«دنیای‌اقتصاد» تبعات توقف صادرات سوخت روسیه بر قیمت‌های جهانی نفت را بررسی کرد
ضرباهنگ ناموزون بهای نفت
قیمت نفت‌برنت تا لحظه تنظیم این گزارش با 5/ 0درصد افزایش به 93 دلار و 76سنت در هر بشکه رسید، درحالی‌که نفت‌خام وست‌تگزاس اینترمیدیت با 65سنت یا 7/ 0درصد افزایش، 90دلار و 28سنت در هر بشکه معامله شد. درحالی‌که سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش (اوپکپلاس) کاهش تولید خود را ادامه می‌دهند، هر دو شاخص پس از افزایش بیش از 10درصدی در سه هفته گذشته در بحبوحه تشویش‌‌‌‌‌‌ها در مورد عرضه جهانی محدود، در مسیر کاهش هفتگی قرار داشتند. بنا به گفته توشیتاکا تازاوا، تحلیلگر شرکت اوراق‌بهادار فوجیتومی، معاملات بازار نفت در بحبوحه کشمکش بین نگرانی‌های عرضه و ترس در مورد کاهش تقاضا به دلیل سیاست‌های پولی سخت‌‌‌‌‌‌تر در ایالات‌متحده و اروپا، همچنان تلاطم خواهد داشت. وی افزود: «در آینده، تمرکز ر وی این موضوع خواهد بود که آیا کاهش تولید اوپکپلاس طبق وعده‌‌‌‌‌‌ها اجرا می‌شود و آیا افزایش نرخ‌های بهره باعث کاهش تقاضا خواهد شد، یا خیر.»
دولت روسیه روز پنج‌شنبه 21 سپتامبراعلام کرد که این کشور به‌طور موقت صادرات بنزین و گازوئیل ممنوع کرده است. این کسری که خریداران سوخت روسیه را مجبور به خرید از تولیدکنندگان دیگر می‌کند، باعث شد معاملات نفت در روز پنج‌شنبه 21 سپتامبر نزدیک به 5درصد افزایش را تجربه کند. تینا تنگ، تحلیلگر بازار نفت در یادداشتی گفت: «بعد از ممنوعیت صادرات گازوئیل از جمله بنزین توسط روسیه، قیمت نفت‌خام به پایین‌ترین حد خود رسید. این اقدام حرکت نزولی در بازارهای نفت‌خام را پس از تصمیم سختگیرانه فدرال‌رزرو - سیستم بانک‌مرکزی ایالات‌متحده -معکوس کرد.»
ترس از رکود اقتصادی
با این حال، افزایش ترس از رکود اقتصادی در منطقه یورو می‌تواند به فشار بر قیمت نفت ادامه دهد. فدرال‌رزرو آمریکا روز چهارشنبه 20 سپتامبر نرخ بهره را حفظ کرد، اما ضمن حفظ موضع تند خود پیش‌بینی کرد تا پایان سال‌نرخ بهره 5درصد دیگر افزایش یابد. این موضع‌گیری باعث برو ز این نگرانی شده که نرخ‌های بالاتر می‌تواند رشد اقتصادی و تقاضا را کاهش دهد و در عین‌حال دلار آمریکا را به بالاترین حد خود از اوایل ماه مارس افزایش دهد و نفت و سایر کالاها را برای خریدارانی که از ارزهای دیگر استفاده می‌کنند، گران‌تر کند.
بانک انگلستان پس از یک دوره طولانی، افزایش نرخ بهره را در روز پنج‌شنبه متوقف‌کرد، اما گفت که کاهش اخیر تورم همیشگی نخواهد بود. یکی از اعضای شورای حاکمیتی بانک‌مرکزی اروپا گفت که انتظار می‌رود بانک‌مرکزی به احتمال زیاد در نشست سیاستگذاری بعدی خود نرخ بهره را ثابت نگه دارد. موسسه اچ‌اس‌بی‌سی، بزرگ‌ترین موسسه خدمات مالی در بریتانیا، روز جمعه پیش‌بینی قیمت نفت‌برنت خود را به 90دلار در هر بشکه برای سه‌ماهه چهارم و 82دلار و 50سنت برای سال2024 افزایش داد که دلیل آن افزایش تقاضای چین و کاهش تولید داوطلبانه عربستان‌سعودی تا سه‌ماهه دوم سال2024 اعلام شده‌است.
مدیرعامل شرکت گازپروم‌‌‌‌‌‌نفت روسیه اظهار کرد که اوپکپلاس بحران کمبود عرضه نفت در بازارهای جهانی را مدیریت می‌کند. به گزارش خبر‌‌گزاری رویترز، الکساندر دیوکوف روز چهارشنبه (۲۹ شهریورماه) در حاشیه کنفرانسی در شهر تیومن در سیبری‌غربی در جمع خبرنگاران گفت: اوپکپلاس (ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت - اوپک و غیراوپک) در صورتی‌که بازار جهانی نفت با کمبود روبه‌رو شود، در این زمینه اقدام خواهد کرد.
حمایت از قیمت‌های جهانی نفت‌خام
اعضای اوپکپلاس از سال۲۰۲۲ میلادی برای حمایت از قیمت‌های جهانی نفت‌خام، محدود‌کردن عرضه را آغاز کردند. قیمت نفت‌خام شاخص برنت دریای شمال در ماه‌جاری میلادی پس از تصمیم عربستان و روسیه برای تمدید کاهش عرضه داوطلبانه تا پایان سال۲۰۲۳ برای نخستین‌بار در سال‌جاری میلادی از ۹۰ دلار برای هر بشکه عبور کرد. برخی تحلیلگران و اندیشکده‌‌‌‌‌‌ها، به‌ویژه آژانس بین‌المللی انرژی‌بر این باورند که تمدید کاهش عرضه اوپکپلاس تا پایان سال۲۰۲۳ به‌‌‌‌‌‌معنای کمبود قابل‌‌‌‌‌‌توجه بازار در سه ماه پایانی امسال خواهد بود. دیوکوف گفت: اگر بازار نفت با کمبود عرضه روبه‌رو شود، اوپکپلاس به این موضوع واکنش نشان می‌دهد و حجم عرضه نفت به بازار را افزایش خواهد داد. وی تصریح کرد که بازار جهانی نفت متعادل و قیمت این کالای راهبردی عادلانه است. به گفته وی، افزایش پیشنهادی تعرفه بر صادرات سوخت روسیه تنها می‌تواند تاثیری موقت بر رفع کمبود در بازارهای داخلی داشته‌باشد.
دولت روسیه درنظر دارد از اکتبر تا ژوئن ۲۰۲۴ برای رفع کمبود سوخت، به ازای هر‌تن ۲۵۰ دلار عوارض صادراتی بر انواع فرآورده نفتی وضع کند. وزیر انرژی عربستان ضمن تاکید بر درست بودن تصمیم کاهش عرضه، اتخاذ این تصمیم با هدف افزایش قیمت نفت را رد کرد. به گزارش رویترز، عبدالعزیز بن‌‌‌‌‌‌سلمان طی نشستی تخصصی در کنگره جهانی نفت کلگری کانادا، تمدید کاهش داوطلبانه روزانه یک‌میلیون بشکه‌‌‌‌‌‌ای عربستان تا پایان دسامبر ۲۰۲۳ با هدف افزایش قیمت‌ها را رد کرد.
وی افزود: تمدید کاهش عرضه داوطلبانه نفت عربستان برای افزایش قیمت نبوده، بلکه این تصمیم متناسب با داده‌های موجود در بازارهای جهانی اتخاذ‌شده‌است. وزیر انرژی عربستان همچنین ادامه تردیدها درباره مصرف نفت چین، رکود تولید در اروپا و سیر تورم و نرخ بهره در آمریکای و اروپا را از دیگر دلایل اخذ این تصمیم دانست.
بن‌‌‌‌‌‌سلمان با رد پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌ها درباره اینکه بازار نفت کمبود زیادی را در سه‌ماهه چهارم تجربه خواهد کرد، یادآور شد که پیش‌بینی‌های عرضه و تقاضا همیشه قابل‌اعتماد نیستند. وزیر انرژی عربستان افزود: همیشه بهتر است از این شعار که «وقتی به چشمم دیدم باور می‌کنم»، پیروی کنیم. هرگاه پیش‌بینی محقق شد می‌توانیم بیشتر تولید کنیم. بن‌‌‌‌‌‌سلمان با اشاره به برآوردهای اخیر آژانس بین‌المللی انرژی درباره شرایط بازارهای انرژی و تقاضا برای سوخت‌های فسیلی گفت: آنها از یک نهاد پیش‌بینی‌‌‌‌‌‌کننده و ارزیاب بازارهای انرژی به یک مدافع سیاسی تبدیل شده‌اند.
