سبزیجات و میوه‌ها پرچم‌دار افزایش قیمت در دی‌ماه شدند

محرک فصلی تورم خوراکی

دنیای‌اقتصاد : مرکز آمار ایران، جزئیات تورم کالاهای خوراکی مناطق شهری در دی‌ماه را منتشر کرد. آمارها نشان می‌دهد که در اولین ماه زمستان۱۴۰۱، بیشترین افزایش قیمت در میان اقلام خوراکی نسبت به ماه قبل، متعلق به پیاز بوده است. براین اساس، قیمت پیاز در این ماه نسبت به آذر، ۹/ ۴۳درصد افزایش داشته است. این درحالی است که قیمت پیاز در آذرماه نیز بیشترین افزایش را در میان کل اقلام خوراکی داشته است. در رتبه دوم افزایش قیمت‌ها، بادمجان با افزایش ۵/ ۲۹درصدی قرار گرفته است و پس از آن هندوانه با ۵/ ۲۵درصد افزایش قیمت در رتبه سوم قرار دارد. به این ترتیب بیشترین افزایش قیمت اقلام خوراکی در گروه‌ سبزیجات و حبوبات روی داده است. درواقع تغییرات فصلی و کاهش در تولید برخی اقلام خوراکی در فصل زمستان، عامل اصلی افزایش قیمت در سبزیجات و میوه‌ها شده است. همچنین بیشترین کاهش قیمت مربوط به پرتقال با منفی ۸/ ۵درصد بوده است. پس از آن مرغ ماشینی با منفی ۷/ ۲درصد و روغن مایع با منفی ۴/ ۱درصد بیشترین کاهش قیمت را داشته است.

تورم ماهانه خوراکی‌ها در دی

مرکز آمار ایران گزارش ماهانه تورم خوراکی‌های منتخب دی‌ماه را منتشر کرد. بررسی‌ها نشان ‌می‌دهد در اولین ماه فصل زمستان، در میان گروه خوراکی‌های منتخب، سه خوراکی پیاز، بادمجان و هندوانه بیشترین افزایش قیمت را ثبت کرده‌اند. در میان این سه قلم خوراکی، بیشترین افزایش قیمت برای پیاز بوده که از قیمت حدود 15900تومان به ازای هر کیلوگرم در آذر‌ماه سال جاری به حدود 22هزار و 900تومان در دی‌ماه تغییر کرده است که تورم حدود 44درصد را نشان ‌می‌دهد. بادمجان و هندوانه نیز در مدت مذکور تورم ماهانه 5/ 29 و 5/ 25درصد درصد را ثبت کرده‌اند. برای مقایسه بهتر کالاهای خوراکی را به ۶گروه عمده «نان و غلات»، « گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آن»، «لبنیات، تخم‌مرغ و انواع روغن»، «میوه و خشکبار»، «سبزیجات و حبوبات» و «قند و شکر، آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها» تقسیم می‌کنند.

جزئیات آمار منتشرشده مرکز آمار در دی‌ماه نشان می‌دهد که در گروه نان و غلات، «برنج خارجی درجه یک» با 8/ 3 درصد و «رشته آش» با 8/ 2درصد، بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. در گروه «گوشت قرمز، سفید و فرآورده‌های آنها»، اقلام «گوشت گوسفند» با 3/ 15درصد، «ماهی قزل‌آلا» با 9/ 7درصد و «گوشت گاو یا گوساله» با 7درصد بیشترین رشد قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند. ازطرفی آمارها نشان می‌دهد که «مرغ ماشینی» با منفی 7/ 2درصد بیشترین کاهش قیمت را نسبت به آذرماه سال جاری داشته است. در گروه «لبنیات، تخم مرغ و انواع روغن» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «شیر خشک» با 5/ 3درصد، «تخم‌مرغ ماشینی» با 1/ 3درصد بوده است. همچنین در این گروه بیشترین کاهش قیمت مربوط به «روغن مایع» با منفی 4/ 1درصد بوده است.

در گروه «میوه و خشکبار» بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل مربوط به «هندوانه» با 5/ 25درصد، «موز» با 2/ 21درصد و «انار» با 13درصد است. همچنین در این گروه «پرتقال» با منفی 8/ 5 با کاهش قیمت مواجه شده‌اند. در گروه «سبزیجات و حبوبات» نیز بیشترین افزایش قیمت نسبت به ماه قبل به «پیاز» با 9/ 43درصد، «بادمجان» با 5/ 29 و «کدو سبز» با 3/ 16درصد تعلق دارد. درنهایت در گروه «قند، شکر، آشامیدنی‌ها و سایر خوراکی‌ها» «چای خارجی بسته‌ای» و «نوشابه گازدار» با 1/ 3درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه قبل داشته‌اند.

بررسی تورم سالانه کالاهای خوراکی

بخش دیگری از گزارش مرکز آمار درباره تورم کالاهای خوراکی به بررسی تورم نقطه به نقطه این دسته از کالاها اختصاص یافته است. بر این اساس در میان 53کالای بررسی‌شده در این گزارش 29قلم کالا تورم نقطه به نقطه‌ای بالاتر از تورم نقطه به نقطه دی‌ماه که 6/ 50درصد بوده را ثبت کرده است. روغن مایع و روغن نباتی جامد به ترتیب با ثبت تورم نقطه به نقطه 2/ 289درصدی 9/ 276درصدی صدرنشین تورم نقطه به نقطه خوراکی‌ها بودند. پیاز با 4/ 198درصد، ماکارونی با 8/ 139درصد و سس مایونز با 4/ 108درصد در رده‌های بعدی بالاترین تورم نقطه به نقطه کالاهای خوراکی در دی‌ماه قرار دارد. رشد نقطه به نقطه بالای صددرصد در کالاهایی مانند برنج ایرانی، ماکارونی و پیاز حاکی از آن است که کالاهای اساسی در یک سال گذشته افزایش قیمت قابل توجهی را تجربه کرده‌اند و این موضوع باعث شده است فشار مضاعفی بر دوش خانوارها قرار گیرد.

رشد 10 ماهه خوراکی‌های منتخب

مقایسه قیمت‌های برخی کالاهای خوراکی در 10ماه نخست سال جاری نشان ‌می‌دهد بیشترین افزایش قیمت به گروه روغن‌ها تعلق داشته است. بررسی‌ها نشان ‌می‌دهد در بازه مذکور، قیمت روغن مایع از حدود 17هزار و 600تومان به حدود 69هزار تومان افزایش یافته که رشد 290درصدی را نشان ‌می‌دهد. قیمت روغن جامد نیز از ابتدای سال 280درصد افزایش داشته است. قیمت یک کیلوگرم روغن نباتی جامد از حدود 20هزار تومان در ابتدای سال به بیش از 76هزار تومان در دی‌ماه رسیده است. بعد از روغن‌ها، پیاز بیشترین افزایش قیمت در 10ماه نخست سال جاری را داشته و بر این اساس، قیمت پیاز 164درصد افزایش داشته است؛ چراکه قیمت آن از حدود 9هزار تومان برای هر کیلوگرم در فروردین1401 به بیش از 22هزار و 800تومان در دی ماه امسال رسیده است. در رتبه چهارم بیشترین افزایش قیمت در 10ماه نخست سال1401، مربوط به کره است. قیمت کره از فرودین‌ماه تا دی‌ماه امسال 92درصد رشد داشته است. پس از آن، تخم‌مرغ با 84درصد، گوشت مرغ با 81درصد، شیر با 80درصد، پنیر پاستوریزه با 76درصد و ماست پاستوریزه با 70درصد در رتبه‌های بعدی بیشترین رشد قیمت در 10ماه نخست سال جاری قرار دارند.

تفاوت تورم خوراکی‌‌‌ها در دهک‌‌‌ها

براساس گزارش مرکز آمار ایران، وضعیت تورم گروه خوراکی‌ها در دهک‌های مختلف، متفاوت بوده است؛ به‌طوری‌که محدوده تغییرات تورم 12ماهه در گروه عمده «خوراکی‌‌‌ها، آشامیدنی‌‌‌ها و دخانیات» بین 1/ 64‌درصد برای دهک هشتم تا 9/ 68‌درصد برای دهک اول است؛‌به‌طور‌کلی نرخ تورم کل کشور در دی‌ماه 1401 برابر با 3/ 46‌درصد است که در دهک‌‌‌های مختلف هزینه‌‌‌ای در بازه 7/ 43‌درصد برای دهک دهم تا 2/ 53‌درصد برای دهک اول نوسان دارد. براساس گزارش تورم دهک‌های مختلف هزینه‌‌‌ای فاصله تورمی دهک‌‌‌ها در این ماه به 6/ 9واحد‌درصد رسید که نسبت به ماه قبل (2/ 9واحد درصد) 3/ 0واحد‌درصد افزایش داشته است.