پنج ابهام بزرگ

نخستین چالش، روابط با آمریکاست. ترامپ بارها به مکزیکی‌ها و رئیس‌جمهوری کنونی این کشور توهین کرده و وعده داده دیواری بین آمریکا و مکزیک خواهد کشید و پول آن را هم از مکزیک می‌گیرد. با آنکه آقای اوبرادور در سخنرانی پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری لحنی نرم در قبال ترامپ داشت، اما نه اقدامات ترامپ قابل پیش‌بینی است و نه هنوز مشخص است آقای اوبرادور همین لحن را در آینده نیز خواهد داشت یا نه. روابط اقتصادی مناسب با آمریکا برای مکزیک بسیار حیاتی است و شاید بر همین مبنا ترامپ به این کشور فشار وارد می‌کند تا به خواسته‌های آمریکا تن دهد.

چالش دوم امنیت است. آقای اوبرادور نخستین رئیس‌جمهوری نیست که توانسته با وعده کنترل خشونت رای مردم را به خود جلب کند، اما از زمان آغاز جنگ مواد مخدر در مکزیک در سال ۲۰۰۶ هیچ‌یک از روسای جمهور نتوانستند به این وعده خود عمل کنند. آقای اوبرادور وعده داده با از میان بردن ریشه‌های خشونت یعنی فقر و فقدان فرصت‌های مناسب، بر خشونت غلبه کند، اما با توجه به تقاضای بی‌پایان برای مواد مخدر در آمریکا و میزان بالای سلاحی که از آمریکا به آمریکای جنوبی سرازیر می‌شود بعید است برنامه‌های ضد فقر آقای اوبرادور به کاهش خشونت منجر شود. همچنین او عفو متخلفان در حوزه مواد مخدر را مطرح کرده است اما کارشناسان معتقدند ابتدا باید نیروهای پلیس و ارتش آموزش‌های تخصصی را پشت سر گذارند و تغییرات عمیقی در قوانین ایجاد شود. در غیر این صورت عفو تبهکاران مشکلی را حل نخواهد کرد.

سومین چالش، ابهام درباره تحقق وعده‌هاست. آقای اوبرادور در دوران تبلیغات انتخاباتی وعده‌های پوپولیستی متعددی مطرح کرده است. از جمله او وعده داده برنامه حمایتی را برای بیماران و سالخوردگان اجرا کند، تحصیلات عالی را برای همه دانشجویان رایگان کند، آرامش را به مکزیک بازگرداند و فساد را نابود کند اما او مسلما نمی‌تواند به همه این وعده‌ها عمل کند و ناکامی در این زمینه به سرخوردگی بیش از پیش مردم مکزیک منجر خواهد شد. آقای اوبرادور به جای ارائه یک برنامه روشن برای مبارزه با فساد، صرفا وعده داده است. در حوزه تحول در وضعیت زندگی فقرا نیز همین رویه از سوی او مشاهده شده است. واقعیت این است که فساد در تمامی سطوح و گوشه و کنار زندگی اجتماعی در مکزیک ریشه کرده و در یکسال و نیم اخیر روابط با آمریکا مناسب نبوده است اما در این زمینه نیز آقای اوبرادور وعده‌های جذابی داده است.

چهارمین چالش، پیمان نفتاست. روابط تجاری مکزیک با آمریکا و کانادا برای رونق اقتصادی مکزیک و تحقق وعده‌های آقای اوبرادور حیاتی است اما این پیمان در خطر نابودی قرار دارد، زیرا ترامپ آن را پرنقص می‌داند و خواهان تغییرات بزرگ در محتوای این پیمان است. با آنکه کارشناسان نسبت به تبعات منفی سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ هشدار داده‌اند، اما او در این مسیر در حرکت است و مشخص نیست چه وقت تغییر عقیده خواهد داد. همچنین اگر در ماه‌های آینده، نشانه‌های ضعف در اقتصاد جهان پدید آید شرایط کلی اقتصادی مکزیک نگران کننده خواهد شد.

پنجمین چالش، احتمال بروز جنگ داخلی است. یکی از علل پیروزی آقای اوبرادور در انتخابات ریاست‌جمهوری روز یکشنبه، حضور گروه‌های مختلف با دیدگاه‌های بسیار متفاوت در ائتلاف به رهبری او بود. تنوع این گروه‌ها سبب می‌شود تدوین برنامه‌ها و سیاست‌ها در آینده بسیار دشوار باشد. در ماه‌های آینده یعنی تا ابتدای ماه دسامبر که آقای اوبرادور به‌عنوان رئیس‌جمهوری جدید سوگند یاد می‌کند او باید بتواند بین دیدگاه‌های این گروه‌ها تعادل برقرار کند و ائتلاف را مستحکم نگه دارد. با این حال عده‌ای از تحلیلگران معتقدند این ائتلاف بسیار شکننده است و احتمال بروز جنگ داخلی بین طرفداران آقای اوبرادور وجود دارد. نکته دیگر این است که قاچاقچیان مواد مخدر در مکزیک از هرج و مرج استقبال می‌کنند و بعید نیست زمینه را برای این جنگ فراهم کنند.