بحران سیاسی؛ آرامش اقتصادی
فرناندز در سخنان خود پس از اعلام نتایج، نسبت به دشوار بودن راه پیش رو هشدار داد اما مردم را به توانایی‌های دولت آینده برای رفع بحران کنونی امیدوار کرد. سخنان او حاوی همان شعارهای معمول شخص پیروز در انتخابات بود. او گفت: «قصد داریم کشوری بسازیم که شایستگی آن را داریم. ما محکوم به ماندن در وضعیت کنونی نیستیم.» اما رئیس‌جمهوری منتخب آرژانتین هنوز برنامه‌ای مشخص برای تحقق این سخنان ارائه نکرده است. او به‌ویژه باید در آینده نزدیک یک برنامه اقتصادی ارائه کند که در آن خروج از رکود و ثبات بخشیدن به پزو وجود داشته باشد. قبل از انتخابات بسیاری معتقد بودند بازگشت شخصیت‌های سیاسی هوادار سیاست‌های پوپولیستی به قدرت، نخستین قدم برای بهبود اوضاع است. آنها معتقدند سیاست‌های یادشده همواره سبب پویایی اجتماعی و اقتصادی شده و توزیع ثروت را منصفانه‌تر کرده است.
نتیجه انتخابات هفته قبل از هفته‌ها پیش مشخص بود. ماکری، رئیس‌جمهوری کنونی و شهردار پیشین بوئنوس آیرس که در سال ۲۰۱۵ با وعده‌های بسیار جذاب در انتخابات پیروز شد این بار شانسی برای پیروزی نداشت؛ زیرا نه‌تنها به وعده‌های خود عمل نکرده بود بلکه وضعیت اقتصادی آرژانتین نسبت به قبل بدتر شده است. پنج ماه پیش کریستینا کرشنر که قبل از ماکری رئیس‌جمهوری آرژانتین بود اعلام کرد در انتخابات نامزد خواهد شد البته نه به‌عنوان نامزد پست ریاست‌جمهوری بلکه به‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری. کرشنر در ارتباط با ۱۱ پرونده سوء استفاده از قدرت که علیه او تشکیل شده باید به دادگاه برود. کرشنر فرناندز، سیاستمدار باسابقه آرژانتین را انتخاب کرد تا او برای ریاست‌جمهوری نامزد شود.
پیش‌بینی شده فرناندز عموما تحت‌تاثیر سیاست‌ها و نظرات کرشنر عمل کند. کرشنر پوپولیست چپ میانه‌رو از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ بر آرژانتین حکمرانی کرده بود اما از خود شهرت سیاسی خوبی برجا نگذاشته زیرا او در دوران ریاست‌جمهوری، از فعالیت تعدادی از رهبران جناح‌ها در جنبش پرونیستی جلوگیری کرد و روابط خصمانه با رسانه‌ها و بخش‌های اقتصادی کشور داشت. سال گذشته با حاکم شدن رکود بر اقتصاد آرژانتین، او روزنه‌ای برای بازگشت به صحنه قدرت مشاهده کرد. استاد علوم سیاسی دانشگاه کلمبیا می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد کرشنر به این نتیجه رسیده که عملکرد سیاسی‌اش در دوران ریاست‌جمهوری اجازه نمی‌دهد در انتخابات پیروز شود در نتیجه با محاسبه بسیار هوشمندانه زمینه حضور فرناندز در قدرت را فراهم کرد و خودش به‌عنوان معاون او بار دیگر به صحنه سیاسی باز می‌گردد.»
فرناندز که سال‌های متمادی در سمت‌های دولتی فعالیت داشته هرگز نسبت به قرار گرفتن در سمت ریاست‌جمهوری آرژانتین ابراز تمایل نکرده بود و ترجیح می‌داد پشت صحنه فعالیت کند. او برای مدتی کوتاه نماینده بوئنوس آیرس در پارلمان آرژانتین بود، اما غیر از این مورد، او هیچ گاه با رای مردم در سمتی قرار نگرفته بود در نتیجه برای جنبش پرونیستی مدرن که از دهه ۱۹۴۰ بر ساختار سیاسی آرژانتین حاکم بوده فردی جدید تلقی می‌شود. جنبش پرونیستی نام خود را از خوان دومینگو پرون، یکی از فرماندهان ارتش آرژانتین که سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۵ و سپس در سال‌های ۱۹۷۳ تا ۱۹۷۴ بر این کشور حکمرانی می‌کرد گرفته است. این جنبش پوپولیستی در سال‌های متمادی از لحاظ سیاسی گاه چپ‌گرا و راست‌گرا بوده اما همواره ادعا کرده ضامن حقوق کارگران و عدالت اجتماعی است.
سال ۲۰۰۳ هنگامی که نستور کرشنر، همسر کریستینا کرشنر، به‌عنوان رئیس‌جمهوری آرژانتین انتخاب شد فرناندز را در سمت رئیس کابینه خود قرار داد. در آن دوران آرژانتین در حال خارج شدن از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۱ بود؛ بحرانی که طی آن آرژانتین نتوانسته بود اقساط بدهی صد میلیارد دلاری خود را پرداخت کند. در سال ۲۰۰۷ هنگامی که کرشنر به ریاست‌جمهوری آرژانتین برگزیده شد فرناندز برای مدتی کوتاه در سمت ریاست کابینه او باقی ماند اما اندکی بعد، از این سمت استعفا داد و به منتقد کرشنر به دلیل نحوه اداره امور اقتصادی آرژانتین از سوی او تبدیل شد.
در ماه می هنگامی که کرشنر اعلام کرد قصد دارد به صحنه قدرت بازگردد و به‌عنوان معاون فرناندز فعالیت کند ویدئوهایی از انتقادهای فرناندز از عملکرد او در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، اما تلاش‌ها برای تخریب چهره فرناندز بی‌نتیجه بود. آرای او در انتخابات اولیه که ماه آگوست برگزار شد ۱۶ درصد بالاتر از ماکری بود. واژه اصلی که رای‌دهندگان را به سوی فرناندز کشانده واژه «امید» است. فرناندز ۶۰ ساله و استاد حقوق که در دوره تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری به تدریس ادامه داد تصویری مثبت در ذهن رای‌دهندگان دارد. آنها او را فردی معمولی که از چیزهای ساده لذت می‌برد می‌دانند. او در حوزه مسائل اجتماعی بیش از ماکری گرایش‌های لیبرال دارد و حمایت از لغو ممنوعیت سقط جنین مهم‌ترین دیدگاه لیبرالیستی اوست. او در حوزه مسائل اقتصادی بیش از کرشنر عمل‌گرا محسوب می‌شود.
از کرشنر به‌خاطر دست بردن در آمار و ارقام اقتصادی و آغاز برنامه اعطای یارانه که سبب مشکلات شدید مالی برای دولت شد انتقاد شده است. در دوره ریاست‌جمهوری کرشنر، کاهش قیمت مواد خام به افت درآمدهای دولت آرژانتین منجر شد و دولت نتوانست منابع مالی برنامه یارانه‌ها را تامین کند. برخی تحلیلگران می‌گویند مردم در انتخابات اخیر گزینه‌های متعددی پیش روی خود نداشتند اما آنها به کسی رای دادند که امیدوارند اثرات زیانبار سیاست‌های دولت قبل را از میان ببرد و اوضاع کمی بهتر شود. یکی از رای‌دهندگان می‌گوید آرژانتین کشوری است که هر ۱۰ سال دچار بحران می‌شود و فرقی نمی‌کند چه کسی در قدرت باشد. او سال ۲۰۱۵ به ماکری رای داده بود و اکنون به رقیب او یعنی فرناندز رای داده است. او می‌گوید: «می‌دانم که همه آنها دزد هستند و من از اینکه نظاره‌گر دزدی آنها باشم به ستوه آمده‌ام.»
البته همه مانند این رای‌دهنده فکر نمی‌کنند اما بدتر شدن شرایط اقتصاد آرژانتین به مردم فشار شدیدی وارد کرده است. فرناندز درباره برنامه‌های خود برای نجات اقتصاد دچار رکود کشور واضح سخن نگفته است اما تحلیلگران سیاسی و آرژانتینی‌ها می‌گویند او سیاست‌های حمایت‌گرایانه‌ای اتخاذ خواهد کرد. یکی از اولویت‌ها، حل مشکل وام ۵۷ میلیارد دلاری صندوق بین‌المللی پول است که باید از نو تقسیط شود. امسال تعهدات مالی آرژانتین به ۷۲ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور رسیده است. سال ۲۰۱۵ این رقم ۴۱ درصد بود.
در ماه‌های اخیر نگرانی درباره ناتوانی دولت آرژانتین در پرداخت بدهی‌هایش سبب شده سرمایه‌گذاران به فروش دارایی‌های خود اقدام کنند. نکته مثبت این است که به رغم مشکلات اقتصادی عمیق آرژانتین، این کشور برخلاف دیگر کشورهای آمریکای لاتین از آرامش سیاسی برخوردار است اما بعید نیست در این کشور نیز به زودی مردم وارد خیابان‌ها شده و به تظاهرات بپردازند. مردم از فرناندز انتظارات زیادی دارند و او باید اوضاع اقتصادی را سامان دهد. اگر چنین نشود شرایط سیاسی در آرژانتین ناآرام خواهد شد.
ارسال نظر