ماراتن کشورهای خلیجفارس برای فروش ثروتهای نفتی
این کشورها دریافتهاند دیگر نمیتوانند روی نفت و گاز طبیعی تا ابد حساب کنند بنابراین آماده افزایش حداکثری استخراج داراییهای انرژی خود میشوند. سوال این است که آیا این اقدام خیلی دیرهنگام یا بهموقع است؟ اگرچه همواره این یقین وجود داشته که جهان در مقطعی باید خود را از وابستگی به سوختهای فسیلی رها کند اما زمان آن همواره مورد بحث بوده است. در سال ۲۰۲۱ گذار انرژی در حال وقوع است و سریعتر از آنچه اکثر مردم پیشبینی کرده بودند اتفاق میافتد. مشخصا این تغییر و تحول در کشورهای ثروتمند منطقه خلیجفارس بهسرعت درحال وقوع است. با وجود چند دهه بحث در این باره، کشورهای عربی منطقه خلیجفارس همچنان اتکای زیادی به درآمدهای حاصل از صادرات سوختهای فسیلی دارند. اماراتمتحدهعربی از معدود کشورهایی بوده که بهطور مستمر سیاستهایی را برای ایجاد جامعه نوآور و مدرن و همزمان متنوعسازی اقتصادش دنبال کرده است. عربستان سعودی هم برنامه خود معروف به افق ۲۰۳۰ را دارد که تحت آن، این کشور آماده آیندهای میشود که نفت و گاز در آن نقش ضعیفتری پیدا میکنند. پاندمی کووید-۱۹ باعث شد روند گذار به سوی انرژی پاک سرعت بگیرد زیرا کشورهای صنعتی طرحهای پیشرفتهای را برای مقابله با بحران اقتصادی از طریق سرمایهگذاریهای سنگین در فناوریهای سبز تهیه کردند. این روند تا حدودی به تهدیدی برای کشورهای منطقه خلیجفارس تبدیل شد. از زمان کشف ثروت عظیم نفت و گاز خاورمیانه و ملی شدن آن در دهه ۱۹۶۰، داراییهای انرژی ارزشمند تحت کنترل دولتها ماندهاند. اما به نظر میرسد این روند در حال تغییر است و به سرعت هم تغییر میکند. عرضه بخش کوچکی از سهام آرامکوی سعودی در سال ۲۰۱۹، افزوده شدن ۲۵ میلیارد دلار به خزانه دولت عربستان سعودی را به همراه داشت. بهعلاوه ولیعهد عربستان سعودی اخیرا اعلام کرده که آرامکو سرگرم مذاکره با کنسرسیومی از شرکتها و صندوقهای چینی برای فروش سهمی به ارزش ۲۰ میلیارد دلار است. علاوه بر آرامکوی سعودی، امارات متحده عربی هم قصد دارد از طریق عرضه اولیه عمومی واحدهای حفاری و تولید کود ادنوک، سهامی به سرمایهگذاران بینالمللی عرضه کند. اگرچه امارات عمده سهم این شرکت نفتی را حفظ خواهد کرد اما این فروش، نقدینگی بیشتری همزمان با رشد دوباره قیمت نفت فراهم میکند.