مقصد بعدی کجاست؟

بازار خودروی چین بسیار بزرگ است و سال پیش ۸/ ۲۸ میلیون دستگاه خودرو در آن فروخته شد. به همین دلیل این بازار برای شرکت‌های بزرگ خودروساز به ویژه خودرو ساز‌های آمریکایی که در بازار اشباع شده آمریکا فعالیت می‌کنند جذاب بوده است و آنها به روش‌های مختلف تلاش خواهند کرد سهم بالاتری از این بازار را نصیب خود کنند. اعمال تعرفه سبب می‌شود سهم خودروساز‌های آمریکایی در بازار چین کاهش یابد، در نتیجه انتظار می‌رود آنها به افزایش تولید خودرو در داخل چین اقدام کنند تا از تعرفه مصون بمانند.

در سال‌های اخیر خودروسازان آمریکایی تلاش کرده‌اند سهم بالاتری از بازار خودروی چین را تصاحب کنند اما شانس موفقیت آنها در این زمینه، اکنون به دلیل تنش‌های تجاری بسیار کمتر شده است. یکی از علل این امر آن است که برای مثال اگر خودروسازهای بزرگ آمریکا تولید را به چین منتقل کنند فرصت‌های شغلی در آمریکا کاهش خواهد یافت اما خودروسازهای بزرگ ژاپن در این مسیر برنامه‌های بهتری دارند. شرکت تویوتا قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ میزان تولید محصولات خود در چین را ۳ برابر کند و به ۵/ ۳ میلیون دستگاه برساند. در حال حاضر تویوتا می‌تواند سالانه ۶/ ۱ میلیون خودرو در چین تولید کند. سال پیش این شرکت ۳/ ۱ میلیون خودرو در چین فروخت و سهم آن در بازار خودروی چین ۵/ ۴ درصد بود. شرکت‌های فولکس واگن و جنرال موتورز سهم بالاتری در بازار خودرو چین دارند اما این وضعیت به ویژه برای شرکت‌های خودروسازی آمریکا به زودی تغییر خواهد کرد.

به نظر می‌رسد تنش‌های تجاری بین آمریکا و شرکای تجاری این کشور سبب شده سیاست‌های اقتصاد‌های بزرگ در حوزه‌های مختلف از جمله تولید و صادرات خودرو به تدریج تغییر کند. برای مثال خودروسازان اروپا تلاش بیشتری برای کاهش وابستگی به بازار آمریکا داشته‌اند و در آسیا خودروسازان بزرگ تلاش کرده‌اند سهم بالاتری از بازار خودرو اقتصادهای نوظهور کسب کنند.

هنگام بررسی تاثیر بالقوه اعمال تعرفه از سوی آمریکا بر خودروهای صادراتی به این کشور، باید چند موضوع دیگر نیز مورد توجه قرار گیرد. برای مثال با آنکه اعمال تعرفه سبب گران شدن خودروهای اروپایی برای خریداران آمریکایی می‌شود، اما برخی برندهای خودرو در اروپا از جمله بنز و بی‌ام‌و، مشتری‌های خاص خود را دارند و گران شدن آنها از میزان فروش نخواهد کاست. همچنین افزایش ثروت خانوارها در چین سبب می‌شود تقاضا برای خودروهای گران‌قیمت اروپایی در این کشور افزایش یابد. این فرصتی طلایی برای خودروسازان اروپایی است تا از وابستگی خود به بازار آمریکا بکاهند.

از سوی دیگر اگر ارزش دلار در برابر یورو همچنان رشد کند خودروهای اروپایی برای مشتری‌های عادی آمریکا ارزان می‌شود و این عامل نیز سبب کاهش تاثیر اعمال تعرفه بالا بر خودروهای صادراتی اروپا به آمریکاست. به‌ویژه اگر آمریکا تعرفه را به ۱۰ درصد برساند یعنی همان میزان تعرفه اروپا برای خودروهای آمریکایی، تاثیر این اقدام بسیار اندک خواهد بود. در سال جاری میلادی شاخص دلار یعنی ارزش این ارز در برابر سبدی از ۶ ارز معتبر رشد کرده و بعید نیست این روند افزایش ادامه پیدا کند.

شرکت‌های خودروساز از پیش باید به این موضوع توجه کافی می‌داشتند که بازار خودروی آمریکا یک بازار رو به رشد نیست و باید از فرصت‌های موجود در اقتصادهای درحال توسعه و نوظهور در آسیا و آمریکای جنوبی استفاده بیشتری بشود. صنعت خودرو به ده‌ها صنعت دیگر در اقتصاد مرتبط است و ضعف آن به کل اقتصاد لطمه وارد می‌کند. از سوی دیگر برخی تحلیلگران معتقدند اکنون زمانی مناسب است تا خودروسازان به شناسایی نقاط ضعف خود پرداخته و آنها را رفع کنند.