در گفت‌وگوی ویژه با معاون وزیر اقتصاد ارمنستان مطرح شد
میانبر دسترسی ایران به اوراسیا
ایران با جمعیت ۸۳ میلیون نفری خود بازار بزرگی برای همسایگان کوچک شمالی محسوب می‌شود و به‌دلیل برخورداری از منابع طبیعی باارزش می‌تواند صادرکننده بزرگی در منطقه باشد. یکی از این همسایگان شمالی که به‌دلیل سابقه روابط تاریخی حسنه با ایران درحال‌حاضر علاقه‌مندی خود را به گسترش روابط با کشورمان مطرح می‌کند، ارمنستان است. این در شرایطی است که ایروان، پایتخت این کشور به‌زودی میزبان نشست اتحادیه اوراسیا خواهد بود و نخست‌وزیر این کشور از رئیس‌جمهوری کشورمان دعوت کرده است که در این نشست حضور یابد.
به این بهانه «دنیای اقتصاد» در نشستی ویژه با آواگ آوانسیان، معاون وزیر اقتصاد ارمنستان از ایشان درباره سطح روابط اقتصادی دو کشور پرسید و از وی خواست چشم‌انداز آینده این روابط را ارزیابی کند. وی در پاسخ گفت: «این پرسش را باید در دو بخش ارزیابی کرد: نخست اینکه آیا حجم روابط اقتصادی ایران-ارمنستان برای ما رضایت‌بخش است یا نه؟ باید بگویم البته نه. ما ظرفیت‌های زیادی داریم که می‌توانیم با آنها حجم روابط اقتصادی را افزایش دهیم. دیگر اینکه آیا این روابط اقتصادی در حال پیشرفت است؟ به‌نظر من بله. می‌خواهم این را اعلام کنم که تجار ارمنستان علاقه‌مند به گسترش روابط با ایران در حوزه اقتصاد هستند. درحال‌حاضر تحولاتی در حال شکل‌گیری است که امیدوار هستیم بتوانیم در جریان آن از امکانات موجود در راستای گسترش روابط اقتصادی استفاده کنیم.
فعالیت‌هایی که اتاق بازرگانی ایران و ارمنستان در حال انجام آن هستند و نشست‌هایی که در قالب کمیسیون ایران و ارمنستان شکل می‌گیرد که از جمله آنها آخرین نشست از این دست، دو ماه پیش در ایران برگزار شد و توافقات و بحث‌هایی که مطرح شد، همه برای ما امیدبخش هستند و نشان می‌دهند که مسیر درستی را در پیش گرفته‌ایم و به‌زودی می‌توانیم توافقات را در دستور کار قرار دهیم. بخش بزرگی از حجم مبادلات تجاری ایران-ارمنستان به حوزه انرژی مربوط است. ما از ایران گاز وارد می‌کنیم و در عوض برق می‌فروشیم. اما سعی می‌کنیم علاوه بر انرژی در حوزه‌های دیگر هم با ایران همکاری اقتصادی داشته باشیم. به‌ویژه اتحادیه اوراسیا برای ما این امکان را فراهم می‌آورد و سعی می‌کنیم از اتحادیه اوراسیا استفاده کنیم و حجم مبادلات دو کشور را بالا ببریم. به‌ویژه می‌خواهیم در حوزه مواد غذایی همکاری کنیم و در حوزه فنی محصولات مشترک تولید کنیم و شرکت‌های مشترک سرمایه‌گذار تاسیس کنیم که هم در ارمنستان و هم در ایران سرمایه‌گذاری کنند و البته به‌نظر ما بازار ارمنستان برای تجار ایرانی جالب است و قوانین ما تجار ایرانی را جذب می‌کند که بیایند و در ارمنستان به کار تولید بپردازند و همکاری کنند، علاوه بر این، ارمنستان به‌خاطر هم‌مرز بودن با جمهوری اسلامی ایران این امکان را دارد که پلی بین ایران و اتحادیه اوراسیا شود و به این ترتیب برای ایران از سمت شمال پنجره‌ای رو به اوراسیا باز می‌شود. از طرف دیگر بازار ایران هم برای ارمنستان از اهمیت زیادی برخوردار است. ایران جمعیت زیادی دارد و از این لحاظ برای ما بسیار مهم است و اگر ارمنستان بتواند از امکانات موجود استفاده کند، می‌تواند وارد بازار ایران شود. ارمنستان همچنین می‌تواند از طریق ایران به منطقه آسیای مرکزی، خلیج‌فارس و خاورمیانه دسترسی بیاید.»
معاون وزیر اقتصاد همچنین در پاسخ به پرسشی دیگر در مورد اینکه آیا تحریم‌های ضدایرانی آمریکا بر حجم روابط اقتصادی تاثیر داشته و آیا سازوکارهای دوجانبه تجاری همچون مبادله کالا به کالا و استفاده از ارز محلی اندیشیده شده است یا نه ، گفت: «البته تحولاتی مثل تحریم‌ها حتما بر حجم مبادلات تجاری تاثیر منفی می‌گذارند؛ اما اگر در مورد تنظیم مکانیزم‌های جدید صحبت کنیم باید بگویم به چنین کاری نیاز نداریم؛ چون چنین مکانیزم‌هایی هم اکنون هم وجود دارند. از این مکانیزم‌ها همین الان هم استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال تجار طرف ارمنستان با تجار ایران در حال مذاکره هستند تا راهی بیابند که اگر نگوییم تحریم‌ها را دور بزنند، در چارچوب قانون با وجود تحریم‌ها به فعالیت خود ادامه دهند. این موضوع خیلی خوشایند است که تجار هر دو کشور منافع خود را خوب و سریع متوجه می‌شوند و یکدیگر را پیدا و مذاکره می‌کنند. این خیلی مهم است و دولت هم حمایت می‌کند که هم شرکت‌های بزرگ و هم شرکت‌های کوچک راه‌های همکاری در این شرایط را پیدا می‌کنند. البته مکانیزم‌هایی که در حال حاضر وجود دارند، کافی نیستند و دولت ارمنستان و وزارت اقتصاد این کشور در تلاش هستند تا مکانیزم‌های جدیدی ایجاد کنند که از شرکت‌های ایران و ارمنستان حمایت کند تا بتوانند سریع‌تر موانع و مشکلات را برطرف کنند. به این ترتیب قطعا هم ایران نفع خواهد برد و هم ارمنستان. هدف ما این است که حجم روابط بین ایران و ارمنستان افزایش یابد. می‌دانیم که در حال حاضر با همسایگان مختلف از این مکانیزم‌ها استفاده می‌کند، چه مبادله کالا به کالا و چه ارز محلی. ما هم سعی می‌کنیم از همین مکانیزم‌ها استفاده کنیم دلیلی ندارد که حتما مکانیزم جدیدی در پیش بگیریم.» از معاون وزیر اقتصاد ارمنستان پرسیده شد آیا تکذیب می‌کنند که تحریم‌ها بر حجم روابط دو کشور تاثیر گذاشته؟ وی در پاسخ گفت: «تحریم‌ها اثر منفی دارد؛ اما اگر بخواهیم روابط تجاری بین دو کشور را ارزیابی کنیم باید بگویم ما از قبل از تحریم‌ها هم نتوانسته‌ایم از امکانات موجود استفاده کنیم که بگوییم قبل از تحریم‌ها حجم روابط تجاری بالا بود و حالا تحریم‌ها مانع شده‌اند. در واقع این مشکل به تحریم‌ها ربطی ندارد. قبل از تحریم‌ها هم حجم روابط بالا نبوده است. ابتدا ما باید از امکانات موجود استفاده کنیم بعد ببینیم در کدام حوزه‌ها تحریم‌ها اثر منفی دارند. مشکل ما در حوزه روابط اقتصادی این است که نمی‌توانیم از امکانات و ظرفیت‌های موجود به‌طور کافی استفاده کنیم. مساله این است که باید در این زمینه به پیش برویم بعد ببینیم عامل مشکلات موجود در کجا طرف ارمنی است و در کجا تحریم‌ها. در روابط مشترک اقتصادی دو کشور باید ببینیم چه گام‌هایی باید طرف ارمنستان بردارد و چه گام‌هایی طرف ایرانی، چه مشکلاتی را باید مشترک حل کنیم و چه مشکلاتی به‌خاطر تحریم‌هاست. در واقع انتظارات زیادی از روابط اقتصادی بین‌المللی داریم؛ اما وقت عمل متاسفانه آن انتظارات را نمی‌توانیم برآورده کنیم. در وهله نخست باید ارزیابی کنیم که در کدام حوزه‌ها می‌توانیم همکاری مشترکی داشته باشیم.»
از معاون وزیر اقتصاد ارمنستان پرسیده شد که آیا برنامه مدونی برای افزایش حجم ۳۲۰ میلیون دلاری مبادلات تجاری دو کشور وجود دارد یا نه؟ او در پاسخ گفت: «برنامه ما دو بخش دارد. نخست اقدامات کوتاه‌مدت برای حل مشکلات، دوم اقدامات درازمدت و راه‌اندازی یک سیستم برای همکاری درازمدت. برای بخش نخست سعی می‌کنیم هر چه زودتر از طرف ایران و ارمنستان مشکلات و موانع قانونی برطرف شود تا حجم تجارت دوجانبه افزایش یابد.
برای بخش دیگر قصد داریم به‌طور مشترک با طرف ایرانی مکانیزمی ایجاد کنیم که تجار دوطرف یکدیگر را زود پیدا کنند و منافع یکدیگر را زود درک کنند و سکوی مناسبی داشته باشیم که نیازی به مداخله دولت‌ها وجود نداشته باشد و تجار بتوانند به‌طور مستقیم در این سطح ارتباط پیدا کنند و همکاری داشته باشند. باید حتما چنین مکانیزمی برای همکاری درازمدت و سودمند داشته باشیم. البته برای تنظیم چنین مکانیزم درازمدتی باید واقع‌بین باشیم و در نظر بگیریم که هم‌اکنون شرایطی ایجاد شده است که مانع از ایجاد چنین مکانیزم درازمدتی است؛ اما ما همچنان در این راستا تلاش می‌کنیم و برای ما یک اولویت است و طبق برنامه خودمان پیش می‌رویم. علاوه بر این لازم است که قوانین بازار دو کشور تسهیل شود تا تجار ارمنی قوانین بازار ایران و نظام مالیاتی آن را خوب بشناسند و برعکس، قوانین بازار ارمنستان برای تجار ایرانی به‌راحتی قابل شناسایی باشد. به علاوه باید بازارهای دو طرف به آسانی در دسترس تجار هر دو کشور قرار گیرد. اگر بتوانیم این مشکلات را برطرف کنیم، می‌توانیم حجم تجارت را بالا ببریم. به‌عنوان مثال اگر دو شرکت بزرگ ایران و ارمنستان بتوانند در حوزه مواد غذایی یکی دو قرارداد منعقد کنند و به نتیجه برسند، شاید حجم مبادلات خیلی سریع تا ۵ درصد افزایش یابد. این برای ما مهم است که بتوانیم شرکت‌های دو طرف را با هم آشنا کنیم.»
ارسال نظر