آغاز پرواز «ای‌تی‌آر»های جدید

دنیای اقتصاد : پنج فروند از هواپیماهای ATR (ای تی آر) برجامی که در هفته‌های اخیر از سوی اروپا به ایران تحویل داده شده بود، رسما در مسیر‌های داخلی به پرواز درآمدند. در اواسط مرداد ماه امسال پنج فروند هواپیمای ATR در راستای قراردادهای برجامی و تعهدات شرکت‌های هوایی اروپایی، وارد ایران شد تا اروپایی‌ها با انجام یکی از قراردادهای‌شان نسبت به ایران، سیگنال مثبتی را برای حفظ و تداوم برجام بفرستند. درحال‌حاضر نیز با انجام نخستین پرواز هواپیماهای «ای‌‌تی‌آر» از تهران به مشهد، فعالیت این هواپیماها به‌طور رسمی در مسیر‌های داخلی از روز گذشته آغاز شده است تا در فاصله‌ای کوتاه، این هواپیماها، وارد چرخه پروازی در ناوگان هوایی ایران شوند.

یک روز قبل از شروع فاز اول تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران، ‌شرکت هواپیمایی ایتالیایی - فرانسوی ATR، پنج فروند هواپیما را براساس قرارداد پسابرجامی با ایران که در فروردین ماه سال گذشته به امضا رسیده بود،‌ به شرکت هواپیمایی ایران ایر تحویل داد. پس از خروج آمریکا از برجام خریدهای هوایی ایران تحت‌‌تاثیر قرار گرفت و صحبت‌هایی مبنی بر اجرا نشدن تعهدات قراردادهای ایران با طرف‌های اروپایی از جمله ایرباس و ATR شنیده شد و حتی شرکت بوئینگ رسما اعلام کرد که به قرارداد خود با ایران‌ایر، به‌دلیل تحریم‌های آمریکا پایبند نخواهد بود. اما از ۱۸ اردیبهشت تا ۱۵ مرداد سال‌جاری، مهلت ۹۰ روزه‌ای از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا به شرکت‌های اروپایی داده شد تا قراردادهای خود را با ایران به نتیجه برسانند و با وجود ابطال مجوز فروش هواپیما به ایران، این امکان مهیا شد که با مذاکرات طولانی با مقامات اروپایی به‌ویژه مقامات ایتالیایی و فرانسوی و همچنین مدیران ATR، مجوز ورود این پنج فروند به ناوگان هما دریافت شود. این اقدام اروپا به‌عنوان گامی عملی و سیگنالی مثبت برای تداوم برجام و انجام تعهدات و قراردادهای پسابرجامی، از سوی ناظران تعبیر شد. البته از سوی دیگر در کنار مذاکرات و لابی اروپایی‌ها برای تحویل هواپیمای ATR، مقامات دولتی و دیپلماتیک ایران توانستند از طریق مذاکره نسبت به تغییر فرمت قرارداد با اروپایی‌ها اقدام کنند و ‌به تحویل این هواپیماها سرعت دهند. درواقع ایران توانست در ادامه روند نوسازی ناوگان هوایی خود، در شرایطی که آمریکا از برجام خارج شده و تحریم‌های اقتصادی هم آغاز شده و قرار است در ماه‌های آینده تشدید شود، گامی مهم در جهت مقابله با تحریم‌ها بردارد.

اما با ورود این پنج فروند هواپیمای جدید، تعداد هواپیماهای برجامی ایران به عدد ۱۶ و تعداد ATRهای وارد شده به ایران در پسابرجام به عدد ۱۳ رسید. براساس قرارداد با این شرکت هوایی همچنان ۷ فروند هواپیمایی دیگر برای تحویل به ایران باقی مانده است که مدیران هوایی کشور اظهار امیدواری کرده‌اند که با ادامه مذاکرات هواپیماهای باقی‌مانده را تحویل بگیرند. مدل هواپیماهای خریداری شده ATR ۷۲ سری ۶۰۰ است که برای نخستین بار در سال ۲۰۱۰ میلادی وارد ناوگان هوایی جهان شد؛ به گفته کارشناسان این هواپیما منطبق با آخرین فناوری و جدیدترین سیستم‌های رفاهی و ایمنی در صنعت هواپیمایی جهان است. مدل سفارشی ایران ایر قادر است ۷۲ نفر را تا مسافت یک هزار و ۵۲۸ کیلومتر جابه‌جا کند و به‌دلیل استفاده از موتورهای ملخی بسیار کم مصرف، ایمن و پیشرفته است و هزینه‌های عملیاتی آن به‌شدت پایین و مقرون به صرفه است. این هواپیما قادر است در شرایط جوی مختلف پرواز کند و به‌دلیل مجهز بودن کابین خلبان به نمایشگرهای بسیار پیشرفته، امکان فرود در سخت‌ترین شرایط جوی را نیز دارد. از سوی دیگر براساس آنچه در زمان تحویل هواپیماهای ATR اعلام شد، قرار است، تعیین مسیرهای پروازی هواپیماهای جدید براساس ملاحظات اقتصادی و محاسبات بازرگانی باشد تا بتوان پول خرید ATRها را که از محل فاینانس تامین شده است را بازگرداند. همچنین همراه با این هواپیماها، پنج میلیون یورو قطعات یدکی «ای‌تی‌آر» ساخت آمریکا و اروپا نیز وارد کشور شده است که باعث اطمینان برای بهره‌برداری از هواپیماهای جدید است.

اکنون با گذشت نزدیک به دوهفته، هواپیماهای ATR پسابرجامی، فعالیت خود را در مسیر‌های داخلی آغاز کرده‌اند و از روز گذشته ۲۶ مرداد نخستین پرواز خود را در مسیر تهران - مشهد انجام دادند تا در فاصله زمانی کوتاه وارد چرخه پروازی ایران شوند.