبت به بهبود روابط با آمریکا ابراز تمایل کرده است. تهدید جدایی اقتصادی که از سوی آمریکا مطرح شده هنوز از میان نرفته و بسیاری از کالاهای صادراتی چین به آمریکا مشمول تعرفه‌های بالا هستند. از سوی دیگر دسترسی چین به فناوری آمریکا قطع شده است. با آنکه رئیس‌جمهور چین در پیام تبریک به بایدن ابراز امیدواری کرد روابط دوجانبه ارتقا و بهبود یابد، اما چین درحال آماده کردن خود برای بدترین سناریو است.

پکن به‌طور رسمی استراتژی اقتصادی «جریان دوگانه» را معرفی کرده است و طبق این استراتژی، کشور خودکفاتر خواهد شد. این تحول از طریق تمرکز بر بازار داخلی و تلاش برای استقلال در حوزه فناوری تحقق خواهد یافت. رئیس انجمن روابط اقتصادی بین‌المللی چین می‌گوید: «گزینه‌هایی که بایدن برای تیم اقتصادی خود انتخاب کرده، از جمله خانم جنت یلن، نشان می‌دهد محیط برای بهبود روابط مساعد است. اگرچه سیاست‌های آمریکا در زمینه‌های نظیر دریای جنوبی چین، تایوان و هنگ‌کنگ تغییر نخواهد کرد، اما در زمینه‌هایی نظیر تعرفه و احیای روابط اقتصادی کامل بین دو کشور مذاکراتی صورت خواهد گرفت.»

ترامپ که از به رسمیت شناختن چین به‌عنوان یک اقتصاد بازار اجتناب کرده تهدید کرده بود، از سازمان جهانی تجارت خارج خواهد شد. رئیس پیشین بانک بازرگانی چین که هفتمین بانک بزرگ این کشور است، می‌گوید: «چین در قبال منازعاتی که با آمریکا یا دیگر کشورها پدید آمده خویشتن‌داری کرده است؛ اما پکن باید احساسات ملی‌گرایانه را که به سرعت درحال شدت یافتن است، محدود و مهار کند تا محیطی مناسب برای همکاری‌های آینده فراهم شود. برخی می‌گویند چین و آمریکا در نهایت وارد تنش‌های شدید خواهند شد. با توجه به خطرات این‌گونه احساسات، حالا وقت آن است که برای مهار آن تدابیری اندیشیده شود. همچنین باید درباره این موضوع بررسی‌هایی انجام شود که چطور چین می‌تواند بین تداوم الگوی رشد اقتصاد خود و قوانین بین‌المللی تجارت سازگاری به‌وجود آورد.»