جنگ اوکراین و وابستگی اروپا به نفت خاورمیانه
تحلیلگران عقیده دارند اروپا و آمریکا با پشت کردن به محصولات نفتی روسیه، وابستگی خود به بشکههای خاورمیانه و آسیا را افزایش دادهاند. حمله روسیه به اوکراین یک نابرابری بین غرب و شرق به وجود آورده است. در شرایطی که کشورهای غربی ظرفیت پالایشگاهی خود را طی سالهای اخیر کاهش دادهاند، در آنسوی دنیا این ظرفیت گسترش یافته است. بازارهای غربی یعنی آمریکا و اروپا ۴/ ۲میلیون بشکه در روز از ظرفیت پالایشگاهی خود را طی ۳ سال گذشته تعطیل کردهاند، درحالیکه ۵/ ۲میلیون بشکه ظرفیت جدید به خاورمیانه و آسیا اضافه شده است. بدین ترتیب به نظر میرسد جریان محصولات پالایشگاهی از شرق به غرب نهادینه شود.
تغییرات در صنعت پالایشگاهی جهان طی بحران کرونا تسریع شد. با کاهش تقاضا برای نفت، پالایشگاههای قدیمیتر تعطیل شدند. اما چین از آن زمان برای تامین نیاز فزاینده مردم به نفت، پالایشگاههای بزرگتر و پیچیدهتری را راهاندازی کرده است، درحالیکه آمریکا و اروپا تمرکز خود را بر دور شدن از سوختهای فسیلی گذاشتهاند. حمله روسیه به اوکراین و تحریمهای غربی علیه نفت و محصولات نفتی این کشور، بازارهای جهانی انرژی را شگفتزده کرده و نگرانی درمورد امنیت سوخت را در مرکز توجه کشورهایی قرار داده که ظرفیت پالایشگاهی کافی در اختیار ندارند. در این شرایط، هرگونه تعطیلی پالایشگاهها بهخاطر اعتصاب کارگران یا اتفاقات ناخواسته، بیش از پیش بازار را تحتتاثیر قرار میدهد. جریان محصولات نفتی از شرق به غرب با طی مسافتهای طولانیتر بهشدت هزینه کشتیرانی را بالا برده و درآمد نفتکشها را افزایش داده است. حجم انتقال سوخت از طریق دریا ۳درصد بالاتر از متوسط ۵ سال گذشته بوده است که شامل انتقال گازوییل از آسیا و خاورمیانه به اروپا میشود.