از «نش» تا «میلگرام»
میلگرام که ۷۲ سال دارد و یکی از برجسته‌ترین متخصصان در حوزه نظریه حراج است و ویلسون ۸۳ ساله که استاد راهنمای میلگرام بوده، مشترکا جایزه را نصیب خود کردند. با اعطای جایزه نوبل اقتصاد که شامل یک مدال طلا و ۱۰ میلیون کرون سوئد معادل ۸۵۰ هزار پوند است، دوره امسال اعطای جایزه نوبل پایان یافت. نظریه حراج که شاخه‌ای از نظریه بازی است.اواخر دهه ۱۹۷۰ و اوایل دهه ۱۹۸۰ مطرح شد. در آن زمان گروهی از محققان سعی کردند مدل‌های ریاضی را به وجود آورند که می‌تواند انگیزه و اطلاعات را در فرآیند پیشنهاد قیمت در حراج بگنجاند و زمینه را برای انجام منصفانه حراج فراهم کند. نظریه حراج اوایل سده حاضر در انگلستان مورد توجه قرار گرفت. در آن دوره دولت با حمایت استاد دانشگاه آکسفورد توانست پس از حراج فرکانس جدید تلفن همراه، مبلغ زیادی را ارائه‌کنندگان بزرگ تلفن دریافت کند.
آکادمی نوبل سوئد اعلام کرد نظریه حراج که از سوی ویلسون و میلگرام ارائه شده به تدوین فرمت‌های جدید کمک کرده است. اکنون از این فرمت‌ها برای فروش طیفی گسترده از کالاها و خدمات نظیر سهمیه ماهیگیری، برق و ... استفاده می‌شود. دیوید بلانچ فلاور، اقتصاددان و از مقامات پیشین بانک مرکزی انگلستان می‌گوید جایزه نوبل نتوانسته به افرادی پاداش دهد که به جای کار روی نظریه بازی‌ها، روی امور واقعی کار کرده‌اند. او گفته است: «جایزه نوبل اقتصاد بار دیگر به دو پیرمرد سفیدپوست داده شد که سال‌ها پیش فرمول‌های ریاضی مبهم و ترسناک را منتشر کرده‌اند، فرمول‌هایی که هیچ اثری بر زندگی مردم عادی ندارند. تحقیقات آنها هیچ کمکی به بهبود شرایط زندگی مردم نمی‌کند. کار روی قیمت حراج یک ماهی در اقیانوس هند در بحبوحه بحران همه‌گیری کرونا و درحالی‌که مردم برای پرداخت صورت‌حساب‌های خود با مشکلات جدی مواجه هستند هیچ اهمیتی ندارد. اقتصاد راه خود را گم کرده است.»
ویلسون در جمع خبرنگاران در استکهلم پس از آنکه مطلع شد جایزه نوبل در رشته اقتصاد به او تعلق گرفته، سعی کرد یک حراجی را به‌خاطر آورد که شخصا در آن شرکت کرده بود. او گفت: «همسرم یادآوری کرد که ما یک کفش اسکی ای بی خریدیم. فکر می‌کنم آن یک حراج بود.» نش برای تحلیل وضعیت‌های تضاد و همکاری و ارائه پیش‌بینی درباره نحوه رفتار مردم، مفهوم «تعادل نش» را مطرح کرد. او برای این مفهوم، کاربردی در حوزه‌های گوناگون و متنوع از جمله محاسبه‌ها، زیست‌شناسی انقلاب گونه و هوش مصنوعی یافت. جایزه نوبل اقتصاد سال گذشته به دو محقق از دانشگاه ام‌آی‌تی و یک محقق از دانشگاه هاروارد اعطا شد. آنها به‌خاطر تحقیقات تجربی که درباره بهترین روش‌های رفع فقر در اقتصادهای درحال توسعه انجام داده بودند شایسته دریافت جایزه نوبل تشخیص داده شدند.
قبل از اعلام اسامی برندگان امسال نوبل اقتصاد، برخی حدس‌ها درباره انتخاب خانم کلودیا گولدین از آمریکا برای دریافت جایزه نوبل اقتصاد مطرح شده بود. او تحقیقاتی درباره نابرابری و نیروی کار زن انجام داده است. اگر او انتخاب می‌شد سومین زنی بود که این جایزه را دریافت می‌کرد. فرد دیگری که حدس زده می‌شد انتخاب شود، خانم آن کروگر، اقتصاددان آمریکایی و از مدیران اسبق صندوق بین‌المللی پول بود. او که از طرفداران تجارت آزاد است، درباره اینکه چطور شرکت‌ها از قدرت سیاسی و اقتصادی خود برای سلطه بر بازارها استفاده می‌کنند، تحقیق کرده است.
