نخستین بانک مرکزی که سیاستهای انبساطی را آغاز کرد
آغاز کاهش نرخ بهره از سوئد
در حالی که سیاستگذاران جهان به ویژه در ایالاتمتحده بر سر آینده سیاستهای پولی با یکدیگر اختلافنظر دارند، بانک مرکزی سوئد پیشقدم شد و با وجود اقتصاد ضعیف، نرخ بهره سیاستی را 0.25 واحد درصد کاهش داد. این اقدام مطابق با برآوردها پیش رفت و نرخ بهره از پله 4 درصدی به پله 3.75 درصدی تنزل یافت.
در این راستا اقتصاددانان برجسته این کشور تاکید کردند، در صورتی که فشارهای تورمی کاهش یابد و اقتصاد روند مطلوبی را در پیش گیرد، نرخ بهره تا پایان سال جاری دو مرتبه دیگر کاهش خواهد یافت.
چرایی به تعویقانداختن سیاستهای انبساطی
تورم سوئد در سطح 4.1 درصدی همچنان از هدف 2 درصدی بانک مرکزی فاصله دارد و رشد اقتصادی نیز در فصل اول 2024 منفی 1.1 درصد گزارش شده است.
در این راستا سوالی که مطرح میشود این است که چرا بانک مرکزی اروپا و آمریکا از اتخاذ سیاستهای انبساطی کنارهگیری میکنند در حالی که وضعیت مطلوبتری نسبت به سوئد دارند؟
در پاسخ به این سوال باید چند نکته مهم را در نظر گرفت. در وهله اول باید گفت که نرخ رشد سوئد برای چهارمین فصل متوالی منفی شد. در حالی که رشد تولید ناخالص داخلی اروپا در فصل اخیر حدود 0.5 درصد گزارش شده و این رقم در ایالاتمتحده نیز 1.6 درصد ثبت شده است.
این امر بدان معناست که بانک مرکزی اروپا و آمریکا زمان بیشتری برای تصمیم در خصوص نرخ بهره خواهند داشت. نرخ بهره اروپا هماکنون در سطح 4.5 درصدی قرار دارد و تورم نیز در پله 2.4 درصدی ایستاده است. با استناد به این ارقام به نظر میرسد که کریستین لاگارد عزم خود را برای تغییر سیاستهای پولی در ماه ژوئن جزم کرده است.
اما در خصوص اقتصاد آمریکا باید گفت که گرچه اقتصاد مطابق با برآوردها رشد نکرد، اما با توجه به اینکه نرخها در سطوح 5.25 تا 5.5 درصدی قرار دارند روند قابل قبولی را طی کرده، بنابراین اقتصاد این کشور نسبت به سایر اقتصادهای دیگر فرصت بیشتری برای رساندن تورم به سطح 2درصدی دارد.
گمانهزنیها حاکی از آن است که برخی از مقامات بانک مرکزی که پیش از آغاز سال جاری از کاهش 6 مرتبهای نرخ بهره سخن به میان آورده بودند، در ماه فوریه آن را به سه مرتبه کاهش دادند و اکنون معتقدند که پاول این سیاستها را در سال 2024آغاز نخواهد کرد.