تاکید گروه بریکس بر پیشبرد سیاست‌های اقلیمی
به گزارش «شانا» پس از نشست اجلاس «دستورکار اقلیمی» که در سطح وزارتی و مقامات عالی‌رتبه اعضا در ۲۹ و ۳۰ اوت (۸ و ۹ شهریور) در مسکو برگزار شد، در بیانیه‌‌‌‌ای کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای‌جنوبی اعلام کردند؛ در مورد مشارکتی به توافق رسیده‌اند تا «همگام‌‌‌‌سازی رویکردها برای تجارت گواهی انتشار کربن را تسهیل‌کند.»
این در حالی است که بازار کربن در کشورهای برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای‌جنوبی تاکنون ظهور و رشد کمی داشته‌است، اما انتظار می‌رود طی چند سال‌آینده تحولات زیادی را شاهد باشد. از نظر کارشناسان، طرح‌های قیمت‌گذاری کربن، مانند نظام تجارت انتشار اتحادیه اروپا (EU ETS)، راهی موثر و اقتصادی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌‌‌‌ای در جهان است. به‌‌‌‌تازگی چند کشور دارای اقتصادهای نوظهور به نقش اساسی قیمت‌گذاری کربن در اجرای سیاست‌های اقلیمی و انرژی خود توجه‌کرده و شروع به تدوین و اجرای طرح‌های توسعه بازار کربن کرده‌اند. در بین اعضای بریکس، چین توسعه‌‌‌‌یافته‌‌‌‌ترین بازار کربن را دارد و دارای نظام ملی تجارت انتشار است. این نظام هم‌اکنون فقط تولید برق را پوشش می‌دهد و وزارت محیط‌زیست چین انتظار دارد که انتشار هفت بخش دیگر شامل تولید آهن و فولاد، فلزات غیرآهنی، مصالح ساختمانی، پالایش و پتروشیمی، مواد شیمیایی، کاغذسازی و هوانوردی غیرنظامی تا سال۲۰۳۰ زیر پوشش این طرح قرار گیرد.
این طرح‌های تجارت انتشار از سوی اقتصادهای نوظهور مانند برزیل، آرژانتین، مکزیک، ترکیه، هند، شیلی، کلمبیا، اندونزی و ویتنام درحال‌توسعه است، اما باید درنظر داشت که قیمت کربن به‌دلیل دامنه متفاوت بخش‌های تحت‌پوشش نظام‌های تجارت انتشار در سطح جهان به‌‌‌‌طور قابل‌توجهی براساس شرایط هر کشور متفاوت است.
گذار به انرژی سبز و چالش‌ها و تبعات آن
با وجود تبلیغات زیاد، گذار از سوخت‌های فسیلی به انرژی سبز یا عملی نمی‌شود یا به‌‌‌‌سادگی اتفاق نمی‌‌‌‌افتد. دستیابی به تغییر معنی‌‌‌‌دار در نظام انرژی با سیاست‌های کنونی به‌‌‌‌طور غیرقابل‌قبولی پرهزینه است، مگر اینکه جهت‌گیری سیاست‌ها به‌‌‌‌طور اساسی تغییر کند. در حال‌حاضر سالانه حدود ۲تریلیون دلار در سطح جهان برای گذار انرژی هزینه می‌شود. طی یک دهه‌گذشته، استفاده از انرژی خورشیدی و بادی به بالاترین سطح خود افزایش یافته‌است، اما این روند به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی منجر نشده و طی این مدت حتی به مصرف آنها اضافه شده‌است.
مطالعات بی‌شماری نشان می‌دهد که وقتی جوامع، انرژی‌های تجدیدپذیر بیشتری را به سبد مصرفی خود اضافه می‌کنند، بخش عمده آن هرگز جایگزین زغال‌سنگ، گاز طبیعی یا نفت نمی‌شود، بلکه موجب افزایش مصرف انرژی آنها می‌شود. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که به ازای هر ۶ واحد انرژی سبز جدید، کمتر از یک واحد جایگزین سوخت‌های فسیلی می‌شود. نکته مهم آن است که هیچ‌یک از گزاره‌‌‌‌ها و نتایج مطالعات نباید برای هیچ محققی تعجب‌‌‌‌آور باشد. در نیم‌‌‌‌قرن گذشته، تولید برق از نفت و زغال‌سنگ دو‌برابر شده‌است، برق‌‌‌‌آبی سه‌برابر شده و سهم گاز برای تولید برق چهار‌برابر شده‌است. همچنین انفجاری در مصرف انرژی‌های هسته‌‌‌‌ای، خورشیدی و بادی رخ‌داده‌است. کل جهان و افراد عادی هرگز در طول تاریخ انرژی بیشتری نسبت به زمان کنونی در دسترس نداشته‌‌‌‌اند. طرح بزرگی که زیربنای گذار انرژی سبز کنونی است، بیشتر اصرار دارد که با حمایت و پرداخت یارانه به انرژی‌های تجدیدپذیر در همه‌‌‌‌جا به‌‌‌‌طور جادویی باعث حذف سوخت‌های فسیلی شود، اما یک مطالعه اخیر به این نتیجه رسیده که صحبت از گذار «گمراه‌‌‌‌کننده» است. محرک اصلی برای گذار از سوخت‌های فسیلی همیشه این بوده‌است که خدمات انرژی جدید یا «بهتر» یا «ارزان‌تر» هستند. اما انرژی خورشیدی و باد نمی‌توانند انتظارات را در هر دو مورد برآورده کنند. آنها انرژی‌های بهتری نیستند، زیرا برخلاف سوخت‌های فسیلی که می‌توانند در موقع نیاز برق تولید کنند، آنها فقط می‌توانند در صورت وجود باد و نور روز برق تولید کنند.
این مشکل یعنی اینکه آنها ارزان‌تر نیز نیستند. در بهترین حالت، آنها فقط زمانی ارزان‌ترند که خورشید به‌‌‌‌اندازه کافی می‌‌‌‌تابد یا باد با سرعت مناسب می‌‌‌‌وزد. وقتی هزینه‌های ذخیره‌سازی برق برای مدت چهار ساعت درنظر گرفته شود، راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های انرژی بادی و خورشیدی در مقایسه با سوخت‌های فسیلی غیررقابتی می‌شوند. دستیابی به گذار واقعی و پایدار به انرژی خورشیدی یا بادی به ظرفیت ذخیره‌سازی بیشتر نیاز دارد و این موضوع گزینه‌‌‌‌های تجدیدپذیر را به‌‌‌‌طور باورنکردنی غیرقابل‌قبول می‌کند. افزون‌‌‌‌براین، انرژی خورشیدی و باد فقط بخش کوچکی از چالش بزرگ تامین انرژی مورد‌نیاز جهان را برطرف می‌کنند. آنها تقریبا به‌‌‌‌طور کامل در بخش برق مستقر هستند و فقط یک‌پنجم کل مصرف انرژی جهان را تشکیل می‌دهند. درحالی‌که همچنان برای یافتن راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های سبز در بخش حمل‌ونقل تلاش می‌شود، هنوز شیوه‌‌‌‌های سبز برای تامین نیازهای عظیم انرژی در بخش گرمایش، تولید صنعتی یا کشاورزی شروع نشده‌است. همگان، سخت‌‌‌‌ترین و حیاتی‌‌‌‌ترین بخش‌ها مانند فولاد، سیمان، پلاستیک و کود را نادیده می‌گیرند، پس جای تعجب نیست که با وجود تمام صحبت‌‌‌‌ها درباره گذار انرژی، حتی دولت بایدن که حامی چنین ایده‌ای است، به این واقعیت اذعان دارد که با وجود اینکه منابع انرژی تجدیدپذیر تا سال۲۰۵۰ به‌‌‌‌طور چشمگیری در جهان افزایش خواهند یافت، مصرف نفت، گاز و زغال‌سنگ نیز افزایش می‌‌‌‌یابد.
